Χθες το βράδυ παρακολούθησα για άλλη μία φορά την ταινία Chinatown του Rajmund Roman Thierry Polański…
Εάν επρόκειτο στην καλλιτεχνική ζωή μου να γυρίσω μία μόνο ταινία θα επέλεγα να ήταν αυτή… Αυτή η ταινία ανεξαρτήτως εάν σας αρέσει ή όχι έχει ένα από τα καλύτερα σενάρια… Όσοι ασχολούνται με αυτό το ζήτημα θα γνωρίζουν πως αυτό το σενάριο του Robert Bertram Schwartz (Towne) αποτελεί υπόδειγμα πλοκής και οργάνωσης… Είναι ένα δύσκολο σενάριο…
Η ταινία διαθέτει ένα σπουδαίο χαρακτηριστικό: είναι όπως η ίδια η ζωή… δεν ωραιοποιεί καταστάσεις, δεν έχει ένα ευτυχισμένο τέλος… ούτε καν ένα δίκαιο τέλος… Αυτό αντικατοπτρίζεται στην τελευταία φράση της:
“Forget it, Jake. It’s Chinatown.” (Ξέχνα το Τζέικ. Εδώ είναι η Chinatown.)
(υπονοώντας πως ότι συμβαίνει στην Chinatown δεν είναι ποτέ δίκαιο)….
Άραγε, ποιός είναι αυτός, ο οποίος θα κρίνει σε αυτή τη ζωή τι είναι σωστό και τι είναι δίκαιο… Εδώ είναι η Chinatown…
Ακόμα όμως και τα πλέον αποτρόπαια συμβάντα και γεγονότα μέσα στην πλοκή της ταινίας παρουσιάζονται με τέτοιον τρόπο, ώστε να “δικαιολογούνται”… ακόμα και εάν αυτό δεν είναι η αναμενόμενη απόκριση στην επιθυμία του θεατή…
Στέκομαι σε τρία σημεία, τα οποία λέγονται από τον χειρότερο και ειδεχθέστερο χαρακτήρα (τον Noah Cross) και όμως είναι τόσο αληθινά…
“I don’t blame myself. You see Mr. Gittes, most people never have to face the fact that at the right time and right place, they’re capable of anything.”
“(Δεν κατηγορώ τον εαυτό μου. Βλέπετε Κύριε Gittes, οι περισσότεροι άνθρωποι αρνούνται να αντιμετωπίσουν το γεγονός, πως μία δεδομένη στιγμή στο κατάλληλο μέρος, είναι ικανοί για οτιδήποτε.)”,
δίνοντας την δική του εξήγηση για τον βιασμό της κόρης του και το γεγονός πως είχε παιδί και εγγόνι μαζί της ταυτόχρονα…
Κι όταν ερωτάται από τον Gittes τι χρειάζεται και τι μπορεί να κάνει με 10 εκ. δολάρια επιπλέον ανέντιμο κέρδος, όντας τόσο πλούσιος και μεγάλος σε ηλικία… αυτός απήντησε την μη αναμενόμενη απάντηση…
Το μέλλον, αγοράζω το μέλλον Κύριε Gittes!
“How much better can you eat? What can you buy that you can’t already afford?”
“The future, Mr. Gittes –the future.”
“(Πόσο καλύτερα μπορείς να τρως; Τι άλλο θα μπορείς να αγοράσεις, το οποίο δεν μπορείς οικονομικά να αντέξεις;)”
“(Αγοράζω) το μέλλον Κύριε Gittes –το μέλλον.”
Ακόμα και όταν αποκαλύπτεται πως αυτός ήταν ο δολοφόνος του αρχιμηχανικού Hollis Mulwary (πρώην συνεταίρου του και γαμπρού του) γνωρίζουμε πως όλη αυτή η σκευωρία υποκρύπτουσα μεγάλη απάτη και κέρδος, στο τέλος καταλήγει να δώσει το πολυπόθητο νερό στην πόλη των αγγέλων…και επί πλέον δεν αρνείται πως όλη την περιουσία του την οφείλει σε αυτόν, αναγνωρίζοντας του επίσης πως και η ύπαρξη του L.A. πάλι οφείλεται στον Mulwary (ασχέτως εάν τον έστειλε να κατοικήσει σε άλλη τοποθεσία)!
“Either you bring the water to L.A. or you bring L.A. to the water.”
“(Είτε φέρνεις το νερό στο L.A. είτε φέρνεις το L.A. στο νερό.)”
Το Los Angeles είναι μια πόλη στην οποία μπορείς να αρχίσεις πάλι την ζωή σου με μία νέα ταυτότητα…. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, πως ο κόσμος του ονείρου (ο κινηματογράφος) ξεκίνησε και άνθισε εκεί… (Βέβαια για να γίνω και λίγο πιο πεζός, αυτό οφείλεται στην Blanche Lasky, η οποία παρατήρησε πως εκεί θα μπορούσαν να κατασκευασθούν μεγάλα studios χωρίς οι καιρικές συνθήκες να εμποδίζουν τις παραγωγές και χωρίς τα έξοδα… θέρμανσης, τα οποία θα είχαν εάν ήσαν στην Νέα Υόρκη)… Αλλά και αυτό είναι μέρος του παιγνιδιού…
Το Los Angeles υπάρχει εξ’ αιτίας ενός άλλου βιασμού:
Του βιασμού της κοιλάδας Owens, (The Rape of the Owens Valley 1904-1913), η οποία μετατράπηκε σε έρημο αφού όλο το νερό το πήρε βίαια η μεγάλη πόλη… (γνωστός και ως ο πόλεμος του νερού)…
Η ταινία έχει ως φόντο αυτή την σκληρή ιστορία… Στο τελικό όμως αποτέλεσμα, όλοι και όλα συνθλίβονται και μένει μόνο η πορεία της “άδικης” και σκληρής ζωής…
Ο στυγνός, αδίστακτος, πάμπλουτος αιμομίκτης Noah Cross τα κερδίζει όλα…
Ίσως στο τέλος να μην σε ενοχλεί καν αυτό… και η μόνη φράση, η οποία σου εντυπώνεται για πάντα στο μυαλό:
“Forget it, Jake. It’s Chinatown.”
