Κάθε φορά κατά την οποίαν ένας στυγνός δικτάτορας καταρρέει εστιάζουμε την προσοχή μας στις αντίπαλες δυνάμεις, οι οποίες τον έριξαν. Αλλά αυτό δεν είναι εντελώς σωστό. Κανένα ολοκληρωτικό καθεστώς δεν στηρίζεται σε έναν μόνο δικτάτορα. Υπάρχει και ο περίγυρος.
Αυτός ο περίγυρος είναι και ο πλέον διεφθαρμένος και επειδή αποτελείται κατά κανόνα από ασήμαντα –κατά τα υπόλοιπα- ανθρωπάκια και επειδή έχει επίγνωση της ασημαντότητάς του στηρίζει φανατικά τον πυλώνα εξουσίας του. Πρόκειται για παράσιτα, τα οποία ευδοκιμούν σε κάθε είδους απολυταρχικά καθεστώτα είτε με τη μορφή οργάνωσης (κόμμα, επαναστατικό συμβούλιο κλπ) είτε και μονομερώς.
Και όταν υπάρξει αλλαγή στο πρόσωπο γνωρίζουν πολύ καλά να προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες. Αποτελούν τον κορμό της νέας καθεστηκυίας τάξης. Η δύναμη της κολακείας βλέπετε είναι από τις ισχυρότερες ανθρώπινες αδυναμίες. Και μαζί με την κολακεία η… τεχνογνωσία διατήρησης της εξουσίας.
Κανόνας!
Δεν θα ήθελα να αναφερθώ στα πάμπολλα ιστορικά παραδείγματα.
Το καθεστώς Άσσαντ, όπως και το επίσης καθεστώς Φράνκο στην Ισπανία και Σαλαζάρ στην Πορτογαλία δεν θα μπορούσαν να διατηρήσουν την εξουσία τους χωρίς αυτό τον περίγυρο. Αναφερόμαστε σε περιόδους 40 και 50 ετών. Άνθρωποι γεννήθηκαν και πέθαναν χωρίς να γνωρίσουν κάτι διαφορετικό. Ισχύει πλήρως και για τα καθεστώτα της Ανατολικής Ευρώπης και τη Σοβιετική Ένωση.
Ισχύει και για τη Συρία.
Τώρα εάν λάβουμε υπ΄ όψιν μας και το θρησκευτικό μανδύα καμία αισιοδοξία δεν πρέπει να μας διακατέχει όσον αφορά τις εξελίξεις στη Συρία.
Είναι το σημείο, όπως θα το ονόμαζα της “αφέλειας”. Οι άνθρωποι αρέσκονται σε έναν συνδυασμό φρούδων ελπίδων και ευπιστίας. Πιάνονται από ένα κομματάκι κλαδί προκειμένου να αποφύγουν τον καταρράκτη στον οποίον οδηγούνται από τα ορμητικά νερά. Και αυτός είναι ο ορισμός του λαϊκισμού, ο οποίος μόνο κακό φέρει, διότι τον καταρράκτη σπανίως μπορείς να αποφύγεις· τουλάχιστον ας είσαι γαντζωμένος σε ένα κορμό δένδρου και όχι σε ένα κλαράκι.
Το σημείο της “αφέλειας” το γνωρίζουν θαυμάσια οι δικτάτορες, οι αντίπαλοί τους και οι κάθε λογής λαϊκιστές. Οι απλοί πολίτες όμως τυφλωμένοι από τις προσωπικές τους (θεμιτές δεν αντιλέγω) ανάγκες δεν το διακρίνουν. Και η νέα παγίδα περισσότερο παρφουμαρισμένη τους περιμένει με ανοικτές αγκάλες.
Τι θα γίνει λοιπόν στη Συρία;
Τίποτα!
Τίποτα δεν πρόκειται να γίνει. Αντικατάσταση καθεστώτος με τους ανθρώπους του προηγούμενου καθεστώτος, οι οποίοι εν μία νυκτί θα αλλάξουν στρατόπεδο –εκτός κάποιων περιπτώσεων, κυρίως χαμηλόβαθμων οργάνων, οι οποίοι θα δεχτούν τη μήνιν του πλήθους- και μία από τα ίδια.
Και το ωραίο: οι νέοι πάτρονες της εξουσίας δεν θα διακινδυνεύσουν να την απωλέσουν κάνοντας πράξη τα λεγόμενά τους. Μόλις καταλαγιάσει ο αλαλαγμός θα ακολουθήσουν τη συνταγή του προκατόχου τους και τη στερέωση της εξουσίας τους ή τον αλληλοσπαραγμό μεταξύ τους.
Πότε είναι αφελέστερο να ταξιδέψεις με αεροπλάνο; Με την ακριβώς επόμενη πτήση, η οποία ακολουθεί ένα αεροπορικό δυστύχημα.
