Αυτός είναι ο τίτλος μίας θαυμάσιας κινηματογραφικής ταινίας του 1966. Το ωραίο είναι πως η ταινία διαθέτει ένα τόσο απλό μα και ευφυέστατο σενάριο, ενώ το εξαιρετικά λεπτό χιούμορ της την καθιστά υπόδειγμα μίας ταινίας για ένα τόσο σοβαρό θέμα, όπως η γραφειοκρατία, αλλά και με τόσες εύστοχες και οξείς κοινωνικές αιχμές.
Η υπόθεση αφορά την ταφή ενός πιστού… προλετάριου (η ταινία κινηματογραφήθηκε στην Κούβα παρακαλώ επί Φιντέλ Κάστρο) μαζί όμως με το βιβλιάριο εργασίας του (τιμητικά). Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορεί η χήρα του να λάβει σύνταξη, διότι απαιτείται από τη διαδικασία αυτό το έγγραφο να επισυναφτεί μαζί με την αίτηση.
Από το σημείο αυτό και στη συνέχεια ακολουθεί η παράνοια της γραφειοκρατίας, η οποία καταλήγει σε τραγικά αποτελέσματα. Εάν έχετε επιθυμήσει τις ατελείωτες ουρές στις δημόσιες και μη υπηρεσίες, το κυνήγι των σφραγίδων κα των υπογραφών, την αδυναμία επεξήγησης του προφανούς και χρειάζεστε κατεπειγόντως μία ισχυρή δόση παράνοιας δείτε την οπωσδήποτε! Προφανώς η συγκεκριμένη διακωμωδεί και στηλιτεύει τη γραφειοκρατία της Κούβας, αλλά για να είμαι ειλικρινής τα υπόλοιπα στοιχεία της ταινίας δεν σε καταθλίβουν. Δεν λείπουν οι πολύ ωραίες γυναίκες και οι σκαμπρόζικες ματιές και περιπέτειες, αλλά με μία δόση τόσο ανάλαφρη, ώστε να προκαλούν μόνο το γέλιο.
Και εκεί, όπου ένοιωσα ευτυχισμένος, διότι ένα μεγάλο μέρος της γραφειοκρατίας έχει εκλείψει και οι προηγούμενες μνήμες δεν πρόκειται να επαναληφθούν (υποθέτω), συλλαμβάνω τον εαυτόν μου να προσπαθεί να επικοινωνήσει με το… σύστημα! Εμπρός στα μάτια μου δεν είναι ένας άτεγκτος γραφειοκράτης, αλλά ένα πληκτρολόγιο και μία οθόνη. Και μπορεί μεν να είναι πολύ ευγενικό το σύστημα μαζί σου, αλλά μόλις χτυπήσεις το τελευταίο πλήκτρο επιβεβαίωσης δεν έχει επιστροφή. Και όχι μόνον αυτό αλλά δεν έχεις και κάποιον να ξεσπάσεις. Μόνον τον υπολογιστή ή το κινητό σου και φυσικά το… ξέσπασμα θα σου κοστίσει πολύ ακριβά!
Ωστόσο το χειρότερο είναι πως το ενδεχόμενο σου λάθος θα αποκτήσει οντότητα και θα εμπλακεί σε μία ηλεκτρονική γραφειοκρατία εντελώς άλλου τύπου. Αντί να κυνηγάς και να διαπληκτίζεσαι με τον προϊστάμενο θα πρέπει να κυνηγάς…. ηλεκτρόνια, τα οποία κάπου θα πρέπει να τερματίσουν την πορεία τους μέσα από τις οπτικές ίνες. Τότε θα πρέπει να αντιμετωπίσεις, ακριβώς τον ίδιο… προϊστάμενο, ο οποίος όμως ακόμα και εάν έχει την καλύτερη διάθεση να σε εξυπηρετήσει (και πάρα πολλοί άνθρωποι την έχουν) θα πρέπει να υπερκεράσει το… σύστημα (=σχεδόν αδύνατον)!
Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι πώς θα αντιμετωπίσεις ένα κακό σύστημα, αλλά με το ΤΙ θα το αντικαταστήσεις! Και εάν βέβαια ο κυνισμός και η σάτιρα της ταινίας προκαλούν καυστικό χιούμορ, η νέα πραγματικότητα δεν φαίνεται να διαθέτει την ίδια αίσθηση του χιούμορ.
Για την ιστορία, η ταινία του Τόμας Γκουτιέρεζ Αλέα ήταν πολύ δημοφιλής εντός Κούβας, αλλά δεν επιτρεπόταν η… εξαγωγή της (να μην μάθαιναν και οι άλλοι, πως υπήρχε… γραφειοκρατία)! Τελικά λαθραία εξήχθη. Και το κερασάκι στην τούρτα:
Στη σύγχρονη εποχή, όπου πολύ εύκολα μπορεί να εξαχθούν τα απαγορευμένα ή λογοκριμένα… ηλεκτρόνια και οι κρατικές διαδικασίες παρακάμπτονται, το πρόβλημα είναι οι… θεατές. Μάλλον η έλλειψη σκεπτόμενων θεατών, οι οποίοι θα ξεπεράσουν τα κάθε λογής σκουπίδια και θα αναλογιστούν.
Ο θάνατος ενός γραφειοκράτη και της γραφειοκρατίας του γέννησε ταυτόχρονα έναν πειθήνιο (χωρίς γραφειοκρατία) υπήκοο.
