“Να, προσέξετε: στη θέση του παλατιού ας υποθέσουμε ένα κοτέτσι και πως βρέχει, είναι πιθανόν να μπω μέσα στο κοτέτσι για να μην βραχώ· μα δε θα πάρω ποτέ το κοτέτσι για ένα παλάτι, από ευγνωμοσύνη, επειδή με προστάτεψε στη βροχή. Γελάτε. Λέτε μάλιστα πως σε μια τέτοια περίσταση κοτέτσι και παλάτι είναι το ίδιο. Ναι θ’ απαντήσω, αν ζει κανείς μόνο για να μη βρέχεται.”
Αυτήν την παράγραφο έτυχε να διαβάσω ανοίγοντας με έντονη μεταφυσική διάθεση ένα από τα σπουδαιότερα βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Έθεσα ένα ερώτημα στον εαυτό μου και ζήτησα από το βιβλίο την απάντηση. Δεν επέλεξα κάποιο τυχαίο βιβλίο, αλλά αντιθέτως εκείνο, το οποίο συμβολικά αντιπροσώπευε την κατάστασή μου στο ζήτημα, το οποίο με απασχολούσε και απασχολεί: Το βιβλίο ήταν “ΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ” του Φέδωρ Ντοστογιέβσκι. Επέλεξα το “ΥΠΟΓΕΙΟ”, διότι εκεί νοιώθω πως είμαι. Αλλά δεν μου αρέσει το σκοτάδι ούτε να είμαι κάτω από το έδαφος και ζωντανός! Και η απάντηση ήταν η προηγούμενη.
Και θα μπορούσε να είναι η γενική απάντηση σε οποιοδήποτε ερώτημα θέτεις στον εαυτό σου εάν νιώθεις πως ευρίσκεσαι σε ένα υπόγειο. Ναι σε προστατεύει. Σου παρέχει ασφάλεια. Αλλά, όπως και ο ήρωας του αριστουργήματος του Ρώσου συγγραφέα δεν θα βλέπω ένα κοτέτσι σαν παλάτι εάν ζω μόνο για να μην βρέχομαι.
Ούτε ένα υπόγειο για παλάτι εκτός εάν αποφασίσω να ζω στο σκοτάδι. Η ζωή σου δεν σχεδιάστηκε για το σκοτάδι. Εάν χρειαστεί να σε προστατεύσει ένα υπόγειο δέξου το. Αλλά μην το βλέπεις παλάτι. Δεν είναι εκεί η θέση σου.
Διεκδικείστε το περισσότερο από τη ζωή αλλά και από τους άλλους. Μην μένετε στα υπόγεια και στο τέλος τα μάτια σας χάσουν την αίσθηση του φωτός, ενώ τα ποντίκια γίνουν οι καλύτεροι σας φίλοι.
Η ζωή δεν είναι στα υπόγεια ούτε και στα κοτέτσια. Είναι στο φως αν και όχι κατ’ ανάγκην στα παλάτια.
Σημ. Η… μαντική παράγραφος είναι σε μετάφραση Γιώργη Σημηριώτη των εκδόσεων Μαρή και χρονολογίας του 50.
