Το 1896 ο Αδόλφος Όχς (Adolph Ochs) αγόρασε έναντι 75,000 (δανεικών) δολαρίων τους The New York Times. Ο Όχς ήταν Εβραίος και το μικρό του όνομα Αδόλφος οφειλόταν στο γεγονός πως οι γονείς του ήταν μετανάστες Γερμανο-Εβραίοι στις Ηνωμένες Πολιτείες ήδη από το 1848. Μία σημαντική λεπτομέρεια: οι γονείς του Αδόλφου ήταν εξαιρετικά μορφωμένοι (ο πατέρας του μιλούσε συν τοις άλλοις ευχερέστατα εξ γλώσσες) και υποστήριζε τους Βόρειους κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Η μητέρα του υποστήριζε τους… Νότιους αλλά η οικογένεια ΔΕΝ διαλύθηκε λόγω των τόσο σοβαρών διαφορετικών πολιτικών αντιλήψεων.
Το 1896 στην Νέα Υόρκη κυριαρχούσαν οι εφημερίδες του λεγόμενου “κίτρινου” τύπου με προεξέχουσες τον “World”, (“Κόσμο”) του… Τζόσεφ Πούλιτζερ (του γνωστού με τα ομώνυμα βραβεία υψηλής… δημοσιογραφίας) και την New York Journal του επίσης γνωστού σκοτεινού μεγιστάνα Ράντολφ Χήρστ. Παρεμπιπτόντως ο Πούλιτζερ ήταν και αυτός Ουγγρο-Εβραίος και αγόρασε τον βαίνοντα προς χρεοκοπία και ζημιογόνο “Κόσμο” το 1883 έναντι 346,000 δολαρίων. Επικεντρώθηκε σε “κοινωνικά” θέματα τύπου εγκλημάτων, καταστροφών και σκανδάλων, προκειμένου να αντιστρέψει την καταστροφική πορεία του.
Επιστρέφουμε όμως στον Όχς. Οι δύο “κίτρινες” εφημερίδες πωλούνταν έναντι ενός σεντ ενώ οι NYT (The New York Times) αντί 3 σεντς και οι συντάκτες τους υποστήριζαν πως θα έπρεπε να αυξηθεί η τιμή στα 5 σεντς προκειμένου να διαχωρίσουν τη θέση τους ως ποιοτική εφημερίδα. Ο Όχς έκανε όμως το αντίθετο. Προσέλαβε τους καλύτερους αρθρογράφους και δημοσιογράφους, βελτίωσε την ποιότητα των άρθρων και… μείωσε την τιμή της εφημερίδας στο 1 σεντ! Αποτέλεσμα;
Τριπλασίασε την κυκλοφορία της εφημερίδας μέσα σε ένα έτος! Ο Όχς πίστευε πως οι αναγνώστες αγόραζαν τις “κίτρινες” εφημερίδες όχι γιατί τις ήθελαν, αλλά λόγω της τιμής τους· και είχε απόλυτο δίκιο! Μόλις είχαν να επιλέξουν την ποιότητα στην ίδια τιμή προτιμούσαν τους NYT. Το ωραίο είναι πως οι The New York Times ακόμα εκδίδονται και είναι ίσως η κορυφαία εφημερίδα παγκοσμίως, ενώ οι άλλες δύο έχουν “πεθάνει” εκδοτικά προ πολλού!
Τώρα, γιατί τα γράφω όλα αυτά; Συμπτωματικά (
διάβασα τον ορισμό του λαϊκισμού στο λήμμα της Wikipedia και αντιγράφω επακριβώς αυτόν, του λεξικού Cambridge:
“Πολιτική ιδέα και δράση που στοχεύει στην αντιπροσώπευση των επιθυμιών και των αναγκών του απλού λαού”. (Υπάρχουν και άλλες έννοιες διατυπωμένες, αλλά κράτησα την γλυκύτερη).
Ο ορισμός είναι κατά τη γνώμη μου εντελώς εσφαλμένος και θεωρητικός και έχει καταντήσει μία πρόφαση. Ο λαϊκισμός αποτελεί τη χυδαιότερη μορφή ενεργοποίησης των πλέον ταπεινών ελατηρίων του ανθρώπου με στόχο την εξουσία, το κέρδος ή κάθε άλλο δόλιο προσωπικό και αθέμιτο όφελος. Και επιλέγει τους… πολλούς ως αβελτηρία προκειμένου να το επιτύχει. Στόχος του είναι η παραμονή των πολλών στην αθλιότητα, τη φτώχεια και την αμορφωσιά εφευρίσκοντας ταυτοχρόνως έναν κατάλληλο “εχθρό”. Άλλοτε τους πρόσφυγες, άλλοτε τους μετανάστες, τους πλουσίους, τους κοινωνικά ανώτερους, τους Εβραίους, τους μορφωμένους, τους άλλους… φτωχούς, τις μειονότητες κάθε είδους και γενικώς κάτι ή κάποιον, ο οποίος (υποθετικά) στερεί την απόλαυση και τις ευκαιρίες της ζωής στους πολλούς.
Ταυτοχρόνως φροντίζει και για την οικονομική εξαθλίωση και το μίσος ώστε να συντηρούνται οι “σκοτεινοί” εχθροί. Ποτέ όμως για την εξύψωση των πολλών.
Λαϊκισμός ίσον μισανθρωπία.
Ο Όχς δεν γνωρίζω εάν ήταν πραγματικά καλός άνθρωπος ή εξαιρετικά ευφυής ή ίσως και τα δύο. Πάντως φαίνεται πως δεν ήταν μισάνθρωπος. Και απέδειξε περίτρανα, αυτό, το οποίο πίστευε και ο αφόρητα βασανισμένος μέγιστος Ρώσος συγγραφέας Φιόντορ Μιχάηλοβιτς Ντοστογιέφσκι:
Ο Άνθρωπος είναι στο βάθος της ψυχής του ΚΑΛΟΣ. Ο λαϊκισμός θεωρεί ακριβώς το αντίθετο.
Τοποθετηθείτε μέσα στην ψυχή σας και αποφασίστε.
