Πάρα πολλά ακούστηκαν και γράφτηκαν αυτές τις ημέρες για την επανα-μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Έχω αναλύσει σε προηγούμενο άρθρο μου “Ψύχραιμες Σκέψεις για την Τουρκία”, το σκεπτικό από την πλευρά της Τουρκίας. Ωστόσο ένα πράγμα δεν το είδα – διάβασα πουθενά…
Την ύπαρξη των… 4 μιναρέδων στα άκρα του αρχιτεκτονικού συγκροτήματος. Το θέμα θα το προσεγγίσω από αρχιτεκτονικής απόψεως και μόνον. Κατά τη γνώμη μου και αφήνοντας κατά μέρος τους όποιους θρησκευτικούς συμβολισμούς οι 4 μιναρέδες, αν και βέβηλοι κατά το Χριστιανικό πνεύμα της ταπεινότητας οριοθετούν με ενδιαφέροντα τρόπο το χώρο.
Η αρχιτεκτονική των Χριστιανικών ναών (της ορθοδοξίας) βασίζεται στην ταπείνωση και την αρμονία με το Θείο. Οι τρούλοι ακριβώς αυτό το νόημα εκφράζουν. Και η μεγαλοπρεπής (και ευφυής) αρχιτεκτονική της Αγίας Σοφίας είναι συνυφασμένη με το πνεύμα αυτό και συνεπής. Ο πανύψηλος τρούλος, ο οποίος ομαλά και βαθμιαία μειώνεται σε ύψος, συνεννούμενος με τα υπόλοιπα κτίσματα του ναού τείνοντας προς το έδαφος το εκφράζει πλήρως. Ταπεινότης μέσα στη μεγαλοπρέπεια (ιδού τι εστί άριστος Αρχιτέκτων)!
Αφαιρέστε τώρα (σβήστε, διαγράψτε) τους 4 μιναρέδες, οι οποίοι προστέθηκαν εκ των υστέρων και δείτε πάλι την αρχιτεκτονική του ναού.
Οι μιναρέδες εκφράζουν τη λόγχη του Ισλάμ. Τρυπούν με τις κορυφές τους τον ουρανό. Μέσω του ύψους τους απαιτούν από το Θείο και δεν εμπεριέχουν παράκληση. Ματώνουν τον ουρανό με το ύψος τους και την αιχμή τους. Παραλληλίσατε και με τους ουρανοξύστες. Στην ουσία εκφράζουν την ανθρώπινη υπεροψία-ματαιοδοξία και προκλητικότητα· και το ανθρώπινο εγώ (ασχέτως βεβαίως εάν σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν και την πρακτικότερη λύση).
Στο Θόλο του Βράχου στην Ιερουσαλήμ, άλλη μία περίπτωση για την οποίαν δεν θα αναφερθώ σήμερα, οι αρχιτέκτονες στον τεράστιο ανοικτό χώρο κατασκεύασαν τέσσερις πύλες· χωρίς κάποιο επίσης πρακτικό νόημα, διότι ο χώρος είναι πανταχόθεν ελεύθερος, όπως θα έλεγε ένας πολιτικός μηχανικός. Ανοικτό οικόπεδο, από όπου μπορείς να έχεις πρόσβαση, αλλά… όχι! Λάβετε 4 πύλες για να σας καθοδηγούν “επιβάλλουν” την είσοδο στο χώρο από εκεί, όπου ΕΓΩ σας υποδεικνύω!
Η πρώτη ουσιαστική λοιπόν βεβήλωση του μνημείου έγινε με την κατασκευή των 4 μιναρέδων. Μπορεί να οριοθετούν θαυμάσια το χώρο (άποψή μου αυτή), αλλά σίγουρα δεν εκφράζουν το πνεύμα του. ’Έχω έντρομος δει χαρακτικά του ναού του Παρθενώνα με έναν… μιναρέ σχετικά δίπλα του (πύργος Σερπεντζέ) , ο οποίος φυσικά και κατεδαφίστηκε το 1874 (υπήρχε και μέσα στο ναό τζαμί) . Εάν η Αθήνα ήταν υπό Τουρκική κατοχή, ακόμα εκεί θα ευρισκόταν και φυσικά και ο Ιερός βράχος θα ήταν και πάλι τζαμί (όπως ήταν).
Πρώτα η αρχιτεκτονική βάζει το χεράκι της και κατόπιν όλα τα υπόλοιπα.
(Διαβάστε και πάλι την ηθική των κατοικιών των 40 εκ. ευρώ και αναλογιστείτε).
