(Το άρθρο αφορά κυρίως μηχανικούς, αλλά είναι πολύ χρήσιμο και για μελλοντικούς ιδιοκτήτες)
Λοιπόν! Αγαπητές μου φίλες και φίλοι, στα 27 περίπου έτη συνεχούς ενεργού επαγγελματικής δραστηριότητας δεν μπορώ να θυμηθώ, ούτε ένα (μα ούτε ένα) έργο μου, το οποίο να κατασκευάστηκε ή αποκαταστάθηκε ακριβώς, όπως προεβλέπετο από την αρχική μελέτη!
Μετά από την προηγούμενη δήλωση αναμένω να καταχωρήσετε την Teucris καθώς και εμένα στην κατηγορία των πλήρως αποτυχημένων μηχανικών, αφού είμαι πρακτικά ανίκανος να υλοποιήσω ένα μελετημένο σχέδιο. Ίσως να έχετε δίκιο. Την ίδια ακριβώς άποψη είχε μία πρώην υπάλληλος σε μία πολεοδομία, η οποία με υπέβαλλε προ ετών σε μία “εξευτελιστική -και ντρέπομαι, ακόμα και που το γράφω και ακόμα χειρότερα που το ανέχτηκα- “ανάκριση” με λεκτικά βασανιστήρια, διότι τροποποίησα (χωρίς να υπερβώ τους συντελεστές) τα σχέδια ενός κτιρίου μου. Φυσικά η εν λόγω συνταξιοδοτηθείσα πλέον “αρχιτεκτόνισσα” δεν είχε ποτέ της (μα ποτέ της) κατασκευάσει ούτε έναν περιστερώνα…
Μα δεν είχε δίκιο θα μου πείτε;
-ΟΧΙ και δεν είχε και ξανά ένα μεγαλοπρεπές ΟΧΙ!
Ένα κτίριο είναι ένα εντελώς “ζωντανό” δημιούργημα. Αντικείμενο ζωής, μέσα στο οποίο θα λειτουργήσουν και θα δημιουργήσουν άνθρωποι. Ακόμα όμως και ένα φράγμα είναι ένα “ζωντανό¨ αντικείμενο.
Εμένα προσωπικά μου είναι εξαιρετικά δύσκολο να κατανοήσω (όσο καλά και να το έχω φαντασθεί) πως θα είναι μία κατασκευή στον χώρο από το χαρτί. Την ώρα της κατασκευής πολλά αποκαλύπτονται, τα οποία δεν ήταν γνωστά από πριν, αλλά ακόμα και η τρισδιάστατη υλοποίηση του έργου “προκαλεί” νέες τροποποιήσεις.
Σκεφθείτε πόσω μάλλον οι ιδιοκτήτες, οι οποίοι κατά κανόνα ελάχιστη αντίληψη έχουν μεταξύ του σχεδίου στο χαρτί (ή στην …οθόνη) και του πραγματικού έργου.
Δεν ανέφερα πως πρόσθεσα ποτέ μου …όροφο, ούτε πως τα 10Χ15 μέτρα τα έκανα 20Χ30. Ωστόσο μόνο και μόνο όταν κατασκευασθεί ο σκελετός, ο οποίος για πάρα πολλούς θεμιτούς λόγους μπορεί να είναι και διαφορετικός από τον αρχικό της μελέτης, μπορεί ο χαρούμενος ιδιοκτήτης να αντιληφθεί τι θα έχει στην πραγματικότητα σε λίγους μήνες και για όλη του την ζωή.
Τότε πολλά θα θελήσει να τα τροποποιήσει. Εσείς από την άλλη πλευρά ως γνήσιος εκπρόσωπος του …καθεστώτος θα του απαγορεύσετε το παράθυρο του μπάνιου να είναι 0,60Χ1.80 αντί 0.50Χ1.50, όπως προέβλεπε η μελέτη και αυτός είναι ένας σοβαρότατος λόγος, για τον οποίο κινδυνεύει η …Ελλάς!
Η Ελλάς επίσης …κινδυνεύει, όταν …κοιμάστε στο υπόγειό σας, διότι ο χώρος αυτός είναι πολεοδομικά βοηθητικός και ως εκ τούτου διαπράττετε μέγιστο έγκλημα. Φυσικά να τον ενοικιάσετε και να κερδίζετε από μη ανθρώπινες συνθήκες είναι λογικό να μην είστε στην σωστή πλευρά. Αλλά το να …κοιμάστε εκεί… (αυτό εγώ ποτέ μου δεν το κατανόησα)…
Ο σωστός αρχιτέκτων ή μηχανικός γνωρίζει άριστα πως κατασκευάζει την κατασκευή για τον άνθρωπο και όχι τον άνθρωπο για την κατασκευή. Προστατεύει τον ιδιοκτήτη από βασικά ζητήματα ασφάλειας και λειτουργικότητας λχ. να μην …πέσει η πλάκα στο κεφάλι του, αλλά ούτε και να ανοίγει η πόρτα του κεντρικού μπάνιου στο καθιστικό ή την κουζίνα) αλλά δεν μπορεί να του επιβάλλει και τον τρόπο ζωής του. Τον κατευθύνει, τον προστατεύει αλλά μέχρι εκεί…
Συνεπώς η κατασκευή προσαρμόζεται στον τρόπο λειτουργίας του ανθρώπου, όχι το αντίθετο και κατανοείστε ακόμα και τις πλέον “παράξενες” –και εύλογες- αιτιάσεις των ιδιοκτητών… Σαφώς όχι προκλητικές και αντιαισθητικές παρεμβάσεις…
Εάν βεβαίως με ερωτήσετε γιατί δεν το προέβλεψα και δεν μελέτησα επαρκώς τις συνθήκες και την αρχιτεκτονική δεν έχω πολλά να σας απαντήσω εάν νομίζετε αυτό…
Μεταξύ πάντως μίας τήρησης μελέτης, όπου στην θεμελίωση διαπιστώθηκε κενό πηγάδι και κινδυνεύει να καταρρεύσει το μισό βουνό προσωπικά εγώ δεν θα τηρήσω την μελέτη. Θα τηρήσω το …βουνό και κατόπιν θα προσαρμόσω τα υπόλοιπα. Ούτε εάν διαπιστώσω πως τελικά η συγκλονιστική θέα είναι δύο μέτρα αριστερά και επειδή εκεί σχεδίασα τοίχο θα τον αφήσω…
(Παρακαλώ δέχομαι κάθε είδους μομφή ή κριτική, αλλά μόνο εάν έχετε κατασκευάσει έργα. Κριτική από γραφείο δεν θα δεχθώ)…
Αυτή την στιγμή στην Ελλάδα επικρατεί μία μορφή …τρομοκρατίας στα έργα. Προφανώς “άκαπνοι” μηχανικοί έχουν επιβάλει μία άποψη “νεκρών” έργων, τα οποία οφείλουν να είναι απολύτως συμβατά με τις αρχικές μελέτες. Αυτό επηρεάζει πολύ τους νέους μηχανικούς, οι οποίο υπό καθεστώς χρηματικών προστίμων τείνουν σε γραφειοκράτες και όχι “αιμοδότες” της σύγχρονης αρχιτεκτονικής και αισθητικής αντίληψης και ζωντάνιας των έργων. (Δεν τους μέμφομαι, διότι αυτό τους επιβάλουν)…
Προ πολλών ετών αρνήθηκα να κόψω μια συστοιχία δένδρων κατά την κατασκευή ενός δρόμου εντός σχεδίου σε μία κωμόπολη. Προσέξτε! Πολύ σοβαρό το παράπτωμα, διότι …μετατόπισα την θέση του δρόμου, άρα μπλέχτηκα σε αστικές διαφορές. Ωστόσο η χάραξη του σχεδίου είχε πραγματοποιηθεί από μηχανικούς στην Αθήνα επί χάρτου… Ούτε δένδρα έβλεπαν, ούτε τίποτα… Σας πληροφορώ, πως ακόμα και ο ζημιωμένος ιδιοκτήτης δεν αντέδρασε και δέχθηκε την αλλαγή, διότι ο δρόμος εμπρός στο οικόπεδό του ήταν σαφώς πολύ καλύτερος με τα δένδρα (και εγκρίθηκε η τροποποίηση, ως όφειλε και με μεγάλη ανακούφιση από εμένα)…
Αγαπητοί μου, ο μηχανικός είναι να δίνει λύσεις επί τόπου και να εκτιμά πραγματικές καταστάσεις προς όφελος των συνανθρώπων του. Δεν διατείνομαι να επιτρέπει κάποιος παράλογα ή προκλητικά πράγματα, αλλά σαφώς διατείνομαι πως στόχος θα πρέπει να είναι η βελτίωση των συνθηκών της ποιότητας ζωής των συνανθρώπων του και όχι η στυγνή τήρηση κανόνων.
Προσωπικά προτείνω, μετά τις πρώτες βασικές εγκρίσεις περί οικοδομησιμότητας, μη αρχαιολογικού χώρου, μη δασικού ή αιγιαλού και των συναφών η οικοδομική άδεια να εκδίδεται μετά το τέλος της κατασκευής και να αντιπροσωπεύει το πραγματικό έργο. Ας δίνεται ο αρχικός ιδεατός όγκος μέσα στον οποίο θα πρέπει να ευρίσκεται το οικοδόμημα και μία αρχική προσέγγιση της αρχιτεκτονικής σύλληψης και κατόπιν να μελετώνται τα υπόλοιπα. Ούτως ή άλλως ποτέ δεν γινόταν έλεγχος επί των επί μέρους μελετών, πάντα ήταν με ευθύνη του μελετητή και επιβλέποντα μηχανικού.
Ελπίζω να έδωσα μία εικόνα ή τουλάχιστον ένα ερέθισμα του τρόπου δημιουργίας των έργων… και να απάντησα στο εάν πρέπει να γίνονται ή όχι αλλαγές κατά τη διάρκεια της κατασκευής και με ποια έννοια…
Ναι, επαναλαμβάνω, το οικοδόμημα είναι ένας ζωντανός οργανισμός με συγκεκριμένες ανάγκες και οφείλουμε να αφουγκραζόμαστε και τις δικές του ανάγκες, αλλά και των ανθρώπων, τους οποίους και θα υπηρετήσει…
Τα έργα “ομιλούν” και παρακαλώ εξασκήστε την …ακοή σας!
Αυτά τα ολίγα περί του θέματος…