Λοιπόν! Με τους Σουλτάνους έχω μία αδυναμία. Κυρίως τους έχω μελετήσει πολύ. Ο λόγος; Πάντα με παραξένευε πώς ήταν δυνατόν τόσο άξεστοι και αχρείοι να διατηρήσουν μία πολυεθνική Αυτοκρατορία τόσους αιώνες. Και όχι μόνον αυτό. Αλλά και οι κληρονόμοι τους (η νέα Τουρκία) δεν είναι μεν Αυτοκρατορία, αλλά είναι κάτι πολύ περισσότερο από τις, ας πούμε, Αυστρία και Ουγγαρία, οι οποίες ενώ κληρονόμησαν μία τόσο ισχυρή κεντρική δύναμη (την Αυστροουγγαρία) μετατράπηκαν σε μικρά κράτη.
Οι Σουλτάνοι είχαν ένα εξαιρετικό προσόν: είχαν… ΥΠΟΜΟΝΗ!
Ναι! Δεν ήταν μόνο πως επέλεγαν πολύ ικανούς Βεζύρηδες, άρα οι στυλοβάτες της εξουσίας τους μπορούσαν να τους υποστηρίξουν, ούτε πως διέθεταν Γενίτσαρους. Είχαν, επαναλαμβάνω, υ π ο μ ο ν ή!
Τι σημαίνει όμως αυτό, το οποίο εννοούμε με τη λέξη υπομονή; Διότι ακούγεται κάπως μίζερο ή και καταθλιπτικό και συγχέεται και με την έννοια του υπομένω (κάτι, το οποίο δεν επιθυμώ). Δεν διαφωνώ γενικώς, αλλά ο βασικός ορισμός της υπομονής δεν είναι αυτός. Αφορά κυρίως τη λήψη αποφάσεων.
Και εξηγούμαι. Οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται με βάση την οπτική (το στόχο) και όχι τις καταστάσεις (συνθήκες). Όταν δεν διαθέτεις το χάρισμα της υπομονής αποφασίζεις με τον δεύτερο τρόπο. Στην καθομιλουμένη εκφράζεται συχνά με τη φράση “άντε, να τελειώνουμε”. Όχι φίλες και φίλοι μου! Να ΜΗΝ τελειώνουμε! Γιατί να τελειώνουμε;
Το να θυσιάσεις το στόχο σου εξ΄ αιτίας των συνθηκών είναι φοβερό αμάρτημα και σίγουρα θα σε οδηγήσει χιλιόμετρα πίσω. Και προφανώς θα καταλήξεις σε μία πολύ κακή συμφωνία. Περιμένοντας όμως, δηλαδή έχοντας υπομονή και αναγκαστικά υπομένοντας και κάτι μη αρεστό, θα έλθει η στιγμή, ώστε να είναι τόσο ευνοϊκές οι συνθήκες (εδώ να και πάλι οι συνθήκες), ώστε να επιτύχεις αυτό για το οποίο έκαμες υπομονή.
Όταν αυτό αποτελεί μάλιστα και πυλώνα της εξωτερικής πολιτικής σου, εάν αναφερόμαστε σε κράτη, τότε θα είσαι με την πλευρά των κερδισμένων. Η Μεγάλη Βρετανία και η Τουρκία για να σημειώσω δύο παραδείγματα το έχουν αυτό το προσόν. Η Ελλάδα όμως όχι. Οι Ηνωμένες Πολιτείες… ντεμί!
Και το χειρότερο (για την Ελλάδα) είναι πως αυτή η νοοτροπία της μη υπομονής έχει διαβρώσει και την κοινωνία, η οποία κινείται σπασμωδικά σε κάθε διακύμανση του εξωτερικού περιβάλλοντος. Μετάφραση:
Ο ασφαλής και σίγουρος δρόμος για να αποτύχεις.