Σήμερα περπατώντας είδα μία αφίσα, η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί άκρως διχαστική. Δεν έχει σημασία το περιεχόμενό της ούτε και το κρίνω. Απλώς κατέδειξε για άλλη μία φορά πόσο κατακερματισμένη είναι η Ελληνική (τουλάχιστον) κοινωνία, όσον αφορά τις προσεγγίσεις της σε πολιτικά και κοινωνικά θέματα (και πλήθος άλλα).
Η Ελληνική κοινωνία τείνει να μετατραπεί σε μία καθαρά διχαστική κοινωνία.
Από την άλλη πλευρά μου ήλθε στο μυαλό η Γερμανική κοινωνία του 1933. Όταν δηλαδή εξελέγη ο Χίτλερ στην καγκελαρία και μαζί και οι ναζί. Η Γερμανία απ΄ όσο έχω διαβάσει, ακούσει και κατανοήσει ήταν μία συμπαγής κοινωνία, όσον αφορά τις απόψεις της. Η δικτατορία του Χίτλερ βέβαια δεν άφηνε και πολλά περιθώρια δημόσιας αντίδρασης, αλλά γενικά φαίνεται πως η συντριπτική πλειοψηφία δεχόταν σε έναν πολύ σημαντικό βαθμό τα περί της ανωτερότητας και τις λοιπές αντιλήψεις περί Γερμανών και Γερμανίας. Υπήρχε ομοιογένεια.
Τι λείπει από όλα αυτά;
Λείπει κατά τη γνώμη του η φράση “όχι και τόσο πολύ”. Τι εννοώ;
Ανησυχούμε για κάποιο θέμα μας και είναι λογικό. Αλλά δεν πρέπει να ανησυχούμε “και τόσο πολύ”. Έχουμε διαφορετικές απόψεις, σύμφωνοι. Αλλά δεν πρέπει να αντιπαρατιθέμεθα “και τόσο πολύ” (σε φυσιολογικές αντιπαραθέσεις όχι μεταξύ ημών και εγκληματιών).
Εργαζόμαστε σκληρά και πιεζόμαστε. Ναι αλλά πρέπει “όχι και τόσο πολύ”. Επιθυμούμε κάτι, αλλά και πάλι πρέπει “όχι και τόσο πολύ”. Χρειάζεται ένα περιθώριο ασφαλείας, το οποίο αποδίδεται άριστα με τη φράση του τίτλου.
Πιστεύω πως είμαι σαφής. Από τη στιγμή κατά την οποίαν μεταβαίνουμε στην κατάσταση του “τόσο πολύ” αρχίζει να λάμπει ο αστέρας του κινδύνου και της έκρηξης. Ουσιαστικά οπλίζεις την χειροβομβίδα αλλά δεν την πετάς, την κρατάς στα χέρια σου μέχρι να κουραστείς και να χαλαρώσεις το μοχλό ανάφλεξης ώστε να εκραγεί επάνω σου.
Είναι και το κομβικό σημείο, από όπου αρχίζει να δημιουργείται μία ασθένεια, διότι σε κατατρώγει μέσα σου κάτι “ΤΟΣΟ πολύ”!
Εκτιμώ -παρακινδυνευμένα ομολογουμένως- να θεωρήσω πως εάν η Ελληνική κοινωνία δεν ήταν “τόσο” διχαστική αλλά αντιθέτως “όχι και τόσο” διχαστική θα είχε πολύ καλύτερη πορεία. Ούτε ίσως και η Γερμανία θα έφτανε στα άκρα εάν δεν ήταν “τόσο” ομοιογενής. Ίσως σωζόταν από την αιωνία ντροπή εάν ήταν “όχι και τόσο” ομοιογενής.
Σκέψεις μου… και δεν επιμένω, τουλάχιστον “όχι και τόσο πολύ”!