Το ξαναθυμίζω:
“Ποτέ, μα ποτέ μην παραδίδεις την ζωή σου στα καπρίτσια της μοίρας”.
-Τεύκρος
Χθες έγραψα για τα “καπρίτσια της μοίρας”. Θα μπορούσατε κάλλιστα να μου αντιτείνετε πως για ποια καπρίτσια μας μιλάς, αφού συνεχώς αναφέρεις πως ο κάθε ένας είναι ο δημιουργός της μοίρας του. Και κάπου αλλού: δεν υπάρχει καθαρή ανεξήγητη τύχη;
Από την εμπειρία της ζωής μου έως τώρα μπορώ να ισχυριστώ πως δεν υπάρχει καμία απόφαση σωστή ή λάθος. Όλες οι αποφάσεις και ο πράξεις της ζωής μας είναι εντελώς αιτιολογημένες, ακόμα και εάν φαίνονται αναίτιες. Προέκυψαν έστω από παρορμητισμό της στιγμής. Αλλά και αυτό ήταν αποτέλεσμα κάποιου άλλου γεγονότος.
Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος.
Τι υπάρχει;
Υπάρχουν οι προθέσεις, οι οποίες συνόδευαν την κάθε πράξη. Εάν οι προθέσεις ήταν κακές, ανήθικες, δόλιες τότε δεν μιλάμε για καπρίτσια της τύχης, αλλά για συνέπειες. Εάν όμως οι προθέσεις μακράν απείχαν από τα προηγούμενα, τότε μιλάμε για καπρίτσια της μοίρας. Και κάπου εδώ υπεισέρχεται η ανεξήγητη και άκρως ανόητη πολλές φορές “τύχη”. Αλλά ουδείς γνωρίζει. ‘Ίσως είναι η συνισταμένη των προθέσεων και πράξεων όλων των υπολοίπων ανθρώπων (νυν και προηγουμένων) και με κάποιο τρόπο αυτό εμφανίζεται ως τύχη. Ωστόσο μην ξεχνάτε πως υπάρχουν και γεγονότα εκτός των ανθρωπίνων δυνάμεων.
Συμπέρασμα: μην κρίνετε τους ανθρώπους από τις αποφάσεις τους ούτε από την κατάστασή τους. Δεν έπραξαν σωστά ή λάθος. Έπραξαν αιτιολογημένα. Εάν η πρόθεση ή ο σκοπός ήταν επί του κακού τότε ναι. Και στην αξιολόγηση αυτή δεν χωρά το “δεν γνώριζα” ή το “δεν ήξερα” ή το “έτσι μου είχαν πει”. Εδώ υπάρχουν συνέπειες.
Εάν όχι τότε υπάρχουν καπρίτσια. Σε αυτήν την περίπτωση δεν παραδινόμαστε και είμαστε σίγουροι πως σαν καπρίτσια που είναι λειτουργούν αμφίδρομα. Αναμονή κι δράση μέχρι να αλλάξουν πορεία και όχι εφησυχασμός εάν πηγαίνουν πρίμα.