Τεύκρος Σακελλαρόπουλος – Conceptual Cinematography

Το Ζεν και η Τέχνη της Επίλυσης των Προβλημάτων

Αυτή την περίοδο άδραξα την ευκαιρία να ασχοληθώ με κάποια ζητήματα, τα οποία με απασχολούσαν. Ποταμοί ωρών και τόνοι σκέψης αφιερωμένοι, (τα άρθρα τα γράφω στις στιγμές ξεκούρασης και διαλειμμάτων). Κάθε ημέρα το απόγευμα νομίζω πως έχω φτάσει σε ένα καλό σημείο και πως η λύση είναι πολύ κοντά. Αλλά έρχεται το βράδυ. Το πρωί της επομένης ενώ στην αρχή φαίνεται πως φτάνω στο τέλος, τελικά πάλι ένας ατέρμων κύκλος αμφιβολιών και νέων δυσκολιών και πάλι το βράδυ μία αίσθηση πως δεν έκανα τίποτα. Και κατηγορώ τον εαυτό μου πως χάθηκε άλλη μία ημέρα χωρίς να καταλήξω κάπου.

Δεν μπορώ να μην σκεφτώ το εκπληκτικό βιβλίο μιας διάνοιας σε βαθμό σχιζοφρένειας (διαγνώστηκε με αυτήν και νοσηλεύτηκε επί δύο έτη σε ψυχιατρική κλινική) Ρόμπερτ Πίρσιγκ “Το Ζεν και η Τέχνη της Συντήρησης της Μοτοσυκλέτας” (έχω αναφερθεί και πάλι στο παρελθόν).

Εάν νομίζετε για όσες/ους δεν το γνωρίζετε το βιβλίο πως πρόκειται για ένα τεχνικό εγχειρίδιο συντήρησης μιας μοτοσυκλέτας σφάλετε. Το βιβλίο είναι βαθιά φιλοσοφικό και σχετίζεται με την ανάλυση της λογικής και της προσέγγισης στον τομέα επίλυσης προβλημάτων, σύμφωνα (θα έλεγα) με την δυτική εκδοχή. Σε κάποιο εδάφιο είναι τόσο θαυμαστή η περιγραφή του τρόπου προσέγγισης ενός μηχανολογικού προβλήματος (της μοτοσυκλέτας) και την ώρα εκείνη αισθάνεστε πως θα πρέπει να τρέξετε να αποκτήσετε μία για να βιώσετε την ομορφιά και ο λαμπρό μεγαλείο της σκέψης και της σχέσης της με τη νοητική μορφή της μηχανής.

Ο Πίρσιγκ αναλύει τόσο γλαφυρά πώς πλησιάζεις στη λύση, αλλά και πόσο κόπο χρειάζεται. Το να χρησιμοποιήσεις ένα γαλλικό κλειδί να περιστρέψεις μία βίδα ΤΟΣΟ ΟΣΟ χρειάζεται απαιτεί προηγουμένως γνώση. Και αυτή κίνηση λίγων χιλιοστών ή καλύτερα μοιρών είναι προϊόν τεράστιας ενασχόλησης προηγουμένως. Και είναι αυτό, το οποίο λείπει σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις κοινωνίες σήμερα. Άλλο τρεις, άλλο τέσσερις και άλλο πέντε μοίρες στην περιστροφή. Αυτή η ελάχιστη διαφορά θα καθορίσει δυνάμεις πολλών τόνων πώς και που θα ασκηθούν στα μέταλλα. Αλλά απαιτείται κόπος, κάτι, το οποίο καταναλώνει τεράστια ενέργεια και δεν φαίνεται στον έξω κόσμο. Και δεν προκύπτει η απόκτηση αυτής της γνώσης σε μικρό διάστημα.

Κάπως απαλύνεται με αυτές τις σκέψεις το βραδινό μου αδιέξοδο και ίσως αδίκως αυτομαστιγώνομαι αφού έστω και ένα εκατοστό πρόοδο να κάνω την ημέρα σε κάτι περισσότερο από τρεις μήνες θα έχω ολοκληρώσει το έργο μου. Αλλά αυτό το εκατοστό είναι εκείνο, το οποίο απαιτεί τους ποταμούς ωρών και τόνους σκέψης, όπως έγραψα παραπάνω.

Δυό ακόμα τραγικές λεπτομέρειες. Το βιβλίο αυτό, μια τεράστια εκδοτική επιτυχία εκατομμυρίων αντιτύπων παγκοσμίως απορρίφθηκε από τους εκδότες… 126 (ναι εκατόν είκοσι έξι) φορές ως μη… εμπορικό! Θαυμαστή η απίθανη μυωπική αντίληψη και διορατικότητα μερικών “ειδικών” του βιβλίου και θαυμαστή επίσης και η αντοχή και επιμονή του Πίρσιγκ!

Αλλά τι να το κάνεις; Στο βιβλίο ο Πίρσιγκ αναφέρεται στο πραγματικό 17ήμερο ταξίδι, το οποίο πραγματοποίησε με τον γιο Κρις του από την Μιννεσότα στη Βόρεια Καλιφόρνια με τις μηχανές τους και τις φιλοσοφικές συζητήσεις μεταξύ τους.

Ο Κρις σκοτώθηκε σε μία ένοπλη ληστεία σε ηλικία μόλις 22 ετών, ευρισκόμενος κατά απίθανη σύμπτωση έξω από το Κέντρο Ζεν (!) του Σαν Φρανσίσκο…

Όλα τα προβλήματα τα λύνεις, αλλά το θάνατο δεν μπορείς να τον αντιμετωπίσεις. Τόσο θλιβερό… Εκτίμησε την ημέρα και τη στιγμή που ζεις.

Ίσως ενδιαφέρει και άλλους... (κοινοποιείστε)