Χιλιάδες χρόνια πέρασαν και ο άνθρωπος ταλανίζεται από την… Ίδια την ζωή του. Διότι δεν υπάρχει κάτι άλλο, το οποίο να του δημιουργεί πόνο, δυστυχία και προβλήματα…
Στην χαρά, την ευτυχία και την ανεμελιά κανείς δεν σκέφτεται ότι ζει. Απλά βιώνει αυτό, το οποίο νοιώθει.
Όταν όμως τον επισκέπτεται η δυστυχία, τότε είναι το βάρος της ζωής που τον πλακώνει.
Αλλά πόσο διέφερε στην αντιμετώπιση των προηγουμένων ο άνθρωπος της εποχής του Ομήρου;
“Πετάξτε” (τρόπος του λέγειν), τα βιβλία της ψυχιατρικής, τις μεθόδους ευτυχίας και τα σχετικά και διαβάστε την Ιλιάδα. Θα πλησιάσετε πολύ περισσότερο την ευτυχία παρά με δεκάδες συνεδρίες με τον Φρόϋντ!
Γιατί;
Διότι ο άνθρωπος της Ομηρικής εποχής θεωρούσε δεδομένα ή ήταν στην αντίληψή του εδραιωμένες τρεις καίριες πεποιθήσεις:
1. Η τύχη δεν νοείται ως εξωγενές συμβάν. Η τύχη είναι μέρος των φυσικών χαρισμάτων του ανθρώπου, όπως η ομορφιά ή το ταλέντο. Συγκρίνετε τώρα με την σύγχρονη εκδοχή της τύχης, η οποία θεωρείται δημιούργημα δικό μας και μας προκαλεί τόσο πόνο, διότι μόνο στο να κατηγορούμε τον εαυτό μας για την κακή μας τύχη (και επιλογές) τελικά οδηγούμαστε.
Και η σοφή λαϊκή παροιμία δεν θα μπορούσε να το επιβεβαιώσει αυτό καλύτερα:
“Αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτα”! Πόσο αληθής!
2. Η ελεύθερη βούληση, την οποία επίσης τόσο πολύ υμνούμε, δεν έχει νόημα. Οι άνθρωποι της εποχής του Ομήρου δεν θα μπορούσαν να αντιληφθούν καθόλου αυτήν την έννοια. Απλά θεωρούσαν, πως αν και δεν κατανοούσαν το γιατί, αφού συνέβη κάτι, προφανώς “έπρεπε και να γίνει.”
3. Η ζωή δεν έχει καμία σχέση με την δικαιοσύνη. Στο Ω της Ιλιάδας παρουσιάζεται η συγκλονιστική περιγραφή των δύο πιθαριών εμπρός από τον Δία, όπου ο Πρώτος των Θεών τοποθετεί κατά την κρίση του στο ένα τα καλά του δώρα και στο άλλο τα κακά, διότι για κάθε άνθρωπο υπάρχουν δύο πιθάρια.
Και κατά μία επέκταση πουθενά δεν τίθεται θέμα εκδίκησης ή τιμωρίας. Είναι εκπλήρωση μίας “μοίρας”.
Ωστόσο μη νομισθεί πως όλα αυτά οδηγούν στην μοιρολατρεία
Ο άνθρωπος κρίνεται όχι από τις προθέσεις του, αλλά από τις πράξεις του. Αυτό είναι το πνεύμα της πρώιμης Ελληνικής δικαιοσύνης, (πόσο αστείο ακούγεται και πόσο ξεχασμένο είναι σήμερα).
Και προφανώς αφού οι πράξεις ορίζουν τον άνθρωπο το υψηλότερο αγαθό της εποχής του Ομήρου δεν είναι η απόλαυση μιας ήσυχης συνείδησης αλλά η απόλαυση της τιμής της δημόσιας εκτίμησης.
Μπορεί η τύχη, η ελεύθερη βούληση, η δικαιοσύνη να μην ανήκουν σε εσένα, αλλά η γενναιότης είναι στο δικό σου χέρι!
Πόσο κοντά, πόσο μακρυά ακούγονται όλα αυτά…