Τεύκρος Σακελλαρόπουλος – Conceptual Cinematography

Πραγματογνωμοσύνη ενός Πέτρινου Τείχους

Πριν από έναν μήνα περίπου έλαβα με ένα ταχυδρομικό περιστέρι ένα κατεπείγον μήνυμα. Αρχικά νόμισα πως ήταν από την εισπρακτική “Η Αθώα Περιστερά”, διότι χτυπούσε επίμονα το τζάμι του παραθύρου μου ακατάλληλη μεσημεριανή ώρα. Και τούτο για ένα επαγγελματικό δάνειο, το οποίο οι πρόγονοί μου είχαν λάβει για την κατασκευή λογχών λίγο πριν τη Μάχη του Μαραθώνα.

Προτού λοιπόν το πιάσω και το ξεπουπουλιάσω είδα ένα χρυσόβουλο στο πόδι του με αποστολέα το Τ.Ε.Β.Α. (Τεχνικό Επιμελητήριο Βυζαντινής Αυτοκρατορίας) με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Ο Αυτοκράτωρ παρήγγειλε κατεπείγουσα πραγματογνωμοσύνη για να ελεγχθούν τυχόν τεχνικές ελλείψεις και διασπάθιση του δημόσιου χρήματος όσον αφορά τη κατασκευή του λεγόμενου Ιουστινιάνειου Τείχους (ή τείχος Εξαμιλίων) στην περιοχή του Ισθμού. (Η αλήθεια είναι πως χτίστηκε επί εποχής Θεοδοσίου Β΄ και ο Ιουστινιανός βασίλευσε 150 έτη αργότερα, αλλά γνωρίζετε πώς άλλοι χτίζουν και άλλοι ονοματίζουν, οπότε ονομάστηκε και  Ιουστινιάνειο τείχος).

Το τείχος κατασκευάστηκε αρχικά το 400-450 και όπως πάντα τα αντανακλαστικά της δημόσιας διοίκησης ήταν άμεσα. Για να είμαι ειλικρινής και επειδή η Βυζαντινή Αυτοκρατορία έχει καταλυθεί εδώ και σχεδόν έξι αιώνες δεν ήθελα να φανώ αγενής και να στενοχωρήσω κανέναν και αποφάσισα να απαντήσω θετικά. Όλοι με ένα όνειρο ζουν εξ΄ άλλου, άλλοι με την Οθωμανική, άλλοι με την Τσαρική, άλλοι με την Πρωσική, έ σκέφτηκα μην τους το χαλάσω και τους πληγώσω και αποδέχθηκα τον διορισμό μου.

Δυστυχώς δεν κατάφερα να εντοπίσω ούτε τον εργολάβο ούτε κανέναν από τις τεχνικές υπηρεσίες, οι οποίες είχαν την επίβλεψη του έργου. Προφανώς ούτε σχέδια ούτε τίποτα. Αλλά έπραξα το καθήκον μου και διεξήγαγα την πραγματογνωμοσύνη με απόλυτη συνέπεια. Φυσικά κατόπιν επιτόπιας αυτοψίας.

Τα εντελώς συνοπτικά αποτελέσματα σας τα παρουσιάζω εδώ:

Γενική Περιγραφή Κατάστασης του Τείχους

Παρατηρούμε πως ενώ στην εμφανή όψη έχουν χρησιμοποιηθεί κανονικοί και τετραγωνισμένοι ογκόλιθοι δεν ισχύει το ίδιο και για την πίσω πλευρά. Εκεί υπάρχει λιθοσύντριμμα. Το τείχος λοιπόν ΔΕΝ είναι ομοιογενές και η πίσω πλευρά δεν μπορεί να συνεισφέρει στην αντοχή του, διότι δεν υφίσταται συνάφεια μεταξύ των δομικών υλικών.

Φαίνεται ωστόσο πως η πίσω πλευρά δεν ήταν εμφανής αλλά είχε επιχωματωθεί.

Διαπιστώσεις

Εάν η σύμβαση ανάθεσης του έργου προέβλεπε το τείχος να είναι εξ΄ ολοκλήρου από μνημειώδεις τετραγωνισμένους ογκόλιθους τότε προφανώς έχουμε διασπάθιση του δημοσίου χρήματος. Κάλυψαν με την επιχωμάτωση την πίσω πλευρά, η οποία κατασκευαστικά καμία σχέση δεν έχει με την εμφανή όψη με μικρούς λίθους μόνο και μόνο για να καλύψουν το προβλεπόμενο πάχος.

Εάν ωστόσο η τεχνική περιγραφή προέβλεπε για λόγους ευκολίας και οικονομίας τα ανωτέρω, τότε δεν υφίσταται κανένα ζήτημα, αλλά η κατασκευή από τεχνικής απόψεως είναι και εσφαλμένη αλλά και άκρως αντιοικονομική.

Συμπέρασμα

Σε κάθε περίπτωση ωστόσο το πάχος του τείχους είναι αυτό των ογκολίθων. Τα άλλα δεν είναι ούτε απαραίτητα ούτε και προσθέτουν σε αντοχή. Πλάτος προσθέτουν. Ως εκ τούτου το έργο είναι ελαττωματικό και έγινε διασπάθιση του δημοσίου χρήματος.

Α. Εάν η μελέτη το προέβλεπε ήταν λάθος και την ευθύνη φέρουν οι Βυζαντινές τεχνικές υπηρεσίες.

Β. Εάν η μελέτη προέβλεπε μόνο κατασκευή με ογκόλιθους ο εργολάβος κατάκλεψε τον Αυτοκράτορα, ενώ η επίβλεψη δεν έπραξε τα δέοντα.

Τα προηγούμενα ενδεχομένως να είναι εσφαλμένα, διότι μπορεί να μην πληρώθηκε ο εργολάβος για το πλεονάζον έργο ή να αποτελούν μελλοντικές προσθήκες και να μην το γνωρίζουμε. Θα ίσχυαν εάν είμαστε βέβαιοι πως έγιναν τη δεδομένη στιγμή και ταυτόχρονα. Αλλά δεν είμαστε, διότι το τείχος επισκευαζόταν έως και ελάχιστα πριν την πτώση της Κωνσταντινούπολης.

Έψαξα για το περιστέρι να τοποθετήσω την υπογεγραμμένη και με βουλοκέρι σφραγισμένη πραγματογνωμοσύνη μου. Δυστυχώς όμως είδα κάποια φτερά και τη γάτα μου να το κρατάει στο στόμα της. Ο Αυτοκράτορας δεν θα το μάθει ποτέ. Να δούμε τώρα κι εγώ πως θα πληρωθώ (δεν το βλέπω).

Αλλά μετά σκέφτηκα: ούτε Αυτοκράτορας υπάρχει, ούτε Βυζαντινή Αυτοκρατορία, ούτε Τ.Ε.Β.Α., ούτε… περιστέρι! Τα άλλα όμως συνεχίζονται μέχρι σήμερα.

Σημ.: Στις επισυναπτόμενες φωτογραφίες (ανοίγουν σε μεγάλο μέγεθος) ελπίζω να γίνονται κατανοητά τα προηγούμενα, άλλωστε με βλέπω στον τροχό του μαρτυρίου.

Ίσως ενδιαφέρει και άλλους... (κοινοποιείστε)