Παρακολουθώ πολύ προσεκτικά τα πολιτικά τεκταινόμενα και ειδικά στον τομέα των προβλέψεων. Ακούω και διαβάζω διάφορες αναλύσεις (και πριν και μετά) και θα ήθελα να σχολιάσω τα εξής:
Αυτές οι εκλογές ήταν από τις ευκολότερες όσον αφορά την πρόβλεψη του αποτελέσματος. Δεν χρειαζόταν να έχει κανείς μία προνομιακή πληροφόρηση, τα δεδομένα ήταν εκεί στο δρόμο και πολύ εύκολα συλλέξιμα. Έχω τονίσει στο παρελθόν και πολλές φορές μάλιστα, πως εάν θέλεις να προβλέπεις με ακρίβεια πρέπει να αποβάλλεις κάθε είδους παραμορφωτικό φακό και προσωπική προτίμηση από τη ματιά σου.
Κάθε εκλογική αναμέτρηση μπορεί να είναι εύκολη στις προβλέψεις της, εάν εντοπισθεί η κυρίαρχη τάση της κοινωνίας. Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο, αλλά αρκετές φορές είναι και… πολύ εύκολο. Το 1981, ας αναφέρω ένα παράδειγμα, η κυρίαρχη τάση ήταν η λεγόμενη “Αλλαγή”. Τώρα τι είδους… αλλαγή θα ήταν αυτή, μη νομίζετε πως ήταν κατανοητό από πολύ μεγάλο αριθμό πολιτών. Ήταν όμως μία “αλλαγή” και τότε αυτό το επιθυμούσε διακαώς μεγάλο πλήθος ανθρώπων. Ποσοστά της τάξεως του 50% δεν ανταποκρίνονται κατ΄ ανάγκην (και για να είμαι ακριβής σχεδόν ποτέ δεν συμβαίνει) σε κοινές πολιτικές πεποιθήσεις.
Είναι κάτι “άλλο”, το οποίο προκαλεί συγκεκριμένους μηχανισμούς ερεθισμάτων και συμπεριφορών και οδηγεί το χέρι του ψηφοφόρου σε μία συγκεκριμένη πολιτική επιλογή.
Αυτό το “κάτι” είχε προ πολλού διαγνωσθεί από τους συμβούλους του Πρωθυπουργού· και προφανώς το αξιοποίησαν καταλλήλως. Αυτό όμως, το οποίο δεν κατανοώ (και εξ΄ αυτού ο χαρακτηρισμός του σχολίου μου ως… light) είναι, πώς δεν το διέγνωσε το επιτελείο του πρώην Πρωθυπουργού. Δυσκολεύομαι να πιστέψω πως επιστήμονες του χώρου δεν μπορούν να διακρίνουν τουλάχιστον τις αδρές γραμμές των τάσεων. Το πώς θα τις διαχειριστούν βέβαια εξαρτάται και από τις πεποιθήσεις των πολιτικών οργάνων και του αρχηγού του κόμματος.
Δεν επιθυμώ να επεκταθώ περισσότερο ούτε θα προβώ σε άλλου είδους αναλύσεις. Θα σημειώσω πάντως πως η διαφορά των 20 ποσοστιαίων μονάδων δεν νομίζω πως εξέπληξε κάποιους. Διαφορά της τάξεως των 14-16% ήταν ήδη εντοπισμένη όπως και το 20% αλλά συνήθως κρατάς κάποιες επιφυλάξεις, όταν οι προβλέψεις τείνουν προς τα άκρα ή όρια.
Εκείνο όμως, το οποίο θα ήθελα να σημειώσω, ολοκληρώνοντας αυτόν τον light σχολιασμό είναι πως η έπαρση είναι ο χειρότερος εχθρός των προβλέψεων. Αυτή τυφλώνει και οδηγεί σε αυξημένες ταχύτητες, οι οποίες δημιουργούν ψευδαισθήσεις, ζαλίζουν και καθιστούν τη σύγκρουση με την πραγματικότητα εξαιρετικά σφοδρή και ιδιαζόντως οδυνηρή.
