Πολλές φορές (δυστυχώς και κακώς) διαμαρτύρομαι για τις συνθήκες της ζωής (με την έννοια της έλλειψης χρόνου και του μεγάλου κόπου). Ο αγώνας της επιβίωσης είναι σκληρός και γνωρίζετε πάρα πολύ καλά η καθεμία και ο καθ’ ένας τι εννοώ.
Λοιπόν, έλεγα πως θα ήθελα περισσότερο χρόνο και περισσότερες ευκολίες διαβίωσης. Προχθές όμως ξαναδιάβασα μία επιστολή του Ισοκράτη προς τον νεαρό διάδοχο του Κυπριακού θρόνου Νικοκλέα και οίκτιρα τον εαυτό μου, διότι είχα λησμονήσει αυτήν την τόσο σημαντική παράγραφο. Σε αυτήν ο Ισοκράτης επισημαίνει τα μορφωτικά μέσα των ιδιωτών (σε αντίθεση με τα των βασιλέων):
Α. Επειδή είναι πτωχοί αναγκάζονται να σκέπτονται κατά ποιόν τρόπο θα συντηρηθούν.
Β. Οι νόμοι καθορίζουν πως πρέπει να κυβερνώνται, (άρα πρέπει να είναι ευέλικτοι) δική μου η παρένθεση.
Γ. Έχουν το θάρρος της γνώμης, ώστε να μπορούν να κατηγορούν φίλους και εχθρούς για τα σφάλματα τους και
Δ. Διαθέτουν τις σοφές συμβουλές των παλαιοτέρων ποιητών για τον τρόπο ζωής τους.
Συνεπώς (πολύ ΠΡΟΣΟΧΗ εδώ) γίνονται καλλίτεροι.
Για τον βασιλέα τίποτα από τα προηγούμενα δεν ισχύει και μάλιστα πολλοί άνθρωποι νομίζουν εκ πρώτης όψεως πως οι βασιλείς είναι πολύ ευτυχισμένοι, διότι διαθέτουν πλούτη και τιμές. Ωστόσο αυτό δεν συμβαίνει αφού δεν διαθέτουν κανένα “όπλο” από τα προηγούμενα:
Α. Πολλοί άνθρωποι δεν έχουν καθόλου σχέση μαζί τους.
Β. Όσοι έχουν σχέση είναι ως επί το πλείστον κόλακες ή άνθρωποι του συμφέροντος (δικός μου ο δεύτερος χαρακτηρισμός).
Γ. Εάν συμβεί να πλουτίσουν ή να αποκτήσουν μεγάλη δύναμη λόγω των έλλειψης (και κοινωνικής) μορφώσεως δεν μπορούν επωφελώς να εκμεταλλευθούν τα παραπάνω και εν τέλει μόλις οι απλοί άνθρωποι αντιληφθούν πως κυβερνώνται από πνευματικώς κατώτερούς τους ή αδυνάμους θα θελήσουν να τους ανατρέψουν.
Στην θέση της λέξεως “βασιλέας” διαβάστε ότι (νομίζετε) πως είναι πολύ περισσότερο από εσάς από πλευράς ισχύος, οικονομικής ή πολιτικής δυνάμεως ή οτιδήποτε άλλο και το οποίο μπορεί να συμπεριληφθεί στα αμέσως προηγούμενα Α. Β. και Γ.
Είναι τεράστιο το πλεονέκτημα του απλού ανθρώπου.
Τόσο, ώστε καθίσταται… αβάστακτο!
Σημ. Στην φωτογραφία ένα θαυμάσιο ψηφιδωτό από τον αρχαιολογικό χώρο της Πάφου με θέμα τον Θησέα και τον μύθο του Λαβύρινθου. Βλέπετε αν και σπουδαίος βασιλέας ο ίδιος δεν είχε κανέναν να του υπενθυμίσει την αλλαγή των πανιών στο νικηφόρο πλοίο της επιστροφής και έχασε τον πατέρα του Αιγαία.
