(Νοηματική συνέχεια του άρθρου της Πρωτόγονης Καλύβας)
Ένα από τα εντελώς αξιοπερίεργα κοινωνικά ζητήματα, τα οποία έχω συναντήσει στην ζωή μου είναι η μη αντίληψη της διαφοράς του λεγόμενου ασήμαντου. Τι εννοώ ακριβώς;
Είναι τελείως διαφορετικό να έχεις “κάτι” από το να μην έχεις “τίποτα”. Είναι εντελώς διαφορετικό το να έχεις ένα ευρώ από το να μην έχεις κανένα. Είναι εντελώς διαφορετικό να έχεις μία σφαίρα από το να μην έχεις καμία. Είναι εντελώς διαφορετικό να έχεις μία στέγη από το να είσαι άστεγος.
Η συνήθης κοινή λογική εξισώνει το ένα με το μηδέν και λειτουργεί ως ένας εξοντωτικός μηχανισμός, ο οποίος εκφράζεται με την γνωστή παροιμία “ένα ίσον κανένα”. Θα ήθελα πολύ να συναντούσα τον εμπνευστή αυτής της παροιμίας και να του έθετα ένα πολύ σκληρό ερώτημα (και παρακαλώ συγχωρέσατε με εάν ίσως πληγώσω κάποιους από εσάς, αλλά πρέπει να το γράψω):
Νοιώθουν δηλαδή το ίδιο εκείνοι, οποίοι έχουν ένα παιδί με εκείνους, οι οποίοι δεν έχουν κανένα; Ή εκείνοι, οι οποίοι γνώρισαν ένα τουλάχιστον γονιό από εκείνους που δεν γνώρισαν ούτε έναν; Ας ερωτήσει τους δεύτερους να του απαντήσουν.
Και συνεχίζω. Είναι φοβερή αχαριστία στη ζωή και ενδεχομένως ύβρις να εξισώνεται το “κάτι” με το “τίποτα” και επειδή είναι ποσοτικά ή αριθμητικά ασήμαντο να θεωρείται αμελητέο.
Αυτές οι σκέψεις περνούν από το νου μου βλέποντας τις φωτογραφίες της καλύβας. Ουσιαστικά δεν προσφέρουν σ χ ε δ ό ν τίποτα. Καμία στεγανότητα ή προστασία από την βροχή ή από το κρύο. Ωστόσο όμως είναι κάτι σε σχέση με το τίποτα. Θα έλεγα μάλιστα πως είναι κάτι πάρα πολύ σε σχέση με το τίποτα. Διότι αν μη τι άλλο δεν είσαι στο έδαφος, αλλά επάνω σε μία καλαμιά. Και το νερό της βροχής δεν θα έρχεται ολόκληρο επάνω σου, αλλά κάποιο μέρος του θα απομακρύνεται.
Και ακριβώς αυτή η ελάχιστη διαφορά είναι η διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου. Όπως και σε κάθε τι στη ζωή. Και το να έχεις ένα ευρώ από το να μην έχεις κανένα αποτελεί σημείο κλειδί στην ψυχολογία σου (πιστέψτε με το έχω βιώσει σε πραγματικές συνθήκες και είναι απερίγραπτο). Και το να έχεις μία σφαίρα ενώ σε κυνηγούν οι κατακτητές δημιουργεί μία τεράστια διαφορά στην ψυχολογία σου από το να μην έχεις καμία (αυτό ευτυχώς δεν το έχω βιώσει, αλλά ποιος μπορεί να γνωρίζει τι επιφυλάσσει στον καθέναν μας η ζωή);
Έχει αποδειχθεί στην πράξη πως σε συνθήκες επιβίωσης δεν είναι εκείνοι, οι οποίοι διαθέτουν τα μέσα ή τον εξοπλισμό, οι οποίοι τα καταφέρνουν αλλά εκείνοι, οι οποίοι διαθέτουν το ψυχικό σθένος, έστω και χωρίς καθόλου μέσα προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις οριακές συνθήκες. Οι δεύτεροι είναι αυτοί, οι οποίοι χρησιμοποιούν και το τελευταίο διαθέσιμο –ασήμαντο, χμ- υλικό.
Εάν οι πρωτόγονες καλύβες αποτελούν την οπτικοποίηση των συνθηκών του σκεπτικού του άρθρου σκεφτείτε σε κάθε γεγονός ή δύσκολη στιγμή της ζωής σας ποιο είναι αυτό το “κάτι”, το οποίο αποτελεί την ειδοποιό διαφορά. Και τη διαφορά της ζωής από τον θάνατο. Τη διαφορά της αισιοδοξίας από την απαισιοδοξία. Τη διαφορά της ελπίδας από την παραίτηση. Τη διαφορά της διάθεσης για αγώνα από την εγκατάλειψη.
Ο σπουδαίος Άνθρωπος και ψυχίατρος Βίκτωρ Φρανκλ, ο οποίος αφού έχασε τη οικογένειά του στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, όχι μόνον διασώθηκε αλλά και ΔΕΝ ακολούθησε κατόπιν την οδό του μίσους, έγραψε πως επιβίωσε χάριν των αναμνήσεων του. Διότι αυτές τουλάχιστον δεν μπορούσε να του τις κλέψει κανένας. Μπορεί το παρόν του να ήταν στα χέρια των βασανιστών του, το μέλλον του εντελώς αβέβαιο και ανά πάσα στιγμή οριακό, αλλά το παρελθόν του ήταν ανέγγιχτο.
Για τον Φρανκλ αυτό ήταν το “κάτι” σε σχέση με το “τίποτα”. Και αυτή η κοριτσίστικη κορδέλα της φωτογραφίας, την οποίαν με χαρακτηριστική προσοχή και αγάπη τοποθέτησε κάποιος βοσκός σε αυτήν την καλύβα είναι αυτό το “κάτι”, για το οποίο αξίζει να δώσει κάποιος και την ψυχή του.
Μια “κορδέλα”, τόσο ασήμαντη υπάρχει οπωσδήποτε στην ζωή του καθ’ ενός μας, αρκετή για την μεγάλη (τεράστια) διαφορά μεταξύ του μηδέν (0) και του ένα (1).