(Πόσο εφικτά;)
Κατ’ αρχήν από τις φωτογραφίες προκύπτει αμέσως η απάντηση: Ναι! Είναι εφικτά! Μία εκδρομή κυρίως στην Δημητσάνα και τα Λαγκάδια Αρκαδίας και φυσικά στην Μάνη με τους πύργους της είναι αρκετή για να σας αποδείξει του λόγου το αληθές! Είναι εκεί και τα βλέπετε! Υπάρχουν όμως σε πολλά μέρη μεμονωμένα πέτρινα πολυώροφα κτίρια στην Ελλάδα (δεν αναφέρομαι στο εξωτερικό, όπου επίσης υπάρχουν).
Αλλά πόσο εύκολα χτίζονται;
Το πρώτο εμπόδιο είναι η Ελληνική πολεοδομική νομοθεσία! Διότι στους οικισμούς και στα εκτός σχεδίου απαγορεύονται περισσότεροι από δύο όροφοι (μέγιστο ύψος 7,50 μ συν την στέγη). Άρα μόνο σε αστικό περιβάλλον μπορούμε να εξετάσουμε το θέμα. Πως θα σας φαινόταν στο Μαρούσι ή την Γλυφάδα μία πέτρινη πολυκατοικία; Άσκηση για πρωτοπόρους!
Το δεύτερο εμπόδιο είναι η τεχνογνωσία. Δυστυχώς η πέτρα είναι ένα δύσκολο υλικό για εμάς τους μηχανικούς διότι… υπολογίζεται δύσκολα. Ουσιαστικά διαθέτουμε πολύ λίγα υπολογιστικά “εργαλεία” σε αντίθεση με τις μεταλλικές κατασκευές ή το οπλισμένο σκυρόδεμα (beton). Υπολογιστικά οι μεταλλικές είναι οι πιο εύκολες, διότι το μέταλλο είναι ένα πολύ “ξεκάθαρο” και μετρήσιμο υλικό. Το οπλισμένο σκυρόδεμα επίσης υπολογιστικά είναι πολύ δύσκολο, αλλά διαθέτουμε τον τρόπο.
Η πέτρα ουσιαστικά ΚΤΙΖΕΤΑΙ δεν υπολογίζεται.
Αυτό το γράφω, διότι έχοντας αυτή τη δυσκολία πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και με μεγάλους συντελεστές ασφαλείας. Και μοιραία αυτό οδηγεί σε πολύ παχείς τοίχους (ενός μέτρου και άνω). Βέβαια υπάρχουν πλέον οι λύσεις, αλλά δεν είναι της παρούσης.
Άρα και εδώ είμαστε στην πλευρά του εφικτού.
ΤΟ τρίτο εμπόδιο είναι ο τρόπος κατασκευής. Απαιτείται ένα τελείως διαφορετικό εργοτάξιο σύμφωνο με την υφή του υλικού καθώς και προσωπικό με εμπειρία και κυρίως διάθεση να ΕΦΑΡΜΟΖΕΙ τις οδηγίες του μηχανικού. (Οι οδηγίες δεν είναι… προαιρετικές είναι υποχρεωτικές και θα εφαρμοστούν οπωσδήποτε, απλά να υπάρχει και η διάθεση).
Διότι η πέτρα δεν είναι όπως το μπετόν, το οποίο χύνεται μέσα στο καλούπι από μία αντλία 50 μέτρα μακριά. Το πέτρινο κτίσμα δομείται… πέτρα-πέτρα! Άρα και στον τέταρτον όροφο θα πρέπει να έχουμε την κατάλληλη πλατφόρμα να τοποθετούμε ένα υλικό, το οποίο και πολύ βαρύ είναι (1,8-2,5 τόνοι/κμ) και δύσκολα εναποτίθεται αλλά και θέλει προσοχή μην κυλίσει και πέσει από το ύψος αυτό. Και κράνος να φοράτε θα… θεμελιωθείτε μαζί με το κτίριο, εάν σας συναντήσει.
Το τέταρτο εμπόδιο είναι η θεμελίωση και η συνολική δομή της κατασκευής για να αντιμετωπίσει τον επόμενο μεγάλο σεισμό.
Απογοητευτήκατε;
Δεν θα’ πρεπε. Τα εμπόδια είναι προκλήσεις για να τα υπερπηδάμε και όχι για να μας αποτρέπουν. Τονίζω φυσικά πως αναφέρομαι πάντα σε αμιγώς πέτρινα κτίσματα και όχι με εσωτερικό σκελετό από οπλισμένο σκυρόδεμα• (αυτά δεν λέγονται πέτρινα, λέγεται μπετόν με επένδυση από πέτρα και δεν δικαιούνται της προνομιακής διάταξης όσον αφορά τον συντελεστή δόμησης, η οποία ισχύει για τα πέτρινα). Πέτρα από την βάση μέχρι την κορυφή λοιπόν!
Σε επόμενα θα αναφερθώ σε κάποια πολύ ειδικευμένα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά πέτρινων κτισμάτων.
Σημ. Τα κτίρια των φωτογραφιών ευρίσκονται στην Μάνη, την Δημητσάνα και το Λεωνίδιο.