Υπάρχει ένα παράδοξο, το οποίο ονομάζεται, όπως και ο τίτλος του άρθρου: “Το Παράδοξο της Abilene”. Η Abilene είναι το όνομα μίας φανταστικής πόλης του Τέξας (τα μέρη μου!). Σύμφωνα λοιπόν με αυτό το παράδοξο συμβαίνει περίπου το εξής:
Ένα καυτό απόγευμα σε μία πόλη του Τέξας σε μία οικογένεια ο πατέρας προτείνει να επισκεφθούν την Abilene για βραδινό, διότι σκέφτηκε πως αυτό θα ευχαριστήσει την οικογένειά του ενώ ο ίδιος θα προτιμούσε να μείνει στο σπίτι και να διαβάσει. Η Abilene παρεμπιπτόντως απέχει περίπου 100 χιλιόμετρα από το σπίτι τους. Η μητέρα συμφωνεί και δηλώνει πως είναι πολύ καλή ιδέα, ενώ και αυτή ήθελε να μείνει στο σπίτι να ετοιμάσει πολλές οικιακές εργασίες. Η κόρη συμφωνεί για να μην δυσαρεστήσει τους γονείς της και ακυρώνει το ραντεβού με τις φίλες της, ενώ ο γιός έχει να μελετήσει για το σχολείο, αλλά και αυτός προκειμένου να μην φανεί ιδιότροπος συναινεί. Η πεθερά θα προτιμούσε χωρίς δεύτερη κουβέντα να δει το Ρώσικο σίριαλ (εκεί είναι Αμερική και αντί για Τούρκικα έχουν… Ρώσικα), αλλά για να δείξει την καλή της διάθεση και αυτή δηλώνει ενθουσιασμένη.
Ξεκινούν μέσα στον ζεστό ήλιο και την σκόνη (Τέξας γαρ) και μετά από δύο ώρες φτάνουν στην Abilene. Εκεί δεν έχει τραπέζι στo restaurant το οποίο είχε στο μυαλό του ο παρέας και πηγαίνουν σε κάποιο άλλο. Το φαγητό είναι πανάκριβο και άθλιο, ενώ η εξυπηρέτηση ανύπαρκτη. Μετά από άλλες δύο ώρες στο άθλιο κατάστημα αναχωρούν και επιστρέφουν (μετά και από άλλες δύο ώρες διαδρομή) σπίτι τους, εξουθενωμένοι και καθόλου ευχαριστημένοι.
Τότε ο καθένας εκφράζει αυτό, το οποίο σκεπτόταν και το οποίο ΔΕΝ εξέφρασε προκειμένου να μην στενοχωρήσει τους άλλους.
Ποιο είναι το συμπέρασμα;
Πως πήγαν όλοι στην Abilene χωρίς ΚΑΝΕΝΑΣ τους να το επιθυμεί!
(και αφού υπέστησαν την ζημιά από κάθε άποψη εξέφρασαν στην επιστροφή τις απόψεις τους, αλλά ήταν πολύ αργά τότε).
Αυτό είναι το κοινωνικό παράδοξο κατά το οποίο μία ομάδα, μία κοινότητα μία κοινωνία πράττει κάτι, το οποίο πρακτικά κανείς δεν επιθυμεί, μόνο και μόνο επειδή ο “αρχηγός” το πρότεινε και κανείς δεν αντιδρά.
Αυτό το παράδοξο μπορείτε πολύ εύκολα να το αναγνωρίσετε υποθέτω, όσες/οι έχετε εργασίες με διευθυντές ή ιδιοκτήτες, όπου μία πρόταση του “αρχηγού” γίνεται αποδεκτή με (δήθεν) ενθουσιασμό, χωρίς όμως κανένας άλλος να την επιθυμεί πραγματικά· (το πιθανότερο να έχετε περάσει απαίσια και να χάσατε χρόνο από τους αγαπημένους σας ανθρώπους).
Με μία –προσοχή εδώ- λεπτομέρεια: το κίνητρο του αρχηγού. Στην δική μου ιστορία υπέθεσα πως ο αρχηγός (πατέρας) σκέφθηκε με καλό σκοπό, αλλά στην πράξη μπορεί να ισχύει (και κυρίως ισχύει) το αντίθετο.
Ακριβώς αυτό συμβαίνει σήμερα στην Ελληνική κοινωνία.
Η Ελλάς βαδίζει σήμερα ακριβώς εκεί, όπου κανείς δεν επιθυμεί: στην φτώχεια, στην ανυποληψία, στην κοινωνική υποβάθμιση, στην δυστυχία και την μιζέρια, αλλά και στην πολύ επικίνδυνη αποσάθρωση των ατομικών ελευθεριών. Διότι, όπως έχω γράψει το σωστό ερώτημα είναι:
“Τι θέλω;” και όχι το άκρως κίβδηλο και παραπλανητικό:
“Τι (υποτίθεται) πως πρέπει;”
Έγραψα “χωρίς κανείς να το επιθυμεί”. Όχι, δεν είναι σωστό αυτό… σχεδόν κανείς…
Διότι εάν εξαιρέσουμε τον αρχηγό και μερικούς παρατρεχάμενους και άκρως διεφθαρμένους κεφαλαιούχους, κανείς μα κανείς δεν επιθυμεί αυτή την πορεία της χώρας. Άρα κάποιοι ελάχιστοι την επιθυμούν –και πολύ μάλιστα και προφανώς την προκαλούν-.
Θεωρώ πως πάρα πολλοί είναι διατεθειμένοι να υποστούν πολύ περισσότερες θυσίες, παρά τον επιβαλλόμενο αργό και βασανιστικό θάνατο, στον οποίο έχει εισέλθει η χώρα.
Κι όμως ακριβώς εκεί οδεύουμε ολοταχώς… (και ανεπιστρεπτί;)… διότι κανείς (για τους δικούς του λόγους) δεν αντιδρά στο ταξίδι προς την Abilene.
Σχεδόν όλοι όμως θα είναι εντελώς χαμένοι… (για έναν κοινό λόγο όμως αυτή την φορά).
Εκτός εάν… χμ εκτός εάν διαφύγουμε…
Goodbye Abilene!