Χθες αποφάσισα να το “ρίξω έξω” και πήγα να αγοράσω πίτες με γύρο και ένα σουβλάκι. Η συγκεκριμένη ψησταριά είναι μία από τις παλαιότερες του είδους της στην Πάτρα, η οποία λειτουργεί δεκαετίες τώρα ανελλιπώς και με τον ίδιο ιδιοκτήτη. Την θυμάμαι (σε άλλη τότε θέση) από την εποχή, κατά τη οποία ήμουν μαθητής γυμνασίου-λυκείου…
Παρατηρούσα λοιπόν χθες τον ίδιο (όπως πάντα λεπτό και καλοντυμένο) ιδιοκτήτη της να ετοιμάζει τις πίτες με μία εκπληκτική ακρίβεια και οικονομία κινήσεων με τέτοια συνέπεια, ώστε κάποια στιγμή νόμισα ιδεατά ότι ήταν ένα μηχανικό ρομπότ. Μία “γραμμή παραγωγής” of his own!
Δίπλα μία κοπέλα ετοίμαζε μόνο τα σουβλάκια και συσκεύαζε τις παραγγελίες καθώς και το ταμείο…
Τέλος υπέθεσα ότι πολύ πιθανόν αυτός ο συμπαθής άνθρωπος ενδέχεται να οδηγεί μία Μερσεντές.
Πως όλα τα προηγούμενα συνδυάζονται μεταξύ τους και τι σημαντικά συμπεράσματα μπορούμε να εξαγάγουμε;
1. Ο κάθε ένας από εμάς απαιτείται να “εφεύρει” μία προσωπική γραμμή παραγωγής για οτιδήποτε ασχολείται… Ρουτίνες (όπως ονομάζονται στα μαθηματικά) προκαθορισμένων ενεργειών ώστε να διευκολύνεται η ζωή μας.
2. Όσο καλή να είναι η “ρουτίνα” εάν το αποτέλεσμα δεν είναι καλό είναι θέμα χρόνου να τελειώσει. Οι πίτες του εν προκειμένω καταστήματος (τις οποίες φτιάχνει ο ίδιος μόνο) είναι εξαιρετικές, γι΄ αυτό και παραμένει στην αγορά χρόνια τώρα.
3. Άλλο πίτα γύρος – άλλο σουβλάκι. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε μία σύνθετη διεργασία, ενώ στην άλλη ένα απλό καλό ψήσιμο. Ωστόσο και για το σουβλάκι ισχύει η προεργασία… αλλά αφορά προγενέστερο στάδιο εκτός καταστήματος…
4. Όταν κάποιος εργάζεται κάτω από αυτές τις συνθήκες πάρα πολλές ώρες (και δεν αναφέρομαι μόνο σε αυτές, τις οποίες πρέπει να είναι στο κατάστημα του) αλλά και για την προετοιμασία, και επί πλέον να κερδίζει από το καλό προϊόν του είναι αναμενόμενο να επιθυμεί μία πολυτέλεια στη ζωή του. Αυτή δεν είναι τόσο το σπίτι του, όσο ένα αυτοκίνητο (κυρίως Μερσεντές, ως ξεκάθαρο ψυχολογικό σύμβολο οικονομικής επιτυχίας). Πολλές φορές (αλλά όχι πάντα) και ιδιαιτέρως πολυτελείς διακοπές.
5. Αποταμιευτικά ωστόσο πρέπει να εξασφαλίσει και το υπόλοιπο της ζωής του. Ο άνθρωπος όμως αυτός δεν γνωρίζει ούτε από ομόλογα, ούτε από μετοχές, ούτε από εξωτικά προϊόντα όπως αμοιβαία κεφάλαια ή hedge funds. Βλέπει απέναντι από το μαγαζί του ένα ακίνητο με δύο καταστήματα και 2 διαμερίσματα και γνωρίζει πολύ καλά πως με 300.000 ευρώ για την αγορά του θα εισπράττει 2Χ1000 ευρώ συν 2Χ250 ευρώ = 2.500 ευρώ τον μήνα ή 30,000 ευρώ ετησίως προ φόρων ήτοι 10% απόδοση κεφαλαίου. Με τους φόρους έστω 6%, πάλι καλά δηλαδή.
Αυτός είναι ο απλός τρόπος σκέψης, ο οποίος είναι ακριβώς ο ίδιος με το ότι γνωρίζει πως πουλά 200 πίτες το βράδυ προς 1.80 ευρώ την μία με κόστος συνολικά .40 λεπτά ήτοι 1.40Χ200 = 280 ευρώ την ημέρα ή 8,400 ευρώ μηνιαίως ή 100,800 ετησίως προ φόρων δηλαδή περίπου 3-4 έτη εργασίας για το προαναφερθέν ακίνητο.
Εάν αναγκασθεί λόγω “κρίσης” την πίτα να την πουλήσει προς 1.20 ευρώ να είστε βέβαιοι πως αναλογικά θα αγοράσει και το ακίνητο προς (έστω) 220.000 ευρώ. Δεν αλλάζουν πολλά εκτός από την τιμή της Μερσεντές, η οποία παραμένει σχετικά ίδια και τούτο λόγω συναλλάγματος και η οποία είναι πλέον ακριβότερη. Το ύψος της φορολογίας παίζει τον ρόλο του αλλά συνολικά δεν είναι αρκετό να τροποποιήσει ουσιωδώς τα δεδομένα. Ακόμα και βαρύτατη φορολόγηση εάν δεν διατηρηθεί για κάποια έτη συνεχόμενα δεν θα έχει ουσιαστική επίδραση.
Αντιστοίχως σκέφτεται και δρα και ένα μισθωτός ή ένας συνταξιούχος, ο οποίος βλέπει (προσέξτε το αυτό) ένα διαμέρισμα στην απέναντι πολυκατοικία επίσης και το αγοράζει για το ενοίκιο, την εξασφάλιση και μετά για προίκα στην κόρη του και πολύ καλά πράττει.
Ενδεχομένως ο πωλητής του διαμερίσματος να το χρησιμοποιήσει ως κεφάλαιο για να ανοίξει ένα σουβλατζίδικο (και αυτός επίσης πολύ καλά πράττει).
Η Ελληνική κοινωνία αποτελείται στην πλειοψηφία της από αυτή την κατηγορία επαγγελματιών· άλλοι επενδύουν σε ακίνητα, άλλοι προτιμούν τα νυχτερινά καταστήματα με τις καλλίγραμμες τραγουδίστριες, άλλοι τις οικογένειές τους, αλλά σίγουρα όλοι εξυπηρετούν τον κοινωνικό σκοπό της αλληλεπίδρασης… ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους…
Οικονομικές αναλύσεις και περισπούδαστα μοντέλα τα οποία αδυνατούν να προσεγγίσουν την “πραγματική” …πραγματικότητα είναι καταδικασμένα σε πλήρη αποτυχία. Τελεία και παύλα.
Όσο υπάρχει αυτή η κοινωνική δομή τα ακίνητα, οι ακριβές διακοπές και κάποια ακριβά αυτοκίνητα δεν κινδυνεύουν ανεξαρτήτως οικονομικών συνθηκών…
Εάν ξαφνικά στη θέση του σουβλατζίδικου εμφανισθεί αντιπροσωπεία από επενδυτική τράπεζα της Wall Street με δύο αποφοίτους από το Harvard και το Yale, τα προηγούμενα τροποποιούνται και τότε το συζητάμε πάλι…
Αποφθέγματα του τύπου:
Τα ακίνητα πέθαναν και διάφορα άλλα αξιολογείστε τα ως περίπου προπαγανδιστικά συνθήματα με κάποιον απώτερο στόχο όχι προς το συμφέρον σας αλλά προς το συμφέρον εκείνων, οι οποίοι τα διασπείρουν.