Τεύκρος Σακελλαρόπουλος Columnist – Film Director – Screenwriter – Civil Engineer

Η Ευρώπη του Τζένγκις Χαν

Αλήθεια! Είστε ευτυχισμένοι στην νέα Ευρώπη; Είναι αυτό, το οποίο ονειρευόσαστε ή είχατε, έστω και αμυδρά στο μυαλό σας; Μάλλον όχι θα απαντήσω για λογαριασμό σας. Και δεν αναφέρομαι μόνο στους πολίτες της Ελλάδας. Μην νομίζετε πως και οι πολίτες άλλων (πολλών) Ευρωπαϊκών χωρών νοιώθουν καλύτερα. Ούτε καν οι πολίτες των ισχυρότερων δυνάμεων είναι περισσότερο ευτυχισμένοι από εσάς.

Φυσικά με τον όρο “ευτυχία” δεν αναφέρομαι στις ανθρώπινες στιγμές, οι οποίες είναι προσωπική κατάκτηση, αλλά στην ευτυχία την προερχόμενη από εξωτερικούς παράγοντες και δη πολιτικούς. Διότι, όταν σε δολοφονούν για τις ιδέες σου, όταν σε στέλνουν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως λόγω της καταγωγής σου, όταν σε εγκλείουν σε ψυχιατρεία λόγω της πίστης σου στην ελευθερία, τότε ναι το πολιτικό σύστημα μπορεί να καταστρέψει και την προσωπική σου ευτυχία.

Υπάρχει ωστόσο μία εσφαλμένη άποψη, πως η Ευρώπη ήταν σε μία ισορροπία και οι συνθήκες άλλαξαν. Αυτό είναι εντελώς αναληθές. Η Ευρώπη (και εννοώ οι πολίτες της) ποτέ ιστορικά δεν ήταν σε καλή κατάσταση. Στην Ευρώπη ελάχιστες φορές έχει σημειωθεί πραγματική ηρεμία (και κατά κάποιον τρόπο ευτυχία) περισσότερο από μία, δύο γενιές.

Όχι μόνον αυτό. Ούτε καν μεταξύ των χωρών της Ευρώπης δεν ίσχυσε ποτέ αυτό. Άλλες είχαν στυγνές δικτατορίες, άλλες φτώχεια, άλλες παρανοϊκούς δικτάτορες άλλες ιερά εξέταση, άλλες αιμοσταγείς ηγεμόνες και ποτέ συνολικά δεν θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί πως η Ευρώπη ήταν ένα ομοιογενές εργοστάσιο ευτυχίας.

Που οφείλεται όμως αυτό και πως εξηγείται το περίεργο φαινόμενο η Ευρώπη να λάμπει με την διανόηση της ανά τους αιώνες;

Στην Ευρώπη η λάμψη προέρχεται από μονάδες. Λαμπρά άτομα, τα οποία με το πνεύμα τους εξυψώνουν την ανθρωπότητα. Αυτά τα άτομα δεν έχουν καμία σχέση με την πολιτική.

Οι πολιτικοί αντιθέτως της Ευρώπης είναι κατά κανόνα τυχοδιωκτικής υφής με μόνο στόχο της εξουσία και την ικανοποίηση των πρωτόγονων ενστίκτων τους στο όνομα δήθεν κάποιας ιδεολογίας ή καθαροί εκπρόσωποι συγκεκριμένων τάξεων ή συμφερόντων.

Φυσικά μέσα σε αυτό το άκρως εριστικό περιβάλλον δημιουργούνται κάθε είδους καταστάσεις, οι οποίες ωστόσο κατά έναν περίεργο τρόπο ευνοούν την πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργία.

Έρχομαι τώρα σε αντιπαραβολή με την αυτοκρατορία του Μογγόλου Τζένγκις Χαν. Έλεγαν γι΄ αυτόν πως στα χρόνια του και στην επικράτειά του μία παρθένα μπορούσε να ταξιδέψει μόνη μ΄ ένα σακούλι χρυσάφι χωρίς κανείς να την πειράξει. Στην πολιτισμένη Ευρώπη αμφιβάλλω και για τα 100 πρώτα μέτρα εάν θα συνέβαινε κάτι ανάλογο.

Αλλά… αλλά!

Για τους άρχοντες της Ασίας ίσχυαν δύο σιδερένιοι κανόνες:

1.“Η αθέτηση του λόγου είναι κάτι το αποτρόπαιο για κάποιον, ο οποίος άρχει”

και

2.“Ο ηγέτης των φυλών είχε το δικαίωμα να αξιώνει τυφλή υπακοή μόνον όταν ήταν ικανός να τους προστατεύει. Εάν δεν ήταν ικανός έδινε το δικαίωμα στους άνδρες των φυλών να εκλέξουν άλλον αρχηγό.”

Χαρακτηριστικά, τα οποία κατά τη γνώμη μου δεν αποτελούν στοιχεία των πολιτικών της Ευρώπης.

Και είναι αλήθεια πως η μέθοδοι των Μογγόλων ήταν στυγερές αλλά όταν ο Χαν κατέλαβε την Κίνα ήταν ο Γιέ Λιού Τσουτσάι (Κινέζος πρίγκιπας, όταν τον συνέλαβαν), ο οποίος του επισήμανε:

“Κατάκτησες μία μεγάλη αυτοκρατορία επάνω στη σέλλα. Δεν μπορείς να την κυβερνήσεις με τον ίδιο τρόπο.”

Αναρωτιέμαι βεβαίως για την πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργία της περιόδου εκείνης.