(Μία προκαταρκτική ανάλυση για την Ευρώπη της επόμενης ημέρας)
100 χρόνια είναι ένα μεγάλο διάστημα, αλλά είναι και μέσα στην ανθρώπινη κλίμακα της ζωής. Εάν ένας άνθρωπος σε μία Ευρωπαϊκή χώρα ζει 80-85 χρόνια μπορεί να έχει καθαρές μνήμες 70-75 ετών. Συνεπώς οι μεγαλύτεροι ηλικιακά της Ευρώπης σήμερα μπορούν να θυμηθούν από το 1940 και μετά…
Το 1915 δεν μπορεί να το θυμάται πρακτικά κανένας μέσα από προσωπικά βιώματα παρά μόνο από βιβλία, εφημερίδες, κινηματογράφο και ότι άλλο μέσον διατίθεται.
Το 1915 ήταν για την Ευρώπη (και όχι μόνον) μία πολύ θλιβερή και (κυρίως) αιματηρή χρονιά. Ο Α’ Π.Π. ήταν ένας φοβερός πόλεμος… Ίσως ο χειρότερος όλων εάν μπορεί κάποιος να διαβαθμίσει τους πολέμους. Το 1915 ήταν μία χρονιά γενοκτονιών (Αρμένιοι, Πόντιοι)…
Ο Β’ Π.Π. ήταν πόλεμος άλλου τύπου. Πόλεμος Ολοκαυτώματος και Φασισμού…
Στο ενδιάμεσο (το 1917) μία νέα πραγματικότητα γεννήθηκε (στερεώθηκε μάλλον) με την κατάρρευση της Τσαρικής Ρωσίας και την εγκαθίδρυση του Κομμουνισμού στην Σοβιετική Ένωση…
Οι άνθρωποι εν ζωή, οι οποίοι θυμούνται από το 1940 και μετά μπορούν να έχουν μία εικόνα, η οποία ξεκίνησε με πολύ πόνο, καταστροφές, μίση και κατέληξε μετά από πολλές δεκαετίες σε κάτι απροσδιόριστο, αλλά σαφώς καλύτερο από το 1915 (το οποίο δεν θυμούνται) και από το 1940, το οποίο θυμούνται…
Οι άνθρωποι της Ευρώπης σήμερα, δεν κομματιάζονται στα χαρακώματα ή τυφλώνονται από τα χημικά αέρια, όπως το 1915, ούτε οδηγούνται στα επαίσχυντα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης… ή ακόμα κάποιοι άλλοι στα στρατόπεδα της Σιβηρίας…
Οι σημερινοί άνθρωποι της Ευρώπης αντιμετωπίζουν μία σκληρή οικονομική κατάσταση (την περιβόητη λιτότητα), μία τεράστια απειλή από την Ανατολή, η οποία παραπέμπει σε εποχές Μεσαιωνικών βαρβαρικών επιδρομών αλλά κυρίως και πάνω απ’ όλα μία πνευματική πενία και ανάδειξη του “πολύ λίγου” σε ηγετικές θέσεις (σε κάθε τομέα)…
Η Ευρώπη είναι χαμένη στο “τίποτα” ενώ συγκρινόμενη με την κατάσταση της, λίγες δεκαετίες πριν είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση… (εκτός εάν προτιμάτε τα χαρακώματα και το Νταχάου αλλά τότε μάλλον κακώς διαβάζετε αυτές τις γραμμές)…
Διαβάζω τις “αστείες” διαμάχες περί του ποσού των μέτρων και την όλη αριθμητική φιλολογία, η οποία αναπαραγάγεται (ναι είναι 8 δις, αλλά θα ήταν 21 με τους άλλους, αλλά όχι είναι αυτό ή το άλλο, ρήξη, ευρώ ή δραχμή και άλλα χίλια) και αναρωτιέμαι τι νόημα θα έχουν όλα αυτά εάν η ISIS φθάσει στα παράλια της Ιωνίας…
Ιστορικά ισχυρή Ευρώπη υπήρχε όταν τα ηνία (με ότι και εάν σημαίνει αυτό) τα είχε ο Νότος… Πολύ παλαιά η Αρχαία Ελλάδα, πολύ πιο πρόσφατα και με σημαντικότατες προεκτάσεις η Ρώμη, ίσως η πλέον σταθερή και ουσιαστική περίοδος στην ιστορία της. Ο Βορράς δημιουργούσε σποραδικά ενώσεις και δυνάμεις, αλλά εξέλειπε ο Ευρωπαϊκός χαρακτήρας. Ήταν καθαρά τοπικής μορφής και για την ευμάρεια μόνο των λίγων λαών, οι οποίοι συνασπίζονταν για κοινό οικονομικό όφελος τους (και μόνον).
Ο Νότος, όμως δεν είναι η Ιβηρική χερσόνησος, οι λαοί της οποίας μόνο καταστροφές προκάλεσαν (ολοκληρωτική καταστροφή των πολιτισμών της νέας τότε Αμερικανικής ηπείρου, θρησκευτικές διώξεις και ιερά εξέταση)… Ούτε η Γαλλία, η οποία είναι ουσιαστικά μία χώρα του βορά• δεν συζητώ για τα Βαλκάνια (πλην της Ελλάδος).
Η Αναγέννηση ξεκίνησε από την Ιταλία και θα υποκύψω στον πειρασμό να γράψω πως ακόμα και ο φασισμός γεννήθηκε στην Ιταλία, αλλά όποιος μελετήσει σε βάθος το ιστορικό σκεπτικό του θα διαπιστώσει την τεράστια διαφορά του με τον Γερμανικό ναζισμό (και παρακαλώ προσοχή μην με παρεξηγήσετε στο σημείο αυτό).
Δεν μπορώ να μην υποκύψω στην γοητεία της περίφημης φράσης του Όρσον Ουέλλες στην ταινία “ο Τρίτος άνθρωπος” και να μην την αναπαραγάγω ως ιδιαίτερα εύστοχη:
“30 χρόνια στην Ιταλία με Βοργίες γεμάτα αιματοχυσίες, δολοφονίες, τρομοκρατία και πολέμους και γέννησαν τον Μιχαήλ Άγγελο, τον Λεονάρδο Ντα Βίντσι και την Αναγέννηση. Ενώ 500 χρόνια αδελφικής αγάπης, δημοκρατίας και ειρήνης στην Ελβετία τι παρήγαγαν; Το ρολόι κούκο!”
Η Γερμανία είναι πολύ λίγη για έναν ρόλο, στον οποίο απέτυχε παταγωδώς τρείς φορές (και προετοιμάζεται για την τέταρτη). Η Ρωσία είναι μεν γεωγραφικά Ευρώπη, αλλά μακρά απέχει όσον αφορά την νοοτροπία της… Το ίδιο σε ένα βαθμό θα μπορούσε να ειπωθεί και για την Αγγλία (αλλά όχι ακριβώς). Πολλά θα μπορούσε να διδαχθεί κάποιος και η Αγγλία σαφώς είναι Ευρώπη…
Η Ελλάδα νοιώθει διαισθητικά πως θα έπρεπε να αναλάβει αυτόν τον ρόλο, αλλά οι ηγέτες της είναι “λίγοι” και χωρίς ουσιαστικό υπόβαθρο. Η Ιταλία είναι σε ανάλογη θέση… και ο πιο κοντινός μας (και ικανός) “σύμμαχος” τουλάχιστον πνευματικά.
Πριν από λίγο καιρό έγραψα ένα άρθρο για το Ισλάμ (Το Μέλλον ανήκει στο Ισλάμ) και κατέληγα στο συμπέρασμα πως όποιος εντοπίσει το συνδετικό κρίκο για την Ευρώπη θα έχει το μέλλον στα χέρια του. Αρχίζω να σχηματοποιώ πλέον πιο συγκεκριμένα την κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής πορείας. Η Ευρώπη του Μέλλοντος δεν θα στηρίζεται στην μονοδιάστατη οικονομική ευμάρεια των λίγων και την λιτότητα των πολλών, ούτε σε αποτυχημένες ισοπεδωτικές πρακτικές του παρελθόντος.
Αυτή είναι η ουσιαστική διέξοδος. Το ταξίδι είναι εμπρός…
Αυτό οφείλουμε να προσβλέπουμε ως την επόμενη ημέρα…
Journey forth! (το ταξίδι είναι μπροστά)!
Πως όμως θα είναι αυτή η “Αναγέννηση”;
Στο Β’ Μέρος (ευελπιστώ): Οι “Οδηγίες Χρήσεως” (σε εντελώς πρακτικό και εφαρμόσιμο επίπεδο) για την εφαρμογή των προηγουμένων.
Αρχική Δημοσίευση: 25 Ιουν. 2015
