Τεύκρος Σακελλαρόπουλος – Conceptual Cinematography

Ο Χαρταετός και οι Απαντήσεις του Quiz

Πριν από πολλά χρόνια μία πρωτομαγιά πήγα μία οικογενειακή εκδρομή με τα ανίψια μου σε μία λίμνη κάπου στην Πελοπόννησο… Ήταν μάλιστα λίμνη προερχόμενη από φράγμα. Την πρωτομαγιά είθισται να εκδράμει πολύς κόσμος στην πανέμορφη Ελληνική φύση. Επειδή ο καιρός ήταν πολύ καλός και επειδή συνήθιζα να έχω έναν… χαρταετό για πολύ καιρό στο αυτοκίνητο μετά την καθαρά Δευτέρα, τι πιο φυσικό να τον πετάξουμε… (Μικρός πετούσα χαρταετό πολύ καιρό μετά την καθιερωμένη Δευτέρα της αποκριάς, μέχρις ότου κάποιο… πτητικό ατύχημα μου τον κατέστρεφε ή τον έχανα. Τότε έληγε και η περίοδος του)…

Επανερχόμενος στην πρωτομαγιά και στα προηγούμενα, εκεί όπου όλοι απολαμβάναμε την “πτήση” έρχεται ένα αγοράκι 10 ετών περίπου και μας λέει με ένα ύφος αρκετά αυστηρό:

“Τι κάνετε εκεί; Γιατί πετάτε χαρταετό, αφού σήμερα είναι πρωτομαγιά και όχι καθαροδευτέρα”;

Έμεινα… άναυδος! Τότε συνειδητοποίησα με τεράστια έκπληξη πως το παιδάκι είχε μάθει να σκέφτεται με “συμβατικούς” όρους και όχι με τους “πραγματικούς”. Οι “προγραμματισμένες” σκέψεις είχαν “φορτωθεί” στον εγκέφαλό του και πλέον εμπόδιζαν να αντιληφθεί και να χαρεί την πραγματικότητα και αυτό, το οποίο του προσέφερε… Διότι φυσικά δεν υπήρχε περίπτωση να μην τον συμπεριλάβουμε στην παρέα μας και να παίξει μαζί μας…

Αφού μας παρατήρησε σηκώθηκε και έφυγε αφήνοντάς μας σύξυλους. Το ωραίο ήταν πως τα ανίψια μου άρχισαν μετά και αυτά να αναρωτιούνται τι… κακό κάναμε! Νέες ατελείωτες εξηγήσεις από την πλευρά μου!

Τώρα γιατί τα γράφω αυτά και τι σχέση έχουν με το quiz;

To quiz τελικά αποδείχθηκε πολύ δύσκολο, διότι ο προκαθορισμένος τρόπος σκέψης μας είναι τόσο βαθιά ριζωμένος, ώστε προκειμένου να μπορέσουμε να τον υπερβούμε θα πρέπει να γυρίσουμε πολύ πίσω και να τροποποιήσουμε “αρχές”, τις οποίες μας έχουν “τοποθετήσει” από πολύ μικρή ηλικία… και πλέον οι αντιδράσεις μας λειτουργούν με έναν αναδραστικό τρόπο χωρίς σκέψη, αλλά αυτόματα…

Το αγοράκι είχε συνδυάσει τον χαρταετό με την καθαροδευτέρα! Τέλος!

Στο σημείο αυτό στηρίζονται πολλές μορφές προπαγάνδας ή επικοινωνιακών τεχνικών κάθε μορφής, οι οποίες ανάλογα με το επιθυμητό αποτέλεσμα χρησιμοποιούνται από μερικούς εξαιρετικά ευφυείς και ανάλογα με το ήθος (το δικό τους ή των εργοδοτών τους) προκαλούν ανάλογα αποτελέσματα. Παρεμπιπτόντως έχουν να κάνουν και με το πολιτιστικό ή εθνικό και θρησκευτικό υπόβαθρό, συνεπώς ενώ το σκεπτικό είναι ένα, τα κατάλληλα ερεθίσματα είναι πολύ δύσκολο να εντοπισθούν… και πολύ διαφορετικά για κάθε εθνότητα και εποχή…

Στο quiz και οι δύο ερωτήσεις έρχονταν σε μεγάλη αντίθεση με τις κοινώς αποδεκτές και “προφορτωμένες” αντιλήψεις μας και η σύγχυση ήταν αναπόφευκτη. Η πρώτη με περισσότερο πρόσφατα γεγονότα λόγω κρίσης, ενώ η δεύτερη με μια μακρινή αντίληψη από το Δημοτικό σχολείο…

Στην πρώτη ερώτηση

“Ποιοι πλούτισαν –κυριολεκτικά- την περίοδο του μεγάλου πληθωρισμού στην Γερμανία μεταξύ του 1920-1924;

Α. Όσοι είχαν καταθέσεις,

Β. Όσοι είχαν δάνεια,

Γ. Όσοι είχαν ακίνητα,

Δ. Οι Τράπεζες”

το όλο κλίμα των τελευταίων ετών από το 2008 και εντεύθεν, ιδιαιτέρως στην χώρα μας, έχει δημιουργήσει περίπου “αλλεργικές” αντιδράσεις στις λέξεις “Τράπεζες” και “δάνεια” με αποτέλεσμα το μυαλό μας να αδυνατεί σχεδόν πλήρως να εντοπίσει την σωστή απάντηση, η οποία είναι μεγαλοπρεπώς η… Β, ήτοι αυτοί, οι οποίοι πλούτισαν ήσαν όσοι είχαν… δάνεια και όσο περισσότερα τόσο περισσότερο πλούτισαν! Αντιθέτως οι τράπεζες ουσιαστικά καταστράφηκαν (γενικώς όσοι ήσαν δανειστές). Το Δ. λοιπόν είναι η χειρότερη εκδοχή, ενώ αντιστοίχως εξαιρετικά ζημιωμένοι ήσαν όσοι είχαν καταθέσεις. Οι έχοντες ακίνητα παρέμειναν σε μάλλον ουδέτερη θέση με τάση προς το κέρδος…

Στην δεύτερη ερώτηση

Εάν ένα βράδυ ο καλός άγγελος Γαβριήλ χαρίσει σε κάθε έναν ενήλικα πολίτη από 100,000 ευρώ, ποιος θα ωφεληθεί περισσότερο:

Α. Όποιος τα ξοδέψει αμέσως,

Β. Όποιος τα αποταμιεύσει.

Η σωστή –μακράν- απάντηση είναι η Α. και μάλιστα χωρίς κανέναν ηπιότερο χαρακτηρισμό (όπως τοποθέτηση, επένδυση ή αξιοποίηση). Τα χρήματα αυτά πρέπει να ξοδευτούν το αμέσως επόμενο πρωινό σε οποιοδήποτε τύπου αγορά, όπως λόγου χάριν δύο… Mercedes των 50,000 ευρώ η κάθε μία (για να είμαστε στο κλίμα των ημερών)! Οτιδήποτε σε είδος (φυσικά και τα ακίνητα το καλύτερο, αλλά προλαβαίνετε;).

Κάθε καθυστέρηση, έστω και ολίγων ημερών είναι καταστροφική! Το ερώτημα αυτό “μπλοκάρει” το μυαλό, διότι η λέξη “αποταμίευση” είναι συνυφασμένη στο νέο –Ελληνικό υποσυνείδητο ως μία καλή έννοια ενάρετης μορφής διαχείρισης οικονομικών και αυτόματα θα λειτουργήσει ως ασπίδα προστασίας του αγγελικού δώρου των εκατό χιλιάδων ευρώ… Το όνειρο όμως θα σβήσει τόσο σύντομα, όσο και η νύχτα…

Η λέξη κλειδί και στις δύο προηγούμενες περιπτώσεις είναι η λέξη: “πληθωρισμός”…

Στην πρώτη περίπτωση συνέβη το πολύ ωραίο με το Reichsmark στην Γερμανία, να αποπληρωθούν δάνεια με ένα μόνο πληθωριστικό χαρτονόμισμα τεράστιας ονομαστικής αξίας! Διότι όσοι δάνεισαν (όπως συμβαίνει και τώρα) δεν καθόρισαν την μεταβολή της ονομαστικής αξίας του δανείου σε σχέση με την τρέχουσα αξία του αγοραζόμενου προϊόντος και συνεπώς και μόνον η ονομαστική εμφάνιση του οφειλόμενου ποσού ήταν και είναι υποχρεωτικά αποδεκτή για την απαλοιφή της υποχρέωσης.

Στην δεύτερη περίπτωση το χρήμα από τον καλό άγγελο Γαβριήλ είναι εντελώς πληθωριστικό και χωρίς καμία αξία, εκτός από τις πρώτες ημέρες… Σε ελάχιστο χρόνο οι τιμές των προϊόντων και υπηρεσιών θα έχουν μεταβληθεί κατά… +100,000 ευρώ περίπου (συμβολικά το αναφέρω, απλώς οι τιμές θα εκτοξευτούν κατακόρυφα) και όσοι πρόλαβαν, πρόλαβαν! Περιττό να σας επισημάνω πως μετά από μία περίοδο “οπτασίας πλούτου” σε ελάχιστο χρόνο η κατάσταση θα είναι όχι η ίδια, αλλά πολύ χειρότερη κυρίως για όσους είναι μισθωτοί ή συνταξιούχοι και γενικά όσοι έχουν κάποιο σταθερό εισόδημα… και καθόλου πρόσβαση στο εμπόριο…

Τώρα αρχίστε να υποψιάζεσθε τι ενδέχεται (προσέξτε –ενδέχεται-) να συμβεί εάν η Ελλάδα επιστρέψει σε μία άκρως πληθωριστική δραχμή… Ωστόσο υπάρχει μία διαφορά… Η Γερμανία μεταξύ 1920-1924 είχε Reichsmark και δεν υπήρχε κοινό Ευρωπαϊκό νόμισμα… Επειδή αυτό τροποποιεί κάπως τα πράγματα όσοι προσβλέπουν στο προηγούμενο σενάριο εξόφλησης των υπέρογκων δανείων τους με πληθωριστικό χρήμα (δραχμές) έχουν φροντίσει να εφοδιάσουν τους λογαριασμούς τους στο εξωτερικό με μη πληθωριστικά ευρώ με τα οποία θα επανέλθουν να αγοράσουν τους υπόλοιπους…

Αυτό βέβαια με την προϋπόθεση πως το ευρώ δεν θα έχει υποστεί καμία ζημιά, διότι η ζωή έχει αποδείξει πως όσο καλά σχέδια και να προετοιμάζονται κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει εκ των προτέρων τι πραγματικά θα συμβεί. Θα μπορούσε να επαναφέρει η Γερμανία το μάρκο και ως εκ τούτου να καταρρεύσει το ευρώ και να εξανεμισθούν οι καταθέσεις σε ευρώ ή οτιδήποτε άλλο…

Από την άλλη πλευρά μην σας διαφεύγει της προσοχής σας πως από τις 10 πλουσιότερες χώρες στον Κόσμο μόνο… μία έχει ως νόμισμά της το ευρώ! Εντυπωσιακό αλλά είναι αλήθεια και όσο και εάν έχει μία παραπλανητική χροιά, είναι μία ενδιαφέρουσα πραγματικότητα… Διότι δεν έχει σημασία πως λέγεται το νόμισμα, αλλά τι πραγματικός πλούτος υπάρχει πίσω του να το στηρίζει…

Ωστόσο δεν θα ήθελα να επεκταθώ σε “θεωρίες” αυτού του τύπου, ούτε και σε ατέρμονες συζητήσεις, σενάρια και προβλέψεις, οι οποίες εξ’ άλλου δεν έχουν και κανένα νόημα…

Το νόημα του quiz ήταν πάντως να δείξω πως:

Δεν είναι έτσι (αν έτσι νομίζετε)… (κατ΄ανάγκην)!

Αρχική Δημοσίευση: 7 Φεβ. 2015

Ίσως ενδιαφέρει και άλλους... (κοινοποιείστε)