και μακράν φεύγειν της εξουσίας εάν…
Πριν από πάρα πολλά χρόνια θυμάμαι πως σε ένα τεύχος του γνωστού Αμερικανικού περιοδικού National Geographic διάβαζα ένα άρθρο για την Αγγλία (πρέπει να ήταν περίπου το 1983-85). Τότε ήταν πρωθυπουργός η Μάργκαρετ Θάτσερ. Σε μία φωτογραφία ωστόσο παρουσιαζόταν με ενδιαφέροντα σχόλια ο μετέπειτα πρωθυπουργός Τόνυ Μπλαιρ. Ήταν πολύ νέος και είχε προσεχθεί από τους ανθρώπους στην Αγγλία ως φέρελπις βουλευτής.
Το είχα κρατήσει στο νου μου αυτό γιατί μου είχε κάνει εντύπωση και όντως μετά από… 12 χρόνια ο Τόνυ Μπλαιρ εξελέγη όντως πρωθυπουργός. Όσοι βέβαια ήταν στην Αγγλία προφανώς γνώριζαν το συγκεκριμένο άτομο. Εμένα μου ήταν ακόμα εντελώς άγνωστος.
Υποθέτω τώρα πως όλοι σας παρακολουθείτε έστω περιστασιακά την υπόθεση των προεδρικών εκλογών στην Γαλλία. Κυρίως τον υποψήφιο της δεξιάς (θεωρητικά) Φρανσουά Φιγιόν και το ζήτημα με την σύζυγό του. Βέβαια ακούτε και για τον Εμμανυέλ Μακρόν. Προφανώς θα έχετε διαπιστώσει τον λυσσαλέο αγώνα τους για την διεκδίκηση της εξουσίας.
Γνωρίζετε τίποτα για αυτούς; Ελάχιστοι γνωρίζετε ελάχιστα. Αύριο όμως ο ένας τους ή ίσως η Μαρίν Λε Πεν θα είναι πρόεδρος της Γαλλίας. Προσέξτε! Πρόεδρος της Γαλλίας. Ένας τίτλος εξουσίας με τεράστια βαρύτητα διεθνώς.
Τι μπορεί να είναι άραγε ο Φιγιόν ή ο Μακρόν ή η Λε Πέν;
Γνήσιοι οραματιστές, άνθρωποι με σπουδαίο πλάνο για την χώρα τους (και όχι μόνον) ή απλοί τυχοδιώκτες με υπερ-ανεπτυγμένο εγώ ή ασήμαντα ανθρωπάκια με επίσης διαστρεβλωμένο υπερεγώ;
Απλούστατα δεν το γνωρίζετε!
Θα το διαπιστώσετε ενδεχομένως αφού εκλεγούν και αναλάβουν την εξουσία. Δηλαδή περίπου. Ίσως να μην το διαπιστώσετε ποτέ.
Οι στενοί τους συνεργάτες όμως και πάρα πολλοί άλλοι Γάλλοι γνωρίζουν θαυμάσια τι είναι ο καθ’ ένας τους (ή η κάθε μία) προσωπικά. Άλλοι έχουν κάνει συναλλαγές μαζί τους και διαπίστωσαν πως ίσως είναι εντελώς αφερέγγυοι, άλλοι έχουν ποδοπατηθεί, άλλοι βλέπουν τεράστια προσωπικά συμφέροντα μέσω αυτών, άλλοι έχουν κάθε είδους κίνητρο, άλλοι… οτιδήποτε.
Η συντριπτική πλειοψηφία όμως δεν γνωρίζει τίποτα. Απλά ξαφνικά εμφανίζονται στο προσκήνιο (στην Γαλλία βέβαια είναι γνωστά πολιτικά πρόσωπα, αλλά για όλους τους υπόλοιπους μόνο ονόματα της επικαιρότητας) και μία ωραία νύχτα κάποιος θα ελέγχει μία υπερδύναμη. Βεβαίως όλοι εμείς εισπράττουμε μία εικόνα την οποία οι επικοινωνιολόγοι τους πλάθουν και τα μέσα ενημέρωσης παρουσιάζουν.
Σίγουρα όμως έχουν ένα σπουδαίο κοινό σημείο: επιθυμούν διακαώς να γίνουν πρόεδροι της Γαλλίας! Το τρομακτικό τους κίνητρο είναι η εξουσία. Καθαρά και τίποτα άλλο ανεξαρτήτως ήθους ή ικανοτήτων.
Θα μείνουν με αυτόν τον τρόπο στην ιστορία και η ματαιοδοξία τους δεν τους αφήνει κανένα άλλο περιθώριο. Και με την δομή των σημερινών πολιτευμάτων αυτός είναι ένας “άκοπος” τρόπος.
Γιατί “άκοπος” (και εδώ κρύβεται η ουσία αυτού του άρθρου):
Διότι όλοι ανεξαιρέτως γνωρίζουν (οι ίδιοι) θαυμάσια το ποιόν τους και τις πραγματικές ικανότητές τους. Εάν όμως η αυτογνωσία τους υπερτερεί ή όχι του υπερεγώ τους ή της ματαιοδοξίας τους ή της ασημαντότητας τους ή της δολιότητας είναι μία δική τους απόφαση.
Εάν όμως συμβαίνει αυτό, τότε αποτελεί την μέγιστη ύβρι, διότι στην πολιτική οι πράξεις αφορούν ένα σύνολο ανθρώπων και όχι μόνον τον εαυτόν μας. Και όπως έχω γράψει και στο παρελθόν ο Σωκράτης πίστευε:
“ἀπατεῶνα δ᾽ ἐκάλει οὐ μικρὸν μὲν οὐδ᾽ εἴ τις ἀργύριον ἢ σκεῦος παρά του πειθοῖ λαβὼν ἀποστεροίη, πολὺ δὲ μέγιστον ὅστις μηδενὸς ἄξιος ὢν ἐξηπατήκοι πείθων ὡς ἱκανὸς εἴη τῆς πόλεως ἡγεῖσθαι. ἐμοὶ μὲν οὖν ἐδόκει καὶ τοῦ ἀλαζονεύεσθαι ἀποτρέπειν τοὺς συνόντας τοιάδε διαλεγόμενος”
“αποκαλούσε απατεώνα, και μάλιστα μεγάλο, όποιον έπαιρνε από κάποιον άλλο, πείθοντάς τον, χρήματα ή σκεύος και τον στερούσε από αυτά, πολύ μεγαλύτερο όμως απατεώνα θεωρούσε εκείνον, ο οποίος δεν ήταν άξιος σε τίποτα, εξαπατούσε πείθοντας ότι τάχα είναι ικανός να κυβερνά την πόλη”
(Ξενοφώντος απομνημονεύματα για τον Σωκράτη, βιβλίο Α, κεφ VII, παρ. 5)
(Μετάφραση Α. Παπαγεωργίου, εκδόσεις Κάκτος, Αρχαία Ελληνική Γραμματεία “ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ” τόμος 117)
Φυγείν μακράν εάν ισχύει το προηγούμενο…
Σημ. Προφανώς δεν γνωρίζω καθόλου τους συγκεκριμένους υποψηφίους και δεν τους κρίνω. Εκμεταλλεύομαι το γεγονός της δημοσιότητας, την οποίαν έχουν λάβει λόγω των επερχόμενων προεδρικών εκλογών στην Γαλλία. Εάν επρόκειτο για τον Νικολά Σαρκοζύ θα μπορούσα να αναφερθώ εκτενέστερα, αλλά δεν θα το κάνω, διότι δεν έχει νόημα πλέον.
