Παρατηρώ συχνά πως χρησιμοποιούνται ως αποδεικτικά στοιχεία ενίσχυσης απόψεων διάφορα (από τα άπειρα) ντοκιμαντέρ (ή ντοκυμανταίρ, όπως θα το προτιμούσα). Η έκφραση ντοκιμαντέρ αποδίδεται στα Ελληνικά με τον όρο “ταινία τεκμηρίωσης”, τεκμηριώνει δηλαδή με έναν αποδεικτικό τρόπο αυτά τα οποία πραγματεύεται.
Αυτό είναι εντελώς παραπλανητικό. Στην πραγματικότητα στο ντοκιμαντέρ προβάλλεται η ιδιαίτερη και προσωπική άποψη του παραγωγού ή του σκηνοθέτη. Τίποτα άλλο. Ο όρος ντοκιμαντέρ είναι λανθασμένος εγγενώς ή τουλάχιστον εκφράζει τη μισή αλήθεια: τονίζω πως τεκμηριώνει τις “αλήθειες” του παραγωγού/σκηνοθέτη.
Το πόσο καλά το πράττει είναι ένα θέμα προς αξιολόγηση, όπως πόσο καλά το σκηνοθετεί. Αλλά δεν έχει καμία σχέση με την αντικειμενικότητα.
Ως εκ τούτου πολύ συχνά, μεταμφιεσμένο με προβιά αμνού ένα ντοκιμαντέρ μπορεί να κρύβει έναν λύκο· και μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρότατο εργαλείο προπαγάνδας και παραπληροφόρησης παρά πληροφόρησης. Επειδή μάλιστα το στυλ είναι κάπως συγκεκριμένο και τυποποιημένο, συνήθως αφηγηματικό με μία βαθιά πειστική φωνή και υποστηρικτικές εικόνες, πείθει το θεατή αρκετά εύκολα.
Αλλά προσέξτε! Πείθει εύκολα, όποιον ΘΕΛΕΙ να πειστεί. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη αντίληψη για να εντοπίσει αμέσως κάποιος εάν είναι ψευδές ή παραπλανητικό. Είναι το ίδιο, όπως μπορείς να αντιληφθείς κάποιον, ο οποίος ψεύδεται. Διότι και το ψεύδος έχει αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά.
Και για να έχετε ολοκληρωμένη άποψη, ο όρος ντοκιμαντέρ χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να ξεχωρίσει το ιδιαίτερο αυτό είδος από τη μυθοπλασία. Και πως αφορά πραγματικούς ανθρώπους σε πραγματικές καταστάσεις με μία όμως ΣΑΦΗ άποψη και ένα ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ σκοπό. Ο ορισμός του ντοκιμαντέρ εξ΄ αρχής έλεγε την αλήθεια!
