Με μεγάλη ικανοποίηση διάβασα την απόφαση της διεύθυνσης του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης να παρουσιάσει μία και μόνο χαρακτηριστική ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου: την “Αναπαράσταση”.
Ίσως φαίνεται περίεργο πως δεν επιλέχτηκε κάποια άλλη πολύ γνωστότερη ταινία του, όπως ο “Θίασος”. Αλλά είναι απολύτως λογικό και ελπιδοφόρο. Προσωπικά δεν έχω καταφέρει να αντέξω να παρακολουθήσω καμία από τις τελευταίες χρονικά ταινίες του Αγγελόπουλου. Δεν ντρέπομαι να το παραδεχτώ. Δύο όμως και κυρίως μία (την πρώτη παρακάτω) ομολογώ πως τις παρακολούθησα χωρίς ούτε καν να ανοιγοκλείσω τα βλέφαρά μου:
Την “Αναπαράσταση” και τις “Μέρες του ‘36”.
Η “Αναπαράσταση” (1970) όμως είναι καθαρό (pure) αριστούργημα!
Και πολύ χάρηκα διότι την ίδια γνώμη διάβασα και αλλού. Μάλιστα σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο της “Καθημερινής” στις 11.11.2022 ο Αιμίλιος Χαρμπής γράφει χαρακτηριστικά:
“Όσο διαρκούσε η προβολή, σκεφτόμουν πως η συγκεκριμένη ταινία, παρά την ένδεια των υλικών μέσων και τον χειροποίητο χαρακτήρα, είναι κινηματογραφικά ανώτερη από τη συντριπτική πλειοψηφία όσων βλέπουμε σήμερα· και όχι μόνο στη χώρα μας.”
Και νομίζω πως είναι απόλυτα λογικό το προηγούμενο σκεπτικό, τουλάχιστον εμένα με βρίσκει πλήρως σύμφωνο.
Πλημμυρίσαμε με “τεχνικά άρτιες” κινηματογραφικές ταινίες, όπου δεν εισπράττουμε ως άνθρωποι τίποτα. Και είναι και τόσες πολλές (spam ταινιών και σειρών)…
Οι περισσότερες είναι όπως οι φωτογραφίες στο Instagram, όπου βλέπουμε μία όμορφη (χμ…) μεν εικόνα (image), αλλά από περιεχόμενο και πάλι… τίποτα.
Δεν αντιλέγω, ούτε θέλω να κριτικάρω. Κάθε ταινία έχει το στόχο της: άλλες σε ψυχαγωγούν, άλλες σε προβληματίζουν, άλλες σε προτρέπουν ή βοηθούν, άλλες σε καταθλίβουν, άλλες απλώς ροκανίζουν τον πολύτιμο χρόνο σου.
Αλλά στην “Αναπαράσταση” βιώνεις την πεμπτουσία της δύναμης της σπουδαίας Τέχνης του Κινηματογράφου. Βαθιά πολιτική, μέσα στην ανθρώπινη ψυχή με τεράστια οξυδέρκεια είναι επαναλαμβάνω ένα αριστούργημα· και καθόλου… τεχνικά άρτια!
Και η επόμενη ταινία του Αγγελόπουλου “ Μέρες του ‘36” (1972) είναι θαυμάσια, αλλά όχι στο ύψος της πρώτης. Μετά ο σπουδαίος σκηνοθέτης επέλεξε, ας μου επιτραπεί η έκφραση, τη βραδύτητα.
