(“Ελευσίνι ” ονομάζονταν στην αρχαιότητα – δεν είναι λάθος)
Αυτό, το οποίο μου αρέσει με τους Αρχαίους Έλληνες είναι η “μηχανιστική” αντίληψη τους επί των πραγμάτων. Ο Ερμής δεν πετά από μόνος του, αλλά διότι φορά τα φτερωτά σανδάλια του. Ο Άδης δεν είναι επίσης ο ίδιος αόρατος, αλλά γίνεται και αυτό οφείλεται στον σκούφο του. Οι κεραυνοί δεν δημιουργούνται από τον Δία, κατασκευάζονται από τον Ήφαιστο… Υπάρχει κάποιο “εξάρτημα”, το οποίο προσδίδει ιδιότητες σε εκείνον, ο οποίος το κατέχει τη δεδομένη στιγμή.
Αυτό ισχύει και σε ακόμα μεγαλύτερη κλίμακα, όπως λχ το άρμα του Ήλιου ή η στήριξη του Ουρανού από τον Άτλαντα.
Δεν θα μπορούσε να διαφέρει και η αντίληψη τους για τον Κάτω Κόσμο…
Ο Κάτω Κόσμος δεν αποτελεί μία θεωρητική έννοια… Αντιθέτως!
Αποτελεί έναν υπόγειο, σκοτεινό και υγρό χώρο, κάτω από την Γη… έναν χώρο, προς τον οποίο η μετάβαση γίνεται με φυσικό τρόπο, από μία πραγματική διαδρομή και μέσω μίας πύλης…
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να παρατηρήσω, πως ο φόβος του θανάτου κυρίως προέρχεται από την απώλεια συνειδητότητας και επικοινωνίας είτε αυτή αφορά είτε εμάς τους ίδιους είτε τους δικούς μας ανθρώπους. Η φυσική παρουσία, ακόμα και εάν υπάρχει απόσταση δεν δημιουργεί αυτή την αίσθηση της απώλειας…
Οι Αρχαίοι Έλληνες –προσέξτε το πολύ αυτό- δεν αγαπούσαν καθόλου την μετάβαση στον Κάτω Κόσμο, στον οποίο όμως οι άνθρωποι δεν έχαναν τη συνείδησή τους. Ήταν σκιές και έπιναν από το νερό της λήθης, αλλά υπήρχαν ως προσωπικότητες…
Όχι μόνον όμως αυτό…
Δεν απέκλειαν την δυνατότητα ούτε να εμποδίσουν τον θάνατο (όχι όμως και την γήρανση του σώματος) ούτε και την επίσκεψη (και κυρίως) την επιστροφή από τον Κάτω Κόσμο… Η επίσκεψη ούτως ή άλλως είναι πολύ εύκολη, η επιστροφή δυσκολεύει κάπως τα πράγματα…
Λοιπόν!
Τα “Ελευσίνι Μυστήρια” εκτιμώ άκρως υποκειμενικά, πως πραγματεύονταν αυτό το θέμα. Την μετάβαση στον αλλά κυρίως την επιστροφή από τον κάτω Κόσμο. Μόλις είδα το λεγόμενο “Πλουτώνειο”, στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας, μαζί με το γεγονός –όπως εγνώριζα-, πως αυτό ήταν το σημείο στο οποίο ο Άδης πήρε την Περσεφόνη στο Βασίλειό του, (όπως ορίζει η Ελληνική Μυθολογία) δεν μου έμεινε καμία αμφιβολία περί της θεματολογίας τους.
Στον χώρο υπάρχει μία εξαιρετικά καλά λαξευμένη τρύπα, η οποία είναι μία από τις πύλες/διόδους προς τον σκιερό αυτό τόπο –τον Άδη εννοώ- (φαίνεται στην φωτογραφία, αλλά δεν δοκίμασα να… κατέβω)…
Ωστόσο το να υποθέτει κάποιος την θεματολογία, σίγουρα δεν έχει και μεγάλη αξία εάν δεν γνωρίζει και τις “τεχνικές οδηγίες”. Προηγουμένως σας ανέφερα περί της “μηχανιστικής” αντίληψης των Αρχαίων Ελλήνων. Γνωρίζουμε για τα φτερωτά σανδάλια του Ερμή, αλλά… δεν τα διαθέτουμε…
Τι έκαναν τόσες χιλιάδες χρόνια στην Ελευσίνα;
Σημειώνω και μία ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια. Τα “Ελευσίνι Μυστήρια” χάνονται στο απύθμενο βάθος της Ελληνικής μυθολογίας… Δεν σημαίνει πως εξασκούνταν με τον ίδιο τρόπο συνεχώς. Αυτό το αναφέρω, διότι ο Άδης ως Θεός ήταν πολύ σκοτεινός και φοβερός και κάποια στιγμή (άγνωστο πότε) μετασχηματίστηκε σε Πλούτωνα, με πολύ ηπιότερες ιδιότητες και φιλική συμπεριφορά προς τον άνθρωπο… (Πλούτος γαρ)…
Η κατά… Teucris εκτίμησή μου είναι πως η Θεά Δήμητρα αποκάλυψε στους φιλόξενους και ευσεβείς βασιλείς της Ελευσίνας (και εδώ αναφέρομαι κυρίως στον Κελεό), τον τρόπο καθόδου στον Κάτω κόσμο αλλά κυρίως της επιστροφής από αυτόν και αυτή θεωρώ πως ήταν η –υποτιθέμενη- άκρως μυστική γνώση των Μυστηρίων. Η Θεά δεν κατήλθε ποτέ στο επέκεινα, αλλά μην ξεχνάτε πως η κόρη της Περσεφόνη το ταξίδι αυτό το έκανε δύο φορές το χρόνο…
Άλλη μία παρένθεση εδώ. Τα Μικρά μυστήρια διεξάγονταν τον μήνα Ανθεστηριώνα (Φεβρουάριο) ενώ τα Μεγάλα τον μήνα Βοηδρομιώνα (Σεπτέμβριο) (14 του μηνός, σύμφωνα με το Δυτικό ημερολόγιο) και επειδή ακριβώς αυτοί είναι οι μήνες στην αλλαγή της φύσης ενδέχεται να συμπίπτουν με την κάθοδο της Περσεφόνης τον Σεπτέμβριο (εξ’ ου και ήσαν τα Μεγάλα) και τον Φεβρουάριο με την άνοδό της…
Στην πορεία των αιώνων αυτό χάθηκε και μετασχηματίστηκε ενδεχομένως σε μία πιο πραγματική εορτή με μόνο το όνομα των Μυστηρίων…
Υπάρχει και μία μικρή παραλλαγή στο μυαλό μου, την οποία όμως δεν θεωρώ τόσο σχετική… Η μαντική τέχνη συνδέεται άρρηκτα με τον Κάτω Κόσμο. Μην σας διαφεύγει πως η έννοια της μαντείας έχει τεράστια σχέση με την γνώση (ή πρόβλεψη) του μέλλοντος αλλά και του παρελθόντος. Ο θάνατος είναι ακριβώς το σημείο αναφοράς. Η κατάβαση και η ανάβαση από τον Κάτω κόσμο εφοδιάζει τον μάντη με τις απαραίτητες γνώσεις για το μέλλον… Ωστόσο δεν θεωρώ πως η μύηση στην μαντική τέχνη ήταν το αντικείμενο των “Ελευσίνι Μυστηρίων”…
Αυτά, τα ολίγα είχα να σας αναφέρω και να προκαλέσω τη φαντασία σας με ένα τόσο ωραίο και μυστηριακό θέμα…
Στις φωτογραφίες η μία πύλη καθόδου στον Κάτω Κόσμο, η γενική άποψη του “Πλουτωνείου” σπηλαίου και η πολύ γνωστή παράσταση του Τριπτόλεμου, ο οποίος δέχεται σπόρους από σιτάρι από τη Θεά Δήμητρα και ευχές από την Περσεφόνη (και προσέξτε πως η Περσεφόνη κρατά πάντα μία δάδα στα χέρια της, σκοτεινός ο Κάτω Κόσμος γαρ)…
