Τεύκρος Σακελλαρόπουλος Columnist – Film Director – Screenwriter – Civil Engineer

Το Μυστήριο της Ελέας

Ένα από τα πραγματικά μεγαλύτερα μυστήρια της ανθρωπότητας θα το συναντήσετε μεταξύ δύο άγνωστων ουσιαστικά ακρωτηρίων: του Πούντα Λικόζα και του Κάπο Παλινούρο. Πριν φτάσετε στο δεύτερο, το οποίο κείται νοτιότερα θα παρατηρήσετε ένα ψαροχώρι, το οποίο λέγεται Μαρίνα ντι Άσεα. Και κάπου εκεί κοντά θα δείτε να διαγράφονται μέσα στην αιώνια σιωπή τα αρχαία τείχη της Ελέας.

Εάν δεν έχετε ακόμα προσανατολισθεί η περιοχή (άγνωστη ουσιαστικά) ευρίσκεται νότια της Νάπολης στην μεριά του Τυρρηνικού πελάγους σε ένα σημείο, το οποίο χαίρεσαι να αγαπάς, στην Ιταλία (και μάλιστα στην επαρχία της Καμπανίας).

Χαίρεσαι διότι εκεί μυρίζεις την Μεσόγειο και είσαι και στην Νότια Ιταλία με το ίδια κλίμα και την χαρακτηριστική ξηρασία αυτής της μοναδικής θέσης της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Ελέα ήταν μία πολύ μικρή αποικία των Φωκαέων, η οποία ιδρύθηκε 545 χρόνια πριν την νέα εποχή από τους Ίωνες Φωκαείς. Η ιστορία της ίδρυσης της είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και καταδεικνύει πως οι Φωκαείς ήσαν προικισμένοι με πολύ μυαλό. Διαβάστε με την πρώτη ευκαιρία αλλά με όλες τις λεπτομέρειες αυτήν την ιστορία.

Η Ελέα ήταν το ένα σημείο, η Μασσαλία ήταν το άλλο. Την Μασσαλία την γνωρίζουμε φυσικά όλοι μας. Την Ελέα όμως όχι τόσοι πολλοί.

Το μυστήριο όμως επέλεξε να εμφανισθεί όχι στην γνωστή Μασσαλία αλλά στην άγνωστη Ελέα. Και ποιο είναι το κορυφαίο μυστήριο το οποίο κρύβει αυτό το ασήμαντο ψαροχώρι;

“Πως είναι δυνατόν σε αυτό το τόσο μικρό σημείο του Κόσμου και σε ένα τόσο περιορισμένο χώρο και με καμία αίγλη μεγάλης πόλης αναπτύχθηκε ένα από τα μεγαλύτερα φιλοσοφικά συστήματα της ανθρωπότητας;”

Αυτό είναι ανεξήγητο. Τι ήταν εκείνο, το οποίο γέννησε στην Ελέα, τον Ξενοφάνη, τον Παρμενίδη, τον Ζήνωνα, τον Μέλισσο και την Ελεατική φιλοσοφία τους;

Σε ένα, τονίζω, ασήμαντο ψαροχώρι… και μάλιστα τόσους αιώνες πριν!

Είναι ένα από τα αξεδιάλυτα μυστήρια της ανθρωπότητας, το οποίο δεν μπορεί να απαντηθεί. Αλλά τουλάχιστον ας δούμε μεταξύ των πάρα πολλών επιδράσεων της Ελεατικής φιλοσοφίας ποιο είναι ίσως το κορυφαίο της μήνυμα, το οποίο μας άφησε ο σπουδαίος της εκπρόσωπος Ζήνων.

Όταν ρωτήθηκε κάποτε από τον τύραννο Διονύσιο ποιο είναι το μεγαλύτερο όφελος, το οποίο μπορεί να αποκομίσει κανείς από την μελέτη της φιλοσοφίας, αυτός απάντησε:

“Η περιφρόνηση του θανάτου.”

Και ο Ζήνων το απέδειξε στην πράξη, διότι η ζωή δεν τον ευνόησε όσον αφορά τις εξελίξεις της για τον ίδιο. Στιγμές προτού τον δολοφονήσει ένας άλλος τύραννος, ο Νέαρχος, στον οποίον είχε εναντιωθεί ενεργά, με μισή γλώσσα και πριν αφήσει την τελευταία του πνοή ξεστόμισε:

“Στην ζωή δεν επαρκεί η αρετή, χρειάζεσαι και την βοήθεια ενός αίσιου πεπρωμένου.”

Τι φιλόσοφος! Τι μεγαλείο! Ας παραμείνει το μυστήριο της Ελέας στο σκοτάδι!