Οι κύριοι φορείς του σύγχρονου οικονομικού συστήματος -στην Ευρώπη ειδικά κυβερνήσεις και τράπεζες- διερευνούν τις “τάσεις” (trends), οι οποίες επικρατούν και αυτό βέβαια αφορά τους ιδιώτες μεγαλο-επενδυτές (όπως τους ονομάζουν). Οι μεγάλες τάσεις, οι οποίες αφορούν συνολικά την οικονομία ονομάζονται mega-trends, ενώ οι τάσεις δίπλα μας micro-trends.
Η εποχή φαίνεται να θεωρείται υψηλής αβεβαιότητας και μεταβλητότητας και αυτό προκαλεί πονοκεφάλους στο συσσωρευμένο… πλούτο. Η οικονομία είναι… “προνόμιο” των φτωχών, ενώ η επένδυση “προνόμιο” των πλουσίων. Διότι με την οικονομία συντηρείς, ενώ με τις επενδύσεις αυξάνεις (ή… μειώνεις).
Όταν ακολουθείς τις τάσεις (μικρές ή μεγάλες) έχεις σε πολύ μεγάλο βαθμό εξασφαλισμένη επιτυχία ή τουλάχιστον δεν νοιώθεις μόνος. Είναι όπως τα μεγάλα και όμορφα ποτάμια. Η ροή τους είναι αρκετή , ώστε να πλέεις. Ίσως πιο αργά, ίσως γρηγορότερα, αλλά σίγουρα κατευθύνεσαι κάπου· και το “κάπου” των ποταμών είναι είτε ένα άλλο ποτάμι, είτε μία θάλασσα κερδών είτε μία λίμνη. Ενίοτε όμως στη διαδρομή υπάρχει κάποιος καταρράκτης. Εκεί συμβαίνει αυτό, το οποίο ονομάζουμε… μνημειώδη, ολική αποτυχία! Μνημειώδης, διότι είναι τεράστια και ολική, διότι αφορά σχεδόν όλους.
Η οικονομία όμως δεν είναι όπως τα ποτάμια. Ναι μεν ρέει και αυτή και υπάρχουν τάσεις και κατευθύνσεις, αλλά η ροή του ποταμού αλλάζει πολύ εύκολα και άμεσα. Και σε περιόδους αβεβαιότητας αυτό είναι το πρώτο, το οποίο πρέπει να σκεφτείς.
Τα γράφω αυτά, διότι διαβάζω κάποιες εκθέσεις – εκτιμήσεις τραπεζών σχετικά με τους τομείς, οι οποίοι προσφέρονται για επενδύσεις. Όλες αρχίζουν με την διαπίστωση πώς το περιβάλλον ενέχει αυξημένη μεταβλητότητα. Λογικό ακούγεται, αφού Covid-19 δεν υπήρχε πριν από λίγους μήνες και έχουν όντως αλλάξει (και αλλάζουν) τόσα δεδομένα (όπως νομίζαμε).
Άρα οι τάσεις, οι οποίες περιγράφονται ως επενδυτικές-όχι ακριβώς- ευκαιρίες, αλλά πιθανές ασφαλείς διαδρομές υπόκεινται ΚΑΙ αυτές στη μεταβλητότητα. Και σκέφτομαι, εντελώς αόριστα τι θα έγραφαν ενδεχομένως οι όποιες τότε “τράπεζες” κάποιες χαρακτηριστικές περιόδους:
Αναφέρω μερικές (με την ποιητική άδεια μίας ιστορικής ανακρίβειας):
Τον Ιανουάριο του 1453, η ασφαλέστερη επένδυση προφανώς θα ήταν η αγορά κεντρικών κτιρίων στην Κωνσταντινούπολη. Οι τάσεις της οικονομίας αυτό έδειχναν και αυτό συνιστούσαν οι Βυζαντινές τράπεζες της εποχής. Τι κακό θα μπορούσε να συμβεί άραγε στο κέντρο της Βασιλεύουσας;
Μία καλύτερη επένδυση ωστόσο θα ήταν ίσως η αγορά… μετοχών στην προσωπική επιχείρηση του τεχνίτη Ουρβανού, Ουγγρικής καταγωγής, ο οποίος με την ικανότητα του αναβάθμισε τα… πυροβόλα (κανόνια)! Είναι αυτά, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της προηγουμένης).
Το 1916 ενδεχομένως η ενασχόληση με τον τομέα έντυπης ενημέρωσης στην Αγία Πετρούπολη να ήταν μία πολύ σοφή επένδυση. Περίοδος παγκοσμίου πολέμου, σκανδάλων και πολύ πικάντικων ιστοριών (βλέπε Ρασπούτιν), επιδότηση από τον Τσάρο και σίγουρα κέρδη.
Ωστόσο σοφότερο θα ήταν να επενδύσεις σε μία ασήμαντη φυλλάδα (“Σπίθα”, ονομαζόταν), την οποίαν διηύθυνε και κατηύθυνε πλήρως, ένας άλλος… ασήμαντος. Λένιν, εάν θυμάμαι καλά ήταν το όνομά του. Δεν γνωρίζω τι απέγινε (χα), αλλά γνωρίζω σίγουρα πως η πρώτη ανφερθείσα επένδυση δεν θα απέδιδε και τόσο καλά, ειδικά μετά το Νοέμβριο του 1917.
Τα mega-trends λειτουργούν αρκετά καλά, όταν η ροή του ποταμού είναι εξασφαλισμένη, κάτι, το οποίο ακόμα ΚΑΙ στη φύση δεν είναι δεδομένο.
Και τώρα σκεφτείτε και απαντήστε μου:
Σύμφωνα με τις τράπεζες του Λονδίνου, τη δεκαετία του 50 η καλύτερη επένδυση θα ήταν τα ποταμόπλοια στο Σουδάν, τα οποία θα διέπλεαν το Νείλο μέχρι το δέλτα του στη Μεσόγειο. Τι πιο απλό και κερδοφόρο; Σύμφωνοι! Μόνο πως στις 9 Ιανουαρίου του 1960 άρχισε η κατασκευή του φράγματος του Ασσουάν!
