Χρησιμοποιείται ευρέως η έκφραση “κόπωση της κοινωνίας” και αυτή είναι η αιτιολογία της πιθανής άρσης πολλών αναγκαίων απαγορεύσεων. Αλλά η λέξη κόπωση είναι μία λέξη, η οποία δεν στέκεται από μόνη της. Χρειάζεται και μία απάντηση στο ερώτημα “από τί”; Κόπωση για τη ζωή μπορεί να αισθάνεται ένας άνθρωπος, ο οποίος έχασε ένα πολύ αγαπημένο του πρόσωπο, κόπωση για το τι πρέπει να κάνει μπορεί να αισθάνεται ένας, του οποίου η κατοικία καταστράφηκε από το σεισμό, κόπωση μπορεί να αισθάνεται μία οικογένεια προκειμένου να σπουδάσει τα παιδιά της… Υπάρχουν πολλοί λόγοι, για τους οποίους μπορεί να ευρίσκεσαι σε κατάσταση κόπωσης. Αλλά όταν υπάρχει ανάγκη και στόχος δεν έχει νόημα ούτε να το σκέφτεσαι.
Η πανδημία δημιούργησε μία “κόπωση” στην οικονομία. Αλλά καμία κόπωση δεν δημιουργήθηκε εναντίον άλλων κακώς κειμένων. Ούτε κόπωση δημιουργήθηκε όταν ήσαν όλα διαφορετικά. Κόπωση στις κραυγαλέες ανισότητες δεν υπήρξε. Οι Λονδρέζοι την περίοδο του Β΄ΠΠ αναγκάζονταν να κοιμούνται στις σήραγγές του υπογείου, αφού προηγουμένως όσοι είχαν τη δυνατότητα έστειλαν τα παιδιά τους μακριά στην εξοχή. Αυτό όμως δεν ονομαζόταν “κόπωση”, αλλά υπομονή και επιμονή για τη νικηφόρα έκβαση. Ούτε διανοήθηκε κανείς έστω να τολμήσει να εκφράσει αυτή τη λέξη… Διότι τότε ήταν πόλεμος μεταξύ ανθρώπων και διήρκησε και πολλά χρόνια και με πολύ αίμα.
Είχα γράψει πως η χρήση της λέξη “πόλεμος” σε σχέση με τον Covid-19 είναι εσφαλμένη και εκπέμπει λάθος μηνύματα. Δεν “πολεμάς” μία φυσική καταστροφή. Δεν πολεμάς με το σεισμό, ούτε με το ηφαίστειο… Προσπαθείς να αντιδράσεις και να αποκαταστήσεις την καταστροφή. Και τότε δεν υπάρχει καιρός για κόπωση, αλλά προσπάθεια. Διότι εάν επρόκειτο περί πολέμου και είχε επέλθει κόπωση, τότε αυτός ο πόλεμος θα είχε χαθεί.
Η πανδημία δεν ζήτησε από την κοινωνία να “κοπιάσει”. Ζήτησε βέβαια από τους ανθρώπους της υγείας να ξεπεράσουν την σωματική, φυσική “κόπωση” για να σώσουν άλλους συνανθρώπους μας και από την επιστήμη να αντιδράσει. Από τους υπόλοιπους η πανδημία ζήτησε αλληλεγγύη και υπομονή.
Ζήτησε εγκαρτέρηση.
Και αυτή είναι η λέξη, η οποία λείπει… και αντιθέτως καμία “κόπωση” δεν πρέπει να υπάρχει εναντίον όσων εκμεταλλεύονται αυτή την αντίδραση της φύσης προκειμένου να εκμεταλλευθούν άλλους συνανθρώπους τους, οι οποίοι ευρίσκονται σε ανάγκη.
Το τελευταίο παρεμπιπτόντως ονομάζεται “αλητεία τμήματος της κοινωνίας”.
