Θεωρώ σκόπιμο να επαναλάβω μερικά ενδιαφέροντα ζητήματα – διευκρινήσεις σχετικά με την νομοθεσία (και το κόστος κατασκευής), η οποία διέπει ειδικά τα κτίρια από πέτρα (πέτρινη τοιχοποιία ή λιθοδομή):
- Κατ’ αρχήν πέτρινο κτίσμα νοείται αυτό στο οποίο ο φέρων οργανισμός (δηλαδή το δομικό σύστημα, το οποίο το στηρίζει) είναι οι πέτρινοι τοίχοι ,με πάχος τουλάχιστον 50 εκ. και άνω. Κτίρια από οπλισμένο σκυρόδεμα (beton) , τα οποία επενδύονται με πέτρα ΔΕΝ θεωρούνται πέτρινα.Ο τελευταίος μάλιστα ο τρόπος είναι και ένα κακός τρόπος κατασκευής , διότι η πέτρινη επένδυση σε περίπτωση σεισμού ή παγετού μπορεί να μετατραπεί σε ιπτάμενο λιθοσύντριμμα. Η νομοθεσία ΔΕΝ καλύπτει αυτή την περίπτωση. Δεν διατείνομαι πως δεν μπορεί να κατασκευαστεί, το κόστος όμως εξασφάλισης από την προηγούμενη εκδοχή υπερβαίνει κατά πολύ το πιθανό όφελος, το οποίο είναι μόνο καθαρά κατασκευαστικό και εννοώ… ευκολίας των ντόπιων εργολάβων.Συνδυασμός ωστόσο πέτρας και οπλισμένου σκυροδέματος (beton) φυσικά και είναι επιλογή και με πολλά πλεονεκτήματα αλλά αυτό έχει να κάνει με την κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Ως παράδειγμα αναφέρω τα δάπεδα να είναι από beton, ενώ οι τοίχοι του κτιρίου πέτρινοι.
- Η χτιστή πέτρινη τοιχοποιία ΔΕΝ υπολογίζεται στον συντελεστή δόμησης αλλά ούτε και στην κάλυψη. Συνεπώς πολεοδομικά αλλά και φορολογικά έχετε ένα σημαντικότατο όφελος, διότι το πάχος του πέτρινου τοίχου δεν μπορεί ποτέ να είναι λιγότερο από 50 εκ. Ένα σπίτι ωφέλιμου εμβαδού 5Χ9=45 τ.μ. στην πραγματικότητα είναι 6Χ10=60 τμ. Αυτό βέβαια σημαίνει πως και η στέγη του θα είναι 60 τμ. σε οριζόντια επιφάνεια και το επισημαίνω διότι στο κόστος προφανώς υπολογίζονται τα πραγματικά δεδομένα.
- Γνήσιο πέτρινο θεωρείται μόνο αυτό, το οποίο ο τοίχος είναι κτιστός και με πάχος 50 εκ. και περισσότερο (εντελώς λογικό αυτό). Επειδή ακούω κατά καιρούς διάφορα περί 40 εκ. πέτρινου τοίχου και 10 εκ. μόνωσης από τούβλο εσωτερικά ή το ακόμα εντυπωσιακότερο, πέτρινο με μόνωση στο κέντρο (!) επισημαίνω πως αυτό ΔΕΝ είναι πέτρινο για δύο λόγους:Α. Λόγω νομοθεσίας, διότι η διάταξη είναι σαφής και τα ευεργετήματα του νόμου εφαρμόζονται μόνο όταν το πάχος του τοίχου είναι 50 εκ. τουλάχιστον και Β. το σπουδαιότερο, στατικά είναι εντελώς ανεπαρκές. Δεν σας γράφω πως δεν μπορεί να στηριχθεί. Αλλά είναι εντελώς άλλη η μεθοδολογία και φυσικά δεν θα είναι πέτρινο. Για την περίπτωση της εσωτερικής μόνωσης, δηλαδή 25 εκ. πέτρα 15 εκ. μόνωση και 25 εκ. πάλι πέτρα (εάν το ακούσετε) ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΘΕΙΤΕ πάραυτα!
- Εάν τώρα σκέφτεστε “πονηρά” και αποφασίσετε να φτιάξετε ένα ψευδο-πέτρινο, δηλαδή επενδεδυμένο πέτρινο τοίχο σε σκελετό από beton, σας πληροφορώ πως η νομοθεσία επιβάλλει φωτογραφική απεικόνιση υπογεγραμμένη από τον επιβλέποντα μηχανικό. Συνεπώς ή αλλάζετε τρόπο σκέψης ή αλλάζετε μηχανικό ή εξασκείστε στο photoshop!
Για τα κτίσματα κάτω από 50 τμ (συνεπώς και για το προηγούμενο πέτρινο του παραδείγματος των 60 τμ συνολικά) δεν απαιτείται μελέτη ενεργειακής απόδοσης (Κ.ΕΝ.Α.Κ.) και μηχανολογικές μελέτες. Όχι ευχάριστο για τους αγαπητούς μου φίλους μηχανολόγους, αλλά είναι μία πραγματικότητα ευνοϊκή για εσάς.Μετά από διευκρινήσεις του υπουργείου δεν απαιτείται Κ.ΕΝ.Α.Κ. μόνο μέχρι 49,99 τετρ. μέτρα συνολικής εξωτερικής επιφανείας.- Ο τέως Γ.Ο.Κ. (Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός) και τώρα… Ν.Ο.Κ. (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός) είναι σαν το γάλα ΝΟΥΝΟΥ. Μεγάλωσε γενιές και γενιές μηχανικών διότι ο Γ.Ο.Κ. του ‘85 ήταν σαν το κόκκινο βιβλιαράκι του Μάο. Ωστόσο από το 2000 και μετά και φυσικά εν μέσω βαθύτατης κρίσης το 2012 το ΝΟΥΝΟΥ, δηλαδή ο Γ.Ο.Κ. συμπληρώθηκε και βελτιώθηκε κατά πολύ και σε πολλά σημεία. Αλήθεια παιδιά! Σας το γράφω με απόλυτη ειλικρίνεια αυτό, ασχέτως εάν αφορά νομοθεσία. Αλλά επειδή από το 2008 και εντεύθεν (κυρίως μετά το 2011) τα πράγματα δεν ήταν καθόλου καλά για τον κατασκευαστικό τομέα, οι νέες διατάξεις δεν έχουν εμπεδωθεί ακόμα στο μυαλό των μηχανικών.Μία σοβαρότατη και ευνοϊκότατη διάταξη αφορά τις σοφίτες, οι οποίες δεν υπολογίζονται στην δόμηση έως και στο 50% της υποκείμενης κάτοψης (δηλ. για το παράδειγμά μας 45Χ0,50 = 22,50 τμ ) υπό κάποιες εύκολες προϋποθέσεις· επιπλέον με την αλλαγή των κανονισμών για τις στέγες μπορούν να ενσωματώνονται οργανικά σε αυτές. Άρα μπορείτε να έχετε 45 τμ + 22,50 τμ = 62,50 τμ ωφέλιμου εμβαδού με νόμιμα δηλωμένη οικοδ. άδεια 45 τμ και με όλα τα προηγούμενα πλεονεκτήματα.
- Όσον αφορά το κόστος κατανοείτε πως με τον πέτρινο τοίχο δεν έχετε σοβατίσματα, χρωματισμούς και ακόμα ηλεκτρολογικά και υδραυλικά σαν ξεχωριστή εγκατάσταση, διότι αυτά μπορούμε πολύ εύκολα να τα ενσωματώσουμε στο χτίσιμο. Οι πετράδες είναι πολύ έμπειροι σε αυτό και φυσικά είμαστε και εμείς εδώ να συνδράμουμε. Εννοείται πως μπορεί οι εγκαταστάσεις να κατασκευαστούν εξ’ ολοκλήρου εξωτερικά, όπως σε πολλά υφιστάμενα πέτρινα, αλλά το κόστος είναι μάλλον υψηλότερο, διότι οι αισθητικές μας επιλογές μοιραία θα επιδράσουν , όπως χαρακτηριστικά εμφανείς χαλκοσωλήνες με περιστρεφόμενους διακόπτες από βακελίτη.
- Το κόστος εργατικών , όσον αφορά τον αριθμό των ημερομισθίων του ΙΚΑ είναι μία παράμετρος επίσης, η οποία αναγνωρίζει και επιβεβαιώνει το προηγούμενο και επιβάλλει έναν σημαντικό μειωτικό συντελεστή ης τάξεως του ενός τρίτου περίπου στον δομικό σκελετό.
- Ένα άλλο σημείο αφορά το δάπεδο, (όταν δεν έχουμε υπόγειο) και την στέγη (σε κάθε περίπτωση). Και τα δύο εντάσσονται στην ροή της κατασκευής, συνεπώς το πέτρινο κέλυφος θα είναι πλήρες και ολοκληρωμένο με την ίδια διαδικασία.
- Η βασική δαπάνη σε ένα πέτρινο κτίσμα ήταν πάντοτε τα λεγόμενα “χτιστικά”. Αυτά προφανώς έχουν μειωθεί σε σημαντικό βαθμό λόγω των συνθηκών. Αυτό έχει και ανάλογη επίπτωση στο συνολικό κόστος κατασκευής, το οποίο πλέον είναι πιο προσιτό από ποτέ.
- Οι ευεργετικές διατάξεις για την δόμηση δεν εφαρμόζονται σε υφιστάμενα πέτρινα κτίρια. Αυτό, διότι ο νομοθέτης παρέχει κίνητρο για την κατασκευή νέων κτιρίων οικολογικής δόμησης. Συνεπώς όταν αποκαθιστούμε ένα υφιστάμενο πέτρινο ή ένα διατηρητέο οι τοιχοποιίες ΠΡΟΣΜΕΤΡΟΥΝ και στην δόμηση και στην κάλυψη.
- Όλα τα προηγούμενα είναι τεκμηριωμένα, όσον αγορά την νομοθεσία και είμαι στην διάθεσή σας να σας αναφέρω τους νόμους και τις σχετικές ερμηνευτικές εγκυκλίους, εάν υπάρχουν δυσκολίες σε κάποια πολεοδομική υπηρεσία, (λογικό, διότι δεν υπάρχει μεγάλη εμπειρία σε αυτό το αντικείμενο).
- Τέλος μην ξεχνάτε! Τα προαπαιτούμενα και τα μνημόνια φεύγουν, αλλά τα πέτρινα μένουν και θα μένουν για πάντα όπως τόσα άλλα τα οποία χτίστηκαν επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε μακράν χειρότερες συνθήκες. Do it!
Σημ. Δείτε μία φωτογραφική σειρά με τον τρόπο κατασκευής ενός πέτρινου σπιτιού του τότε πελάτη μου και στην συνέχεια αγαπημένου φίλου μου Δημ. Σπανόπουλου απέναντι από τον Χελμό, σε ένα υπέροχο σημείο.
Δείτε παρακαλώ και εδώ:
