Σήμερα διάβασα πως πέθανε ο μεγάλος ηθοποιός Γιάννης Μόρτζος. Τον Μόρτζο τον έχω ταυτίσει στο μυαλό μου με τον πρωταγωνιστή της σπουδαίας τηλεοπτικής σειράς “Χατζή Μανουήλ”, η οποία προβλήθηκε το 1983-84. Ειλικρινά δεν έχασα επεισόδιο… Ήταν μία σειρά αποκάλυψη. Παρεμπιπτόντως αντίστοιχου επιπέδου ήταν οι “Ακυβέρνητες Πολιτείες – η Λέσχη” από το ομώνυμο βιβλίο του Στρατή Τσίρκα και το “Alexanderplatz”.
Οι καλύτερες σειρές έχουν θέματα από εξαιρετικά ταραγμένες περιόδους. Ο Χατζή Μανουήλ έδρασε στην Κωνσταντινούπολη λίγο πριν την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι Ακυβέρνητες Πολιτείες αναφέρονται στην περίοδο του Β΄ΠΠ στη Μέση ανατολή, ενώ η περιβόητη πλατεία του Αλεξάνδρου (Platz στα Γερμανικά σημαίνει πλατεία, το… Alexander δεν το μεταφράζω!) επί Δημοκρατίας της Βαϊμάρης στη Γερμανία (1919-1933).
Και σε όλες (τις προηγούμενες σειρές) υπήρχε ένας πολύ κακός έως γλοιώδης τύπος, ο οποίος πρόδιδε, πούλαγε τους πάντες και τα πάντα, εκμεταλλευόταν, έκανε ό,τι ήταν δυνατόν να αποκομίσει οφέλη από την ταραγμένη εποχή του. “Μίσησα” όλους τους κακούς και όχι μόνο των συγκεκριμένων σειρών, αλλά τον Χατζή Μανουήλ περιέργως δεν κατάφερα να τον μισήσω… Γιατί;
Διότι τον υποδύετο ο Γιάννης Μόρτζος. Η αλήθεια είναι πως έχοντας διαβάσει δύο ή τρεις φορές και το πρωτότυπο βιβλίο του Θράσου Καστανάκη, το οποίο ακολουθείται ευλαβικά και στην τηλεοπτική σειρά ούτε και εκεί το κατάφερα!
Γιατί; Αφού στο βιβλίο δεν υπήρχε κανένας Γιάννης Μόρτζος, μόνο οι σχηματιζόμενες εικόνες του μυαλού μας μέσα από τις λέξεις του συγγραφέα.
Διότι ο Χατζή Μανουήλ στην πραγματικότητα ήταν ένας επιτυχημένος αδίστακτος αλλά και αποτυχημένος ευτυχής. Ήταν… άτυχος! Ίσως οι φούρνοι του να διέθεταν το καλύτερο προϊόν αλλά τα υπόλοιπα “προϊόντα”, τα οποία πουλούσε, όπως τη γυναίκα του, δεν του απέφεραν τύχη. Τίποτα δεν του βγήκε όπως θα λέγαμε κάπως λαϊκά. Και το μόνο, το οποίο κατάφερε ήταν να μοιράσει απλόχερα σε όλους δυστυχία ενώ κατέληξε και με μία κρεμάλα στο λαιμό του.
Θυμήθηκα ένα άρθρο μου, το οποίο είχα δημοσιεύσει το 2019 με τον τίτλο οι “Νέο-Χατζή Μανουήλ”. Βρίθει ο τόπος από δαύτους. Συνδυασμός δυστυχίας (για τους άλλους) και πλήρους αποτυχίας για τους ίδιους. Αλλά η δυστυχία μένει.
Και κανένας άλλος ηθοποιός δεν θα μπορούσε να αποδώσει καλύτερα κατά τη γνώμη μου αυτό το “είδος” από τον Γιάννη Μόρτζο…
Σημ.: Στην φωτογραφία ενσταντανέ από την σειρά ο Γιάννης Μόρτζος με την Κάτια Δανδουλάκη.