Σημαντική σημείωσις: Το άρθρο αναφέρεται ΜΟΝΟ στους συμβολισμούς. Προϋπόθεση πλήρους κατανόησης η γνώση της ιστορίας της εξόδου.
Πέσσαχ στα Εβραϊκά σημαίνει διάβασις. Δεν θα αναλύσω την προέλευση της λέξης ούτε και τα γεγονότα. Θα ήθελα όμως να δούμε τον τεράστιο συμβολισμό του, όσον αφορά την ψυχολογική του διάσταση και το πως μπορούμε να ωφεληθούμε τα μέγιστα από τα σοφά διδάγματά του.
Αυτή τη στιγμή λοιπόν δεν γράφω ως Τεύκρος αλλά (με όλο τον προσήκοντα σεβασμό) ως Φρόϋντ.
Η Αίγυπτος συμβολίζει την (κάκιστη) κατάστασή μας στην οποία ευρισκόμεθα. Φαραώ είναι ο άλλος μας εαυτός των συμβάσεων και των αναγκαστικών μας παραδοχών.
Στην Αίγυπτο δεν πήγαμε κατά λάθος όμως! Ένας αδελφός μας, μας προσκάλεσε. Και αναφέρομαι προφανώς στον Ιωσήφ. Άρα σε όποια κατάσταση και εάν ευρισκόμεθα τώρα, εμείς την επιλέξαμε. Στην πορεία όμως αυτή η προνομιακή σχέση μετατράπηκε σε δουλεία-σκλαβιά.
Αναλογισθείτε στην ζωή σας πόσες φορές με χαρά εμπλακήκατε σε κάτι, το οποίο κατέληξε ανυπόφορο. Μην κατηγορείτε λοιπόν κανένα άλλον. Εσείς οι ίδιοι το επιλέξατε.
Μετά από 430 έτη, ή όσος και ο χρόνος παραμονής στην Αίγυπτο οι συνθήκες είχαν μεταβληθεί τόσο, ώστε να αναφερόμαστε πλέον σε καθαρή σκλαβιά.
Ο άλλος σας εαυτός, ο πραγματικός, (Μωυσής) όσο και εάν προσπαθήσατε δεν χάθηκε. Τον περιμάζεψε η συμβιβασμένη πλευρά σας (η κόρη του Φαραώ) και τον ανέθρεψε. Ποτέ δεν μπορείς να απαλλαγείς από το αληθινό είναι σου. Αλλά ο Μωυσής ήταν πάντα ένας Εβραίος. Και δεν μπορέσατε να ξεγελάσετε τον εαυτό σας με το ψέμμα της σκλαβιάς της Αιγύπτου.
Τότε ο πραγματικός σας εαυτός, όταν τα πράγματα έφθασαν στο απροχώρητο, άρχισε να αντιδρά. Αλλά δεν μπορούσε να μιλήσει καθαρά. Γι’ αυτό και ο Μωυσής είχε ένα άλλον αδελφό, τον Ααρών, ο οποίος διέθετε ευγλωττία. Ο Ααρών είναι η εναλλακτική σας εκδοχή, διότι δεν μπορούσατε ακόμα να αντέξετε την σύγκρουση με τον Φαραώ (τις καταραμένες επιβολές της ζωής σας).
Αλλά είναι δύσκολο ακόμα να αντιμετωπίσεις ευθέως τον εαυτό σου (Φαραώ) και προσπαθείς με διάφορες αυτο-τιμωρίες, να τον πείσεις – πιέσεις πως πρέπει να ελευθερωθείς, (δεν είναι εύκολο, μην νομίζεις).
Αυτές οι τιμωρίες είναι οι δέκα πληγές του Φαραώ, δηλαδή τα επιχειρήματά σου με τα οποία ωστόσο αυτο-τιμωρείσαι. Μην ξεχνάς η Αίγυπτος είναι η δική σου κατάσταση, στην οποία εσύ ο ίδιος επέλεξες να εμπλακείς.
Οι δέκα πληγές είναι “πονηρές”. Ο Φαραώ καλούσε τους δικούς του μάγους να τις επαναλάβουν. Οι μάγοι του Φαραώ είναι οι δικές μας δικαιολογίες, ώστε να μην φύγουμε από την σκλαβιά. Και όντως οι μάγοι κατάφερναν να κάνουν τα ίδια με την τέχνη τους. Τα ραβδιά τους έγιναν φίδια, όπως και του Ααρών, αλλά του τελευταίου κατάπιαν τα ραβδιά των Αιγυπτίων μάγων.
Επίσης και με το αίμα στον Νείλο. Οι μάγοι (οι δικές σου δικαιολογίες) επέτυχαν το ίδιο.
Από εκεί όμως και πέρα δεν υπήρχαν δικαιολογίες. Και η μία αυτο-τιμωρία (πληγή) ακολουθούσε την επομένη. Η προ- τελευταία το σκοτάδι ήταν φοβερή, αλλά η επιμονή σου δεν έδειχνε κανένα σημείο κάμψης.
Και τότε πέρασες την κόκκινη γραμμή. Η δέκατη και τελευταία πληγή (αυτο-τιμωρία σου) είναι εντελώς διαφορετική από τις προηγούμενες. Διότι αυτή είναι μη αναστρέψιμη. Τα πρωτότοκα δεν επανέρχονται στη ζωή.
Τότε έχεις ήδη τιμωρήσει τον εαυτό σου με μία ανεπιστρεπτί ζημία. Αλλά εσύ με την ακαμψία σου το επέλεξες ΚΑΙ αυτό. Κανείς δεν σου φταίει.
Δεν θα επεκταθώ σε λεπτομέρειες σχετικά με το αρνί και το γιατί έπρεπε να αγορασθεί μόλις τέσσερεις ημέρες πριν την έξοδο. Αλλά θα τονίσω πως το βράδυ πριν την αναχώρηση έπρεπε να έχεις πικρά χόρτα, ώστε να θυμάσαι πάντα την πικρία της σκλαβιάς σου καθώς και άζυμο ψωμί. Το άζυμο ψωμί συμβολίζει την ταχύτητα υλοποίησης της απόφασης σου. Μην το σκέφτεσαι, μην ζυμώνεις και το μετανιώσεις. Φεύγεις!
Η πανσέληνος, όπως το βράδυ πριν την έξοδο είναι επίσης τεράστιας συμβολικής σημασίας. Στην ζωή σου είσαι όπως η Σελήνη. Άλλοτε σκοτεινή άλλοτε φωτεινή. Όλη σου την ενέργεια όμως την λαμβάνεις από τον ήλιο. Και τότε την εκπέμπεις; Όταν είσαι στο πλέον απομακρυσμένο σημείο (την πανσέληνο)!
Αλλά ο εαυτός σου δεν είναι καθόλου εύκολος αντίπαλος. Μετανιώνεις και σε καταδιώκει. Τότε δεν πρέπει να φοβηθείς ούτε να κάνεις πίσω, αλλά μόνο να προχωρήσεις!
Και μόνο εάν είσαι πραγματικά αποφασισμένος μπορείς να σχίσεις τα νερά και να επιτύχεις το ακατόρθωτο και να σωθείς από την προσωπική σου τυραννία.
Και μετά ούτε ματιά δεν πρέπει να ρίξεις πίσω σου.
Αυτή είναι η προσωπική σου διάβαση. Το δικό σου Πέσσαχ.
