Αρχικά να ξεκαθαρίσω πως δεν είμαι γνώστης της βιομηχανίας και των υπηρεσιών του τουρισμού. Συνεπώς οτιδήποτε γράφω είναι καθαρά υποκειμενικές σκέψεις και όχι κατ΄ ανάγκην και ορθές ή τουλάχιστον δεν μπορώ να το ισχυριστώ αυτό.
Ποια τα νέα δεδομένα και πώς θα κινηθεί ο τουρισμός στην Ελλάδα;
Αυτό δεν μπορώ προφανώς να το απαντήσω. Διαβάζω ωστόσο για το υψηλότατο κόστος παραμονής –κυρίως σε νησιά- καθώς και την πλημμυρίδα των επισκεπτών. Υπάρχει ουσιώδης διαφορά μεταξύ των επισκεπτών και των όσων κάνουν διακοπές. Άλλο να κοιμάσαι στο κρουαζιερόπλοιο και άλλο να αποφασίζεις να μείνεις δέκα ημέρες σε κάποιο κατάλυμα.
Πώς τον αντιλαμβάνεται κάθε ένας από εμάς; Τι σκεφτόμαστε εννοώ, όσες και όσοι δεν γνωρίζουμε από τουρισμό;
Εάν έχουμε κάποιον χώρο να τον δηλώσουμε στις πλατφόρμες Airbnb ή Booking ή όσες υπάρχουν και να τον αξιοποιήσουμε. Το θέμα εδώ είναι η φορολογία και τα επερχόμενα μέτρα περιορισμών. Και φυσικά εάν πρόκειται να το διαχειριζόμαστε εμείς ή να το αναθέσουμε κάπου αλλού.
Εάν έχουμε κάποιο κεφάλαιο να αγοράσουμε κάτι έτοιμο ή να το κατασκευάσουμε εξ΄ αρχής. Ισχύουν παρόμοια με τα προηγούμενα με τη διαφορά πως χρειαζόμαστε σημαντικά περισσότερα χρήματα. Ωστόσο υπάρχει το ΕΣΠΑ, το οποίο μπορεί να αποτελεί μία καλή λύση με την δωρεάν επιδότηση ή με άλλα ευεργετήματα. Η άποψή μου είναι πως πρέπει να έχουμε ίδια κεφάλαια και να μην αποτελεί η επιδότηση από το ΕΣΠΑ κρίσιμο στοιχείο για την ολοκλήρωση του έργου μας.
Η δυσκολία εδώ είναι πλέον το κατώφλι εισόδου στην αγορά. Το κόστος απόκτησης κάποιου αξιοποιήσιμου τουριστικά ακινήτου ή το κόστος κατασκευής έχουν ουσιαστικά διπλασιαστεί από την προ πανδημίας εποχή.
Τα ξενοδοχεία ή τα κρουαζιερόπλοια είναι άλλοι τομείς και δεν έχω κάτι να γράψω.
Η εστίαση ωστόσο είναι περισσότερο προσιτή, όπως και κάθε είδος εμπορίου σε τουριστικές περιοχές. Αλλά και πάλι αυτό είναι διαφορετικό από τον ίδιο τον τουρισμό.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι σε ποιους θα απευθυνθώ; Στο Ελληνικό κοινό ή στο εξωτερικό; Και φυσικά το σημαντικότερο όλων:
ΘΕΛΩ να ασχοληθώ με τον χώρο αυτόν ή το κάνω επειδή νομίζω ή πιστεύω πως θα μου αποφέρει κέρδος, ενώ θα έχω και κατά κάποιον τρόπο εξασφαλίσει κάπως το κεφάλαιό μου; Και το επόμενο, θέλω να είμαι απλά ο ιδιοκτήτης και άλλος να λειτουργεί την επιχείρηση ή εγώ ο ίδιος επιχειρηματίας;
Διότι απαντώντας στα προηγούμενα αλλάζει πλήρως ο τρόπος προσέγγισης.
Τι θα έκανα λοιπόν εγώ;
Εγώ προσωπικά δεν θα έκανα τίποτα από όλα όσα περιγράφω. Δεν θα ήθελα να γίνω… ξενοδόχος, διότι δεν μου αρέσει, ούτε ιδιοκτήτης και να ενοικιάζω σε επιχειρηματίες τα ακίνητά μου. Ούτε προφανώς θα διανοούμουν να ασχοληθώ με κάτι ακόμα περισσότερο ξένο και εννοώ να άνοιγα κατάστημα εστίασης (εκτός εάν ήμουν ο ίδιος σούπερ σεφ και το επιθυμούσα διακαώς)· παρεμπιπτόντως και τα βραστά αυγά πετυχαίνω στο περίπου ενώ ευτυχώς υπάρχουν οι σαλάτες και… ζω!
Πού θέλω να καταλήξω;
Έχουμε εισέλθει σε έναν τουρισμό spam. Επικρατεί φρενίτις για την είσοδο στο χώρο και την συμμετοχή στην πίττα. Αυτό δεν αφορά μικρο-επενδυτές μόνον, αλλά και αλυσίδες ξενοδοχείων ή έστω κάτι ενδιάμεσο, όπως συμβαίνει στην Αθήνα με μετατροπή υφιστάμενων κτιρίων ή πολλών ξεχωριστών διαμερισμάτων σε ξενοδοχεία ή Airbnb.
Αυτά όλα υλοποιούνται με την παραδοχή πως ο αριθμός των επισκεπτών θα αυξάνεται σημαντικά και πως με την κατασκευή λόγου χάριν εξοχικών κατοικιών θα υπάρχουν πάντα πρόθυμοι και εύποροι επισκέπτες. Σαφώς και θα υπάρχουν. Αυτό, όμως το οποίο ενδιαφέρει είναι η απόσβεση της επένδυσης και η αποκόμιση κέρδους. Αυτό είναι το ζητούμενο και όχι τα υπόλοιπα. Ή έστω να συμβεί αυτό στην πρώτη πενταετία λειτουργίας και κατόπιν ποσώς με απασχολεί τι μέλλει γενέσθαι.
Νομίζω πως ο τουρισμός και στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως έχει εισέλθει και αυτός στην λογική του spam. “Χτυπάμε” αδιακρίτως και όπου “πιάσει”.
Αλλά εκτιμώ πως είμαστε στο μεταβατικό στάδιο του meta-τουρισμού. Θα το παραλληλίσω με το παράδειγμα των video-clubs της δεκαετίας του 80. Οι βιντεοταινίες είναι όπως ο τουρισμός σήμερα. Και τι έμεινε τελικά;
Μία δύο αλυσίδες ίσως και το… Netflix! Η ιστοσελίδα του εμφανίστηκε τον Απρίλιο του 1998 με έναν επαναστατικό τρόπο όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίον το κοινό καταναλώνει το τηλεοπτικό και κινηματογραφικό προϊόν (δεν θα γράψω τώρα την ιστορία του). Προσέξτε! Δεν έπαψαν οι άνθρωποι να ΘΕΛΟΥΝ να παρακολουθούν ταινίες. Άλλαξε απλά ο τρόπος.
Ο τουρισμός δεν θα πάψει να υπάρχει, ούτε και η επιθυμία των διακοπών, με μία μικρή αλλά άκρως ενδιαφέρουσα υποσημείωση εδώ:
Πριν από μερικές δεκαετίες ΔΕΝ υπήρχε καν η έννοια αυτή στη ζωή μας. Πόσοι και ποιοι ήταν αυτοί, οι οποίοι πήγαιναν διακοπές στην Ελλάδα; Τη δεκαετία πάντως του 70 όταν ήμουν στο δημοτικό οι περισσότεροι δεν πήγαιναν πουθενά, κάποιοι είχαν θείους ή γιαγιάδες σε κάποιο χωριό και ελάχιστοι είχαν την οικονομική δυνατότητα για κάτι περισσότερο (δεν ανήκα στην τελευταία κατηγορία, αλλά κάπου μεταξύ πρώτης κυρίως και δεύτερης).
Αρκετά για προβληματισμούς.
Εάν επιθυμείτε περισσότερα τότε… 50 ευρώ παρακαλώ! (Προφανώς χιούμορ)!
Bonus (δώρο) σκέψης:
Το 2009 όταν ιδρύθηκε η ιστοσελίδα μου, ο τρόπος επικοινωνίας ήταν τα newsletters, τα οποία ελάμβαναν περίπου 52 χιλιάδες παραλήπτες. Οι διαγραφές ήταν ελάχιστες και κανένας ποτέ δεν παραπονέθηκε για spam. Όταν εισήχθη η νομοθεσία περί… spam αναγκαστικά η υπηρεσία μου αυτή διεκόπη. Ήταν αδύνατον να συλλέξω έγκριση από… 52 χιλιάδες φυσικά πρόσωπα και οργανισμούς. Και μεταφέρθηκα σε έναν βαθμό στο Facebook με πολύ μεγάλη απώλεια και σε ένα περιβάλλον, το οποίο αφ΄ ενός δεν ελέγχω και αφ΄ ετέρου δεν έχει νόημα (ήδη σκέπτομαι να αποχωρήσω) ενώ έχει καταντήσει… (να μην σχολιάσω). Τη σελίδα όμως την κράτησα και είναι πάντα εκεί και διαθέσιμη.
Αντιπαραβάλλετε τώρα με τον τουρισμό.
Τέλος bonus και ΧΩΡΙΣ τα 50 ευρώ!
