Χθες το βράδυ παρακολούθησα μία ιστορική δραματική κιν/κή ταινία με τίτλο “Ο Κήπος των Φίντσι-Κοντίνις”. Είναι Ιταλο-Δυτικογερμανική του 1970 σε σκηνοθεσία Βιτόριο ντε Σίκα. Αληθινή ταινία, υψηλής αισθητικής, η οποία δεν καταφεύγει σε γελοίους ψευτο-συναισθηματισμούς, αλλά εισχωρεί βαθιά στην ψυχή του θεατή της.
Η υπόθεση αφορά τον εκτοπισμό των Εβραίων της Φερράρα κατά τη διάρκεια του Β΄ΠΠ. Οι Φίντσι-Κοντίνις μία επιφανής και εξαιρετικά πλουσία Εβραϊκή οικογένεια δέχεται και αυτή το συντριπτικό πλήγμα και τις τραγικές συνέπειες του Ολοκαυτώματος. Αλλά θα σταθώ σε ένα σημείο του σεναρίου, το οποίο ίσως είναι και το σπουδαιότερο της υπόθεσης, διότι κρύβει μία τεράστια σοφία.
Απευθύνεται ο πατέρας στον γιό του, ο οποίος έχει υποστεί μία σφοδρότατη ερωτική απογοήτευση και έχει κλονισθεί. Του λέει λοιπόν (μεταφράζω το νόημα με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια από τους Αγγλικούς υπότιτλους, διότι η γλώσσα της ταινίας είναι η Ιταλική):
“Στη ζωή, προκειμένου να καταλάβεις, -πραγματικά να καταλάβεις- τον κόσμο, πρέπει να πεθάνεις τουλάχιστον μία φορά.
Είναι καλύτερα λοιπόν να πεθάνεις νέος, όταν υπάρχει ακόμα χρόνος, να ανακάμψεις και να ζήσεις και πάλι.
Όταν είσαι μεγάλος είναι πολύ χειρότερα. Γιατί αυτό;
Διότι δεν υπάρχει χρόνος να αρχίσεις και πάλι από το μηδέν.”
Θα ήθελα όμως να συμπληρώσω και να επεκτείνω λίγο το σενάριο. Επειδή τα πλήγματα της ζωής (οι θάνατοι, όπως αναφέρονται προηγουμένως) δεν έχουν κάποιο χρονοδιάγραμμα εμφάνισης και κάλλιστα ενδέχεται να συμβούν και κατά τη διάρκεια της νεότητας αλλά και της ωριμότητας, στη δεύτερη περίπτωση αποτελούν ένα κίνητρο να ζήσεις… περισσότερο. Να δημιουργήσεις κατά κάποιον τρόπο “νέον” χρόνο, ώστε να προλάβεις να αναστρέψεις κατά το δυνατόν τις συνέπειες του “θανάτου”.
Με μία και μόνη προϋπόθεση: να ΜΗΝ χάσεις τα λογικά σου!
Τι απέγινε ο πατέρας, ο γιός και η κοπέλα-αιτία της ερωτικής απογοήτευσης;
Πατέρας και κοπέλα εκτοπίστηκαν στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως όπου και εξοντώθηκαν, ο γιός όμως φυγαδεύτηκε (από τον πατέρα του) και επέζησε. Το τελευταίο είναι το μη προβλέψιμο στη ζωή… Αλλά ο πατέρας ήταν τραγικά σοφός. Κατά κάποιον τρόπο αντάλλαξε τους χρόνους τους.
