Στη “Φιλολογική Εφημερίδα” της 7ης Ιουλίου 1956 ο Ούγγρος μυθιστοριογράφος Γκεόργκυ Παλόκζυ – Χόρβατ, ο οποίος μόλις είχε βγει από την φυλακή ύστερα από φυλάκιση 7 χρόνων, δημοσίευσε ένα άρθρο, όπου φαντάστηκε τη συνέχεια του διαλόγου ανάμεσα στους δύο αδελφούς Καραμάζωφ, τον Ιβάν τον αντάρτη και τον Αλιόσα τον πιστό.
Στο μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκι, ο Ιβάν ρωτάει τον Αλιόσα αν μπορεί να παραδεχτεί μια Θεία δικαιοσύνη, η οποία θα δεχόταν το θανατηφόρο μαρτύριο ενός παιδιού.
Ο Ιβάν του Παλόκζυ – Χόρβατ θέτει το ερώτημα ως εξής:
“-Σε παρακαλώ απάντησε μου ειλικρινά. Φαντάσου πως εσύ πρέπει να οικοδομήσεις το πεπρωμένο της ανθρωπότητας με το σκοπό να την κάνεις επί τέλους ευτυχισμένη, να της δώσεις επί τέλους τη γαλήνη και την ησυχία, αλλά γι’ αυτό θα ήταν αναπόφευκτο να βασανίσεις έστω και το πιο ταπεινό πλάσμα, ώστε με τη βοήθεια των δακρύων του, που θάμεναν δίχως εκδίκηση, να οικοδομήσεις το έργο σου. Θα το δεχόσουνα μ’ αυτή τη θυσία; Απάντησε, δίχως να πεις ψέματα.”
-“Όχι δεν θα το δεχόμουνα” ήταν η σιγανή απάντηση του Αλιόσα.
Είναι αδιανόητο να υποστηρίζει κανείς πως μπορεί να στηρίξει ένα πεντακάθαρο και μεγαλειώδες μέλλον επάνω σε μία βασανισμένη συνείδηση με μία διπρόσωπη ηθική για το (δήθεν) συνολικό καλό.
Α Δ Ι Α Ν Ο Η Τ Ο!
Το προηγούμενο είναι το άθλιο και κίβδηλο επιχείρημα όλων ανεξαιρέτως των ολοκληρωτικών καθεστώτων καθώς και των επίδοξων μιμητών τους.
Αυτό σκεπτόμουν παρατηρώντας τα κλαδάκια να προβάλλονται στον συννεφιασμένο ουρανό… και φυσικά ούτε λόγος να γίνεται για την άποψή μου, η οποία είναι ταυτόσημη με του Αλιόσα (αλλά όχι με… σιγανή φωνή)!
