Προ ημερών προβλήθηκε στο κανάλι της Βουλής νομίζω, η γνωστή κινηματογραφική ταινία “Κλέφτης Ποδηλάτων”. Για την ταινία δεν θα αναφερθώ αυτή τη στιγμή. Η απλή υπόθεσή της αναφέρεται σε έναν Ιταλό αμέσως μετά τη λήξη του πολέμου, ο οποίος προσλαμβάνεται για μία εργασία, η οποία απαιτεί τη χρήση ποδηλάτου. Όπως το μαντέψατε του το κλέβουν και ο άνθρωπος αυτός αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις συνθήκες επιβίωσης.
Το ποδήλατο είναι ο ουσιώδης κρίκος μεταξύ της στοιχειωδώς ανεκτής επιβίωσης και της απόλυτης ανέχειας.
Στην απελπισία του -και στην ταινία- καταλήγει να αποπειραθεί να κλέψει και αυτός ένα άλλο ποδήλατο. Αλλά δεν ήταν τόσο τυχερός, όσο ο κλέφτης του δικού του ποδηλάτου. Εξευτελίζεται μπροστά στα μάτια του παιδιού του ως ένας κλέφτης και επιπλέον δεν λύνει και το πρόβλημά του.
Το ποδήλατο εδώ είναι το απόλυτο εργαλείο ζωής. Είναι φοβερό το συναίσθημα της φτώχειας. Το να μην έχεις καθόλου χρήματα ή έστω ένα πολύ μικρό έσοδο σε οδηγεί στα χειρότερα μονοπάτια της ζωής. Νιώθεις άχρηστος (ενώ ΔΕΝ είσαι) καταρακώνεσαι, εξευτελίζεσαι χωρίς στην πραγματικότητα να φέρεις κάποια ευθύνη. Θεωρώ πως είναι μία από τις χειρότερες δοκιμασίες της ζωής.
Αλλά… αλλά δεν είσαι εντελώς χαμένος. Τραγική αδικία που σου έκλεψαν το ποδήλατό σου, τραγικές οι συνέπειες της πράξης σου να κλέψεις κάποιο ξένο, διότι η ένδεια σε τυφλώνει και χάνεις το μυαλό σου…
Ωπ! Εδώ σταματώ. “Χάνεις το μυαλό σου”…
Η ταινία είναι σκηνοθετημένη με τέτοιον τρόπο, ώστε να θλίβεσαι με τον φτωχό άνθρωπο, ο οποίος έφτασε στην απόπειρα διάπραξης κλοπής. Είναι αδύνατον να σκεφτείς με αρνητικό τρόπο βλέποντας τον καθισμένο στο τέλος μαζί με τον γιό του, έχοντας υποστεί έναν ανώνυμο διασυρμό αλλά μη επιλύοντας και το πρόβλημά του, το να αποκτήσει πάλι ένα ποδήλατο (όχι κατ΄ανάγκην το κλεμμένο δικό του).
Απόλυτα ρεαλιστική και ανθρώπινη η ταινία παραλείπει να δώσει έμφαση στο σημείο της απώλειας του μυαλού. Η ταινία είναι άψογη και θα ήταν γελοία εάν έδειχνε τον ίδιο απλοϊκό άνθρωπο να σκέφτεται τρόπους αναστροφής του προβλήματος του.
Για αυτόν το ποδήλατο του ήταν τα πάντα. Ήταν όλη του η ζωή.
Δεν ζω στα σαλόνια, αλλά ούτε και στ’ αλώνια παρά μόνον στην ίδια την ζωή. Συναντώ πολύ απλούς ανθρώπους και με έχει εντυπωσιάσει το γεγονός πως πάμπολλες φορές αυτοί οι άνθρωποι εστιάζουν και μεγεθύνουν έναν στόχο. Κάτι φαινομενικά ασήμαντο για κάποιον τρίτον κυριεύει ολόκληρη την ύπαρξή τους. Και στοχεύοντας εκεί είναι έτοιμοι να χαλαρώσουν κάθε μορφή αντίστασης. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο από το “κλεμμένο ποδήλατό” τους.
Κι όμως στην πραγματικότητα κλεμμένο είναι το μυαλό τους. Δεν είναι για κατηγορία αυτό, Δεν είναι για κρίση από έναν ατσαλάκωτο της ζωής. Είναι για να δώσεις μία εναλλακτική εκδοχή στην πολύ περιορισμένη (και δικαιολογημένη εκ των συνθηκών) οπτική της ζωής τους.
Αυτή είναι η θεωρία μίας πολιτικής του μέλλοντος.
