“Όλες οι κινηματογραφικές ταινίες είναι προσωπικές, αλλά η επιθυμία να κινηματογραφήσω την ‘Ανάβαση’ ήταν σχεδόν μια φυσική ανάγκη. Αν δεν είχα γυρίσει αυτή την ταινία θα ήταν καταστροφή για εμένα. Δεν μπόρεσα να βρω άλλο υλικό με το οποίο θα μπορούσα να μεταδώσω τις απόψεις μου για τη ζωή, για το νόημα της ζωής.”
-Λαρίσα Σεπίτκο
Η Ανάβαση… αριστούργημα.
Η Σεπίτκο… σκηνοθέτης του κινηματογράφου, δημιουργός του αριστουργήματος.
Η Υπόθεση… ένας προδότης.
Στη δίνη των κάθε λογής σκουπιδιών, τα οποία πλέον έχουν αποκτήσει φυσική υπόσταση και λόγο (και εάν δεν λειτουργήσει σκουπιδοφάγος θα κατακυριεύσουν τη Γη) μία σπουδαία σκηνοθέτης από την Ουκρανία έδωσε στον Κόσμο ένα κινηματογραφικό αριστούργημα. Έχοντας εικόνα συνήθως μόνο μίας πλευράς, στερούμαστε και ως εκ τούτου αδυνατίζει και το κριτήριο μας, από την θέαση καλλιτεχνικών δημιουργιών, οι οποίες γράφουν κατ΄ ευθείαν στην ψυχή μας, αλλά δεν ανθίζουν εμπορικά.
Η “Ανάβαση”, ο τίτλος προσωπικά μου φαίνεται πως ίσως θα έπρεπε να ήταν “Κατάβαση”, αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία, δεν είναι μία ακόμα αντιπολεμική ταινία. Παρεμπιπτόντως η μακράν καλύτερη αντιπολεμική ταινία παγκοσμίως είναι Ελληνική και το γράφω αυτό με απόλυτη συναίσθηση, αλλά δεν θα σας την αποκαλύψω σήμερα. Η “Ανάβαση” είναι μία χειρουργική επέμβαση στη διαδικασία μετατροπής ενός απλού και καλού ανθρώπου σε προδότη. Και έχει τεράστια σημασία η διαδικασία, διότι είναι κάτι, το οποίο συμβαίνει ολοένα και συχνότερα γύρω μας.
Οι προδότες “αξιών” στο όνομα μιας κάποιας επιβίωσης αναπτύσσονται όπως τα ζιζάνια στον κήπο. Και φυσικά τον κατακυριεύουν, όταν κανείς δεν τα ξεριζώνει. Και ο απλός καλός στρατιώτης της ταινίας θεώρησε πως η ορθή επιλογή ήταν να ζήσει ως προδότης, παρά να πεθάνει για τις αξίες του. Και όταν μετανιώνοντας προσπαθεί να κρεμαστεί από τη ζώνη του, ούτε αυτό δεν καταφέρνει, διότι τον αρνείται ακόμα και ο ίδιος ο Θάνατος…
Και είναι αλήθεια παραμένει το ερώτημα για το ποιος τελικά είναι περισσότερο χρήσιμος… ένας ζωντανός ή ένας νεκρός; Αλλά η απάντηση δεν είναι καθόλου δύσκολη: ο άξιος νεκρός είναι γνήσια νεκρός, ενώ ο προδότης, κίβδηλα ζωντανός γιατί έχει ήδη πεθάνει και τίποτα καλό δεν έχει να προσφέρει.
Δεν επιθυμώ να βαρύνω άλλο το κλίμα… Σας συνιστώ ωστόσο ανεπιφύλακτα να την παρακολουθήσετε. Η ταινία υπάρχει στο διαδίκτυο με Αγγλικούς υπότιτλους, κινηματογραφήθηκε το 1977 επί εποχής της Σοβιετικής Ένωσης, μετά από 4 χρόνια προσπάθειών της Σεπίτκο, να λάβει τις απαραίτητες εγκρίσεις.
Και μόλις την ολοκλήρωσε, μετά από δύο χρόνια έφυγε από τη ζωή στα 41 της, σε τροχαίο δυστύχημα μαζί με τρεις ακόμα συνεργάτες της στην αναζήτηση κατάλληλης τοποθεσίας για την επόμενη ταινία της.
Πρόλαβε όμως και κατάφερε να υλοποιήσει τη δήλωση της, όπως την εξέφρασε στην αρχή του άρθρου. Ήταν άξια για την Ανάβασή της!
