Η Τουρκία 100 χρόνια νωρίτερα δεν υπήρχε ως κράτος, αλλά ως Οθωμανική Αυτοκρατορία. Μία αυτοκρατορία μάλιστα από το 1299. Το 1923 επήλθε το τέλος της και τότε ιδρύθηκε το σύγχρονο Τουρκικό κράτος.
Ο Κεμάλ ως ηγέτιδα μορφή της Επανάστασης των Νεότουρκων, είχε το νου του στη δύση και μόλις ιδρύθηκε η Τουρκία ως κράτος επέβαλε νόμους εκσυγχρονισμού της. Τότε καταργήθηκε και το Αραβικό αλφάβητο και αντικαταστάθηκε με το λατινικό. Το ίδιο και στο θέμα της θρησκείας, όπου καταργήθηκε το θρησκευτικό κράτος και επεβλήθη μία συνταγματική κοινοβουλευτική δημοκρατία. Δεν ασχολούμαι τώρα με το πώς συνέβησαν όλα αυτά και τι επιπτώσεις είχαν σε άλλους λαούς.
Ο στρατός στην Τουρκία ήταν ο χώρος υποδοχής των ικανών και των προοδευτικών. Η μοναδική και ουσιαστική διέξοδος από την άθλια ζωή ήταν η στρατιωτική καριέρα. Προφανώς λόγω των Κεμαλικών καταβολών του, οι στρατιωτικοί ήταν με το μυαλό στη δύση.
Στην πορεία ο μεγαλομανής νυν πρόεδρος (είχε ξεκινήσει βέβαια νωρίτερα να αναπτύσσεται μία ισχυρή Ισλαμική ροπή) άρχισε να μεταβάλλει την δομή και τις νοοτροπίες και το όραμα μία νέας Οθωμανικής (Ισλαμικής) αυτοκρατορίας άρχισε να κουδουνίζει ευχάριστα στα αυτιά των πολλών.
Όπως συμβαίνει πάντοτε ο απλός κόσμος σαφώς επέλεξε τα προηγούμενα. Η Τουρκία μεταβάλλεται και με πορεία όπισθεν. Αυτό ούτως ή άλλως συμβαίνει πλέον σε πολλά μέρη και άρα έχουμε ένα πλεονέκτημα στο θέμα των προβλέψεων, διότι υποθέτουμε τι θα συμβεί με κάπως μεγαλύτερη ασφάλεια.
Δεν γνωρίζω τι συνέβη χθες και εάν το πραξικόπημα ήταν για την επαναφορά του δυτικού κοσμικού καθεστώτος ή την κατάλυση της ολιγαρχίας του νυν Προέδρου ή αφορά προσωπικές φιλοδοξίες και επιλογές. Αλλά και να γνωρίζω δεν έχει σημασία.
Δύο πράγματα, τα οποία μου έκαναν εντύπωση:
1. Ο φόβος στην Ελλάδα, από τα γεγονότα στην γείτονα. Η Ελλάδα ως χώρα είναι τόσο τσακισμένη, ώστε καμία νηφάλια σκέψη (ούτε καν σκέψη) δεν μπορεί να επικρατήσει. Μόνο φόβος. Τέλος. Δεν πηγαίνει όμως καθόλου εμπρός μία χώρα (ή ένας άνθρωπος) με τον φόβο.
2. Η πλήρης ανεπάρκεια αντίληψης των συνθηκών. Εάν ερωτήσω “τι θεωρείτε καλύτερο για την Ελλάδα, όσον αφορά τα γεγονότα στην Τουρκία και γιατί” δεν θα λάβω καθόλου απαντήσεις. Υπάρχει πλήρης άγνοια και φυσικά αυτό αντικατοπτρίζεται και στο πολιτειακό επίπεδο και η αμηχανία (και ο φόβος) κυριαρχεί. Ούτε και με αυτόν τον τρόπο μπορεί να προχωρήσει μία χώρα.
Την τελευταία πάντως φορά, κατά την οποία η Τουρκία είχε ικανό πρόεδρο και αναφέρομαι στον Μπουλέντ Ετζεβίτ χάθηκε η μισή Κύπρος, (παρεμπιπτόντως προσέξτε πότε συνέβησαν εθνικές καταστροφές στη χώρα μας και ποιος ήταν στην εξουσία στην Τουρκία). Επειδή μάλιστα ο Ετσεβίτ ήταν και αδιάφθορος αλλά και ποιητής και ταυτόχρονα στυγνός εθνικιστής αφιερώνω στους αναλυτές της Τουρκικής κρίσης μία στροφή από ένα ποίημα του:
Η χρυσή εποχή του Αιγαίου
θα αναγεννηθεί μέσα από μας
όπως η φωτιά του μέλλοντος
το μαγκάλι του παρελθόντος έρχεται στη ζωή
