(vs=versus=σε αντίθεση)
Πρώτη φορά κατά την οποία είχα επαφή με το θέατρο εκ των έσω ήταν μόλις πέρυσι, όταν ο αγαπητός φίλος και ηθοποιός στην κιν/κή ταινία μου “3 Μοίρες” Σάκης Κλήρης μου επέτρεψε να παρακολουθήσω τη διαδικασία υλοποίησης ενός θεατρικού έργου, το οποίο σκηνοθετούσε. Δυστυχώς για λόγους ανωτέρας βίας το έργο δεν ανέβηκε ποτέ στη σκηνή, αλλά είχα την ευκαιρία να δω εκ του σύνεγγυς τον τρόπο.
Η επόμενη φορά αφορά την θεατρική παράσταση ”Υπό έναν Όρο”, η οποία θα έχει πρεμιέρα την Πέμπτη 13 Μαρτίου 2025 στις Γραμμές Τέχνης by Cdriva ProdActions. Βέβαια εδώ είχα εντελώς διαφορετική συμμετοχή, διότι αφορούσε δικά μου κείμενα. Στην πραγματικότητα αυτά δεν γράφτηκαν για θέατρο, αλλά για την τηλεόραση. Είναι τρία από τα επεισόδια μίας τηλεοπτικής σειράς με τον ομώνυμο τίτλο.
Τη σκηνοθεσία και θεατρική τους απόδοση ανέλαβε ο επίσης φίλος και ηθοποιός Μιχάλης Σμυρλής (και πάλι από τις “3 Μοίρες”), συνεπώς ήμουν παρών σχεδόν σε όλες τις πρόβες παρατηρώντας και μαθαίνοντας.
Δεν έχω σπουδές ούτε στο θέατρο ούτε στον κινηματογράφο, αλλά ο δεύτερος πάντοτε με ενθουσίαζε. Ίσως και λόγω της επαγγελματικής μου ιδιότητας, ως πολιτικός μηχανικός τον ένοιωθα πιο κοντά στο στυλ μου αφού είναι τέχνη μέσω τεχνικής και τεχνολογίας. Χρειάζεσαι σίγουρα μία κάμερα! Στο θέατρο αρκεί το κείμενο.
Τώρα ποιες οι διαφορές και ποιες οι ομοιότητες;
Εμένα η προσωπική μου άποψη είναι πως το θέατρο ερμηνεύεται, ενώ ο κινηματογράφος φτιάχνεται. Δεν θα ήθελα να περιπλανηθώ σε ορισμούς ούτε ισχυρίζομαι πως είναι κατ΄ ανάγκην σωστά αυτά, τα οποία γράφω. Δικές μου απόψεις μόνο.
Ως εκ τούτου η υποκριτική ακολουθεί διαφορετική προσέγγιση. Σαφώς περισσότεροι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε μία θεατρική παράσταση παρά σε μία κιν/κή ταινία, έστω μικρού μήκους. Το θέατρο σου προσφέρει αμεσότητα με τους θεατές και χειροκρότημα. Ο κιν/φος όχι. Μία ψυχρή οθόνη. Και η υποκριτική προσέγγιση είναι εντελώς διαφορετική (νομίζω). Ένας ηθοποιός θα πρέπει κατά κάποιον τρόπο να “αδειάσει” από το μυαλό του ό,τι έμαθε στο θέατρο και να ξεκινήσει από λευκό χαρτί. Είναι όπως οι πιλότοι των ελικοπτέρων και των αεροπλάνων. Και τα δύο πετάνε αλλά ο χειρισμός μακράν διαφορετικός και ταυτοχρόνως ασύμβατος. Αυτό έχει κάποιες σοβαρές δυσκολίες.
Γενικά πάντως στην υποκριτική στον κινηματογράφο η λέξη κλειδί είναι το… τίποτα! Όσο λιγότερο τόσο καλύτερα. Στο θέατρο παρατήρησα πως δεν ισχύει. Οι ηθοποιοί κινούνται και ομιλούν με άλλον τρόπο.
Το προηγούμενο είναι η διαφορά ή μάλλον μία από τις πολλές.
Μία ομοιότητα τώρα. Οι λεγόμενοι μικροί ρόλοι. Μία ατάκα μόνο πολύ σωστά ειπωμένη είναι αρκετή να σε προσέξει ένας σκηνοθέτης. Αντιθέτως σε έναν μεγάλο (σε διάρκεια) ρόλο απαιτείται μεγάλη ικανότητα διότι εκεί ο ηθοποιός εκτίθεται. Και η έκθεση ελλοχεύει κινδύνους. Μην αγωνιάτε για πρωταγωνιστικούς ρόλους, εάν δεν είσαστε κατάλληλα… ενδεδυμένοι (υποκριτικά)!
Σε εκείνο όμως, όπου και τα δύο ταυτίζονται είναι στην πειθαρχία και συνέπεια, αλλά και στην επεξεργασία του ρόλου εκτός πλατώ. Ο ηθοποιός πρέπει να μελετά και να εμβαθύνει όσο το δυνατόν περισσότερο στον χαρακτήρα του ρόλου του. Δεν αρκούν οι οδηγίες του σκηνοθέτη στις πρόβες. Ο ρόλος απαιτεί μία συνεχή και μόνιμη προετοιμασία στην καθημερινότητα. Αυτό προσέξτε το και είναι χαρακτηριστικό μεγάλων ηθοποιών.
Αυτά τα (πολύ) ολίγα σχετικά με το θέατρο και τον κινηματογράφο.
Και κάτι κάπως άσχετο, από την εμπειρία μου. Τι νομίζετε ότι είναι δυσκολότερο από μηδενική βάση; Ένα τεχνικό έργο στην κορυφή του Χελμού ή η υλοποίηση μίας κινηματογραφικής ταινίας;
Εμφατικά το δεύτερο.
