(Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος)
Σήμερα, μια εξαιρετικά γεμάτη ημέρα προέκυψε και η επίσκεψή μου στο πολυσυζητημένο Κέντρο Πολιτισμού του ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου. Είχα ακούσει τόσα. Θα σας εκφράσω όμως τις απόψεις μου με απόλυτη ειλικρίνεια (όπως πάντα).
Το όνομα του Σ.Ν. στην οικογένειά μου ήταν συνώνυμο -και πολύ χειρότερο σε νόημα- με τη λέξη σκ@τ@, αυτό να καταστεί σαφές. Ένα απόβρασμα, το οποίο δεν έδωσε ποτέ του έναν παρά για την Ελλάδα, την οποίαν γνώριζε μόνο για να αντλεί, να ρουφάει. Μαζί του ίσως σε κάπως λιγότερο βαθμό και ο αντίστοιχος του με ένα άλλο Ίδρυμα. Τίποτα καλό. “Merde”, όπως θα έλεγαν οι Γάλλοι.
Μετά το θάνατό του, δε γνωρίζω με ποιόν τρόπο κληροδότησε στο ομώνυμο ίδρυμά του ένα τεράστιο ποσό με μόνο ιδιοτελή σκοπό την ματαιοδοξία του. Φυσικά οι διαχειριστές του ιδρύματος έπραξαν ως όφειλαν και καμία μομφή δεν θέτω. Μέμφομαι όμως το αρχιτεκτόνημα. Θαυμάσιο δεν αντιλέγω, μου θύμισε κακέκτυπο της Κοιλάδας των Βασιλέων στο Λούξορ με τις φαραωνικές της διαστάσεις αλλά καθόλου την εξαιρετικά κομψή και λιτή αρχιτεκτονική της σε αρμονία με το αχανές του περιβάλλοντός της (στις ερήμους της Αιγύπτου έχω περπατήσει και έχω ιδίαν πείραν).
Ωραίο λοιπόν, αλλά θα μπορούσε να ήταν στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο, στη Μόσχα, στο Πεκίνο… Στην Αθήνα; Όχι δεν το περίμενα. Προσέξτε, μην παρανοήσετε. Είναι ένα εντελώς ξένο και εχθρικό αρχιτεκτόνημα, δήλωση άκρατου πλούτου, χωρίς καμία λογική για τον Ελληνικό χώρο. Απολύτως καμία (αρχιτεκτονική – νοηματική) δήλωση.
Αρκετοί νέοι διάβαζαν στο αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης, η οποία στεγάζεται πλέον εκεί. Προετοιμασία για να υπηρετήσουν τον επόμενο Σ.Ν.; Ίσως εδώ να είμαι λίγο υπερβολικός. Αλλά και πάλι. Στο ναό του χρήματος μπορεί να αποκτήσεις μόρφωση, αλλά δεν διδάσκεται κατ΄ ανάγκην ήθος. Και περισσότερο εικόνα εκκολαπτόμενων σκλάβων εισέπραξα παρά οτιδήποτε άλλο. Πάλι υπερβολικός; Ίσως και να είμαι…
Τρεις φωτογραφίες όμως εκφράζουν κατά τη γνώμη μου το συνολικό πνεύμα και μεταδίδουν το ανάλογο μήνυμα:
- Η εικόνα του κτιρίου πίσω από το λιμάνι με τα εγκαταλελειμμένα σκάφη, τα οποία σαπίζουν. Από αυτά τα σαπιοκάραβα γεννήθηκες Σ.Ν. με τα πλούτη σου, τα οποία θυμήθηκες (μετά θάνατον, δηλαδή όταν δεν θα σου έλλειπαν) να δωρίσεις.
- Το motto της ιδέας αποδιδόμενο χαρακτηριστικά, με φόντο επίσης το κτίριο, (διαβάστε το γκράφιτι).
- Η κούπα του Σπύρου Λούη, η οποία αγοράστηκε με τα χρήματα του Σ.Ν. σε δημοπρασία και εκτίθεται στο κτίριο. Κάποιοι πούλησαν το ήθος και την παράδοση, για να την αγοράσουν μεταλλαγμένη αυτά τα χρήματα με το χρώμα των σκ@τών.
Αυτά κατάλαβα… Λυπάμαι…
