Ξέρετε μου αρέσει πάρα πολύ να διαβάζω ταξιδιωτικά βιβλία του παρελθόντος και τούτο διότι μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αντιληφθεί κάποιος την ιστορική ροή και ταυτοχρόνως να είναι υποψιασμένος για το πώς ενδέχεται να εξελιχθούν τα γεγονότα. Βλέπετε μόνο όταν η γνώση βασίζεται στο παρελθόν, ενώ ζεις στο παρόν μπορείς να εκτιμήσεις και να πλάσεις το μέλλον.
Ο Κώστας Ουράνης, την βιογραφία του οποίου σας συνιστώ να διαβάσετε, έγραψε πολλά ταξιδιωτικά βιβλία. Μεταξύ αυτών και το “Ταξίδια – Ελλάδα”, εκδόσεων Βιβλιοπωλείου της Εστίας, στο οποίο είναι συγκεντρωμένες οι εντυπώσεις του από τις περιηγήσεις του στην Ελλάδα και οι οποίες γράφτηκαν το 1930 περίπου και δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα.
Όπως σημειώνει ο ίδιος στον πρόλογο δεν αποτελούν δημοσιογραφικές καταγραφές αλλά αποτελούν εντυπώσεις καθαρά υποκειμενικές και τις περισσότερες φορές συναισθηματικές. Ο τόνος τους, δεν ήταν να περιγράψουν τι έβλεπε, αλλά το πώς αισθάνθηκε μπροστά σε ότι έβλεπε…
Στην Πάτρα έφθασε από το Φάληρο με… υδροπλάνο σε μία ώρα! Εντυπωσιακό και ενδεικτικό της δεκαετίας του 1930, ενώ άπιαστο όνειρο για την γραφειοκρατική Ελλάδα των αγκυλώσεων του παρόντος, 8 δεκαετίες μετά. Θα γράψω σε άλλη ανάρτηση σχετικά.
Ωστόσο σήμερα θα περιορισθώ στις εντυπώσεις του από την Πάτρα, οι οποίες έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την νοσταλγική ματιά, την οποία προκαλούν οι φωτογραφίες της τότε εποχής.
Γράφει λοιπόν ο Ουράνης στο κεφάλαιο “τα φράγκικα κάστρα της Αχαΐας” τα εξής (διατήρησα ακριβώς τη σύνταξη και την ορθογραφία, εκτός από τους τόνους και τα πνεύματα):
“Είναι μερικές πόλεις απ’ όπου περνάει κανείς συχνά, μα δεν αποφασίζει ποτέ να τις γνωρίσει. Η διαίσθηση του τον ειδοποιεί ότι δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον γι’ αυτόν. Έτσι μ’ εμένα με την Πάτρα. Όσες φορές είχα περάσει, δεν είχα νοιώσει την περιέργεια να φέρω τα βήματά μου μακρύτερα από τα καφενεία της παραλίας, όπου γεμάτος θανάσιμη πλήξη, περίμενα την ώρα του βαποριού ή του τραίνου”…
Στη συνέχεια αναφέρει πως “Ένας άλλος, που δε θα ζητούσε, όπως εγώ, στα ταξίδια του μοτίβα για την έξαρση της φαντασίας του, θα εύρισκε να πει πολλά για τη σπουδαιότητα της πόλης αυτής…” και μετά από κάποια άλλα σχετικά γράφει, το σημαντικότερο νομίζω σχόλιό του: “΄Ότι ζήτησα όμως εγώ στην Πάτρα, και δεν το βρήκα, είταν «ατμόσφαιρα». Περνούσα από τον ένα δρόμο στον άλλο, από τη μία συνοικία στην άλλη, χωρίς ν’ αντιληφθώ καμμιά διαφορά, χωρίς τίποτα να σταματήσει για μια στιγμή και να θέλξει τα μάτια μου. Δρόμοι, σπίτια, συνοικίες – όλα έχουν κάτι το ουδέτερο, το ομοιόμορφο και το κοινό, που κάνει την περιπλάνηση μια μάταιη και κουραστική πεζοπορία.”
Αυτά έγραφε ο Κώστας Ουράνης για την Πάτρα του 1930. Αναρωτιέμαι τι θα έγραφε άραγε για την Πάτρα του 2015… Αλλά αυτά στις περιγραφές του 2095!
Αρχική Δημοσίευση: 3 Ιουν. 2015
