Έχω τόσο κουραστεί (ακόμα και με τον εαυτό μου) να ακούω συνεχώς για πρωτογενή πλεονάσματα, ρυθμούς ανάπτυξης, ευημερία της Ευρώπης κλπ. και άλλο τόσο για πολιτικά συστήματα, τα οποία υπόσχονται τον παράδεισο, συνήθως βέβαια με κάποια προϋπόθεση. Άλλοτε απλή, υποτίθεται αθώα και μάλλον οικονομικής υφής, όπως η αναδιανομή του πλούτου, άλλοτε όμως μέσω διωγμών και εκτοπισμού άλλων.
Αναλογιστείτε με ποιόν τρόπο κάποιος πείθει τα πλήθη και κυριαρχεί. Εντοπίζει κάποιον ιδεατό, αληθινό, ψεύτικο ή και βλακώδη στόχο ή σκοπό, τον εξυψώνει σε βαθμό πανάκειας και πείθει μία μεγάλη μερίδα πολιτών πως εκπληρώνοντας τον αυτό θα εύρη την απόλυτη ευτυχία.
Και μην νομίσετε πως οι στόχοι αυτοί είναι πάντα τόσο σημαντικοί, όπως η επιστροφή στη Γη της επαγγελίας ή η απελευθέρωση από την σκλαβιά ή η αλλαγή των άθλιων συνθηκών διαβίωσης. Αυτοί βασίζονται σε ένα ιδανικό.
Ούτε και άλλοι, όπως η εξάλειψη των μεταναστών ή η κατάληψη της Ευρώπης ή των Ινδιών, οι οποίοι βασίζονται στο μίσος ή την κυριαρχία.
Υπάρχουν και λόγοι, οι οποίοι φαίνονται γελοίοι, αλλά δεν είναι καθόλου και όμως είναι αρκετοί να σε οδηγήσουν στην εξουσία: η κατάργηση της ποτοαπαγόρευσης στις Η.Π.Α. ας αναφέρω ένα σπουδαίο παράδειγμα. Ή ένα περισσότερο ευτράπελο ενός εκλιπόντος πλέον δημάρχου στην Νότια Πελοπόννησο, ο οποίος υποσχόταν νύφες από την Ρωσία.
Γελάτε; Μην είστε σίγουροι.
Η αποτυχία πολλών ωραίων στην θεωρία πολιτικών συστημάτων έγκειται στην πλήρη αποτυχία τους να εκπληρώσουν έναν και μόνο στόχο:
Να δημιουργήσουν έναν ευτυχισμένο πολίτη!
Τι περισσότερο μεγαλειώδες από την ιδέα κατάργησης ενός ανίκανου και διεφθαρμένου Τσαρικού καθεστώτος και την ανακατανομή των τεράστιων εκτάσεων 100 οικογενειών στους εξαθλιωμένους κολλήγους και τον εξανθρωπισμό των εργατών; Κι όμως! Οι ωραίες αυτές ιδέες συνθλίβησαν, διότι αν και σε μεγάλο βαθμό τροποποίησαν τις άθλιες συνθήκες δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, απέτυχαν να δημιουργήσουν ευτυχισμένους πολίτες.
Κάποιος άλλος έπεισε πως η Άρια φυλή του είναι η ανωτέρα όλων και πως η ευτυχία θα προέλθει από την μετατροπή των άλλων συνανθρώπων – υπανθρώπων σε σκλάβους. Κάποιοι ένοιωσαν ευτυχείς και μάλλον ήσαν πολλοί και το «ιδανικό» τους διήρκησε 12 χρόνια!
Οι τελευταίες κυβερνήσεις στην Ελλάδα (ένα πολύ πεζό και άχαρο παράδειγμα) προσπαθούν να εντοπίσουν ένα ιδανικό, ώστε να πείσουν πως όλα όσα πράττουν είναι για το μελλοντικό μεγαλείο της χώρας. Κάποιοι στην αρχή μέσω των μνημονίων, κάποιοι μετά χωρίς τα μνημόνια, κάποιοι είδαν το φως στην πορεία και αντέστρεψαν τις ιδέες τους. Κάποιοι εμπορεύτηκαν την ελπίδα, κάποιοι υπόσχονται μεγαλεία και ο κάθε πικραμένος θα βρει την χαρά κόβοντας τον λαιμό κάθε Πακιστανού στα φανάρια και κάποιοι άλλοι ακόμα πιο προχωρημένοι πακτωλούς χρημάτων.
Την ευτυχία όμως του πολίτη κανείς δεν την βλέπει και κανείς δεν πείθει, παρά μέρος ανάλογα με το είδος και τον βαθμό δυστυχίας του στόχου του (εκείνων δηλαδή προς τους οποίους απευθύνεται). Και επειδή ο ασφαλέστερος δρόμος είναι και αυτός των ταπεινότερων ενστίκτων η κάθοδος είναι ραγδαία.
Ελάχιστοι έχουν αναλύσει το φαινόμενο ΠΑ.ΣΟ.Κ. και την συντριπτική του επιτυχία, καθώς και το κομματικό κράτος, το οποίο ανάπτυξε κάτω από αυτό το πρίσμα. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. μοίραζε ευτυχία και δεν ήταν ακριβώς τα χρήματα εκείνα, τα οποία την δημιουργούσαν. Άλλο εάν ήταν τυχερός ο Α.Π. ώστε να μπορεί να τα σπαταλήσει αφειδώς αγοράζοντας εξουσία.
Η κατάργηση της διαπόμπευσης της μοιχείας, η κατάργηση του πιστοποιητικού φρονημάτων, το αυτόματο διαζύγιο και πολλές άλλες «μικρο-λεπτομέρειες» είχαν πολύ περισσότερη αξία από τα προγράμματα του πακέτου Ντελόρ. Μοίραζαν προσωπική… ευτυχία!
Επίσης απορίας άξιον είναι πόσο εσφαλμένα αξιολογούν την διεθνή πολιτική σκηνή και τα περίεργα αποτελέσματα των εκλογών. Η εκλογή του νέου Αμερικανού Προέδρου ανήκει σε αυτό το πλαίσιο.
Δεν θα συνεχίσω περισσότερο (για την ώρα), διότι είναι και τομέας στον οποίο εντρυφώ ιδιαιτέρως από πολλές απόψεις. Θα σας επισημάνω μόνο τρία γεγονότα:
1. Την τεράστια σημειολογική αξία της καθόδου από την σκάλα του αεροπλάνου του Α.Π. ενός σχετικά ηλικιακά μεγάλου ανθρώπου επιστρέφοντας ζωντανός από μία σοβαρότατη εγχείρηση και με την παρουσία μίας νέας -δεύτερης- γυναίκας αρκετών δεκαετιών νεώτερης του στο πλευρό του. Ιδού τα περήφανα γηρατειά και ποιος δεν θα αισθανόταν τη δύναμη της ελπίδας για το μέλλον. Αυτό είναι ιστορικό πλέον παράδειγμα και συγκρίνετε το και με την απέναντι όχθη του Ατλαντικού.
2. Εάν προσέξατε τις νέες ενδυματολογικές προσεγγίσεις και τα ευμενή σχόλια. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Ελάχιστοι βασιλείς στον Κόσμο θα είχαν διατηρήσει την εξουσία τους εάν δεν συνοδεύονταν από τουαλέτες και Rolls Royce. Όταν όλα τελειώνουν επιστρατεύεις το όνειρο.
3. Οι θρησκευτικού τύπου φιέστες θα πολλαπλασιάζονται, διότι όσο η ευτυχία και το όνειρο δεν πείθει και απομακρύνεται τόσο η εναπόθεση στο μεταφυσικό θα αυξάνεται.
Τίποτα όμως δεν σε σώζει από την ίδια την αλήθεια, την οποία μόνο εσύ γνωρίζεις πριν κλείσεις τα μάτια σου το βράδυ να κοιμηθείς.