Υπάρχουν μία-δύο παράμετροι, οι οποίες δεν έχουν γίνει κατά τη γνώμη μου κατανοητές ή μάλλον δεν έχουν προσεχθεί τόσο και αναφέρομαι στον πόλεμο στην Ουκρανία, όχι όμως για το ίδιον αλλά με αφορμή αυτόν και μία διαφορετική οπτική γωνία.
Τα κράτη με τη νοοτροπία Αυτοκρατορίας, είναι πολύ σκληρά με τους… πολίτες τους! Δείτε τη Μεγάλη Βρετανία. Θαλασσοκράτειρα αιώνων, αλλά οι συνθήκες διαβίωσης στο νησί τους ήταν για τη συντριπτική πλειοψηφία άθλιες. Βελτιώθηκαν μόλις… έπαψε να είναι Αυτοκρατορία! Το ίδιο ισχύει για κάθε σημερινό κράτος, το οποίο διατηρεί αυτή την αντίληψη. Η Ολλανδία επειδή έπαψε εδώ και αιώνες να απειλεί την παγκόσμια κυριαρχία της Μεγάλης Βρετανίας άλλαξε ρότα και εστίασε περισσότερο στην ευμάρεια των πολιτών της, διατηρώντας ωστόσο πολύ ισχυρές οικονομικές μονάδες (Shell, Philips, ING, Amstel – Heineken, Unilever) για να αναφέρω ενδεικτικά κάποιες.
Σημειώνω δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Οι μεγάλες δυνάμεις δεν δυσκολεύονται καθόλου να κηρύξουν πολέμους ή να επέμβουν με τη στρατιωτική τους ισχύ. Ούτε φείδονται μέσων ή απωλειών. Και δεν τους απασχολεί ούτε και το κόστος και το πόσο θα υποφέρουν οι πολίτες τους. Η επιβολή τους είναι το… αφροδισιακό της ισχύος τους. Μπορεί ο Άγγλος ανθρακωρύχος ήλιο να μην είχε δει από τα 8 του χρόνια σκάβοντας μέσα στις σήραγγες των ορυχείων, μόλις όμως φορούσε τη στολή και ανέβαινε στο πολεμικό πλοίο ήταν πλέον στέλεχος, έστω και ναύτης του Βασιλικού Ναυτικού μιας υπερδύναμης με απεριόριστη εξουσία. Ακόμα και η αίσθηση πως ανήκε σε αυτήν, ασχέτως εάν καλό ποτέ ο ίδιος δεν είδε, ήταν αρκετή να του διατηρεί υψηλά το ηθικό.
Είναι το τίμημα της Αυτοκρατορίας!
Τα μικρά κράτη έχουν απωλέσει αυτό τo αίσθημα και γι΄ αυτό είναι και φιλειρηνικά (κατά μία έννοια). Δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στην καθημερινή ζωή των πολιτών τους και τούτο έχει περάσει στο συλλογικό ασυνείδητο.
Δεν ισχύει όμως αλλού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, αλλά σαφώς βελτιωμένο. Λόγω του… νεαρού της ηλικίας τους και της θέσεως τους ευρέθηκαν σε πλεονεκτική θέση και μπορούν να προσφέρουν ένα ικανοποιητικό και άνω επίπεδο διαβίωσης στους πολίτες τους αλλά και να διατηρούν το αίσθημα τους, πως αποτελούν μέλη μίας υπερδύναμης.
Η Ρωσσία αυτή τη στιγμή νοιώθει τη σκιά του παρελθόντος της και εννοώ φυσικά της πάλαι ποτέ κραταιάς Σοβιετικής Ένωσης. Είναι στο μεταίχμιο της ιστορίας της. Ο πόλεμος αυτός θέτει το δίλημμα: ή ένα άλλο κράτος, όπως η Γαλλία, η Γερμανία ή μία επανασύσταση της Αυτοκρατορίας της. Μην ξεχνάμε πως και πριν την Επανάσταση του 1917 και πάλι η Ρωσσία ήταν μία εκ των μεγάλων δυνάμεων. Είναι πολλοί αιώνες για να διαγραφεί η ιστορική μνήμη.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι κάτι πολύ περισσότερο από την Ουκρανία. Είναι ο πόλεμος, ο οποίος θα κρίνει το μετά. Αυτό ΔΕΝ έχει γίνει αντιληπτό και υποτιμάται η ισχύς του από τις Δυτικές κοινωνίες, οι οποίες είτε δεν το κατανοούν είτε το έχουν απωλέσει ως αίσθηση.
Οι πόλεμοι θρέφουν τις Αυτοκρατορίες και προσέξτε και αυτό: υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός προθύμων πολιτών να πολεμήσουν. Από πλευράς στρατιωτικών είναι χαρακτηριστικό στις Ηνωμένες Πολιτείες πως στους πολέμους της Κορέας και του Βιετνάμ οι αξιωματικοί κάθε τομέα έβαζαν… μέσον για να ευρεθούν στην εμπόλεμη ζώνη. Τούτο, διότι η ανέλιξή τους ήταν ραγδαία σε σχέση με τους άλλους, οι οποίοι δεν συμμετείχαν. Δεν έχω κανένα λόγο να αμφιβάλλω πως αυτό ισχύει παντού και σε κάθε πόλεμο.
Είναι ΚΑΙ αυτό ένα τίμημα της Αυτοκρατορίας.
Εάν τώρα θίξω το θέμα της Ελλάδας με την Τουρκία ισχύει παρομοίως. Η Τουρκία έχει ακόμα την αύρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και δεν της αρέσει η δυτικοποίησή της. Μετατρέπεται σε μία Γαλλία ή Ιταλία, ας υποθέσουμε και αυτό δεν το επιθυμεί. Τούτο εξηγεί εν μέρει και τα πραγματικά υψηλά ποσοστά αποδοχής του αρχηγού της από τον απλό λαό, όπως συμβαίνει περίπου και στη Ρωσσία.
Η Ελλάδα από την άλλη πλευρά δεν νοιώθει ανάλογα γι΄ αυτό και επιδιώκει την ειρήνη με κάθε κόστος. Τελευταία φορά κατά την οποίαν ανέλαμψε μία σπίθα μεγάλης δύναμης ήταν με τη Συνθήκη των Σεβρών. Κράτησε μόλις 2 έτη και έκλεισε με τον τραγικότερο τρόπο το 1922. Έκτοτε δεν υπήρξε άλλη αφορμή παρά μάλλον ήττες και πόνος. Εάν όμως αλλάξει αυτό με μία επιτυχημένη πολεμική επιχείρηση, η οποία θα δημιουργήσει άλλου είδους βλέψεις τότε και πάλι θα αρχίσει να επανακάμπτει η αίσθηση της Αυτοκρατορίας. Δεν το… προτείνω, σχολιάζω.
Είναι μέσα στην ανθρώπινη φύση.
Αξίζει να προσέξουμε τα προηγούμενα, διότι φωτίζουν πολλά ανεξήγητα σημεία. Κατά τη γνώμη μου, εάν η Ρωσσία περάσει τη γραμμή και επανακάμψει ως υπερδύναμη, τότε θα δημιουργηθούν αντίστοιχες τάσεις και στη Γερμανία (ήδη δημιουργούνται), στη Μεγάλη Βρετανία (ποτέ δεν έπαψαν), αλλά και την Πολωνία (προσέξτε το αυτό). Επειδή όμως ο Ευρωπαϊκός χώρος δεν είναι κατάλληλος για αυτού του είδους τις επεκτάσεις (τουλάχιστον για την ώρα) είναι πολύ πιθανόν να δούμε περιφερειακές συγκρούσεις εκτόνωσης στην Αφρική ή την Ασία ή οπουδήποτε αλλού.
Δράττοντας την ευκαιρία να θυμίσω και την Πορτογαλία, η οποία προσπάθησε έως μόλις πριν από λίγες δεκαετίες να διατηρήσει την αχλή της Αυτοκρατορίας της με διάφορες στρατιωτικές επεμβάσεις στις πρώην αποικίες της. Δεν τα κατάφερε και συμβιβάστηκε ως μέλος μίας Κοινότητας. Αυτά ως υπενθύμιση.
