Τεύκρος Σακελλαρόπουλος – Conceptual Cinematography

Ζεν και Πέτρα (Α΄)

(Ο καθαρός νους δεν βλέπει ατέλειες)
Τάο τε Κινγκ του Λάο Τσε κεφ. 10

Λοιπόν! Ο τίτλος ενδεχομένως σας φαίνεται πολύ παράξενος,,, Ίσως να νομίσετε πως στο επόμενο πέτρινο έργο μου θα εμφανισθώ ως …Βουδιστής μοναχός με ξυρισμένο κεφάλι (χμ το τελευταίο το έχω ήδη κάνει)… Ίσως πάλι να πιστεύετε πως με τις νέες “ικανότητές” μου θα …μετακινώ τις πέτρες με το μυαλό και το χτίσιμο του κτιρίου σας θα ολοκληρωθεί σε ελάχιστο χρόνο, ως όνειρο.

Ή πάλι θα μπορώ να επιβλέπω οποιοδήποτε έργο χωρίς μηχανοκίνητες μετακινήσεις, όπως οι Βουδιστές μοναχοί, οι οποίοι λέγεται πως έχουν ένα εκπληκτικό τρόπο βαδίσματος – υπερύψωσης από το έδαφος και διανύουν τεράστιες αποστάσεις σε ελάχιστους χρόνους μόνο με ίδια μέσα!

Θα σας απογοητεύσω διότι, τίποτα από τα προηγούμενα (εκτός του …ξυρισμένου scalp) δεν ισχύει… Ο τίτλος όμως του άρθρου είναι άκρως πραγματικός (και θα ήθελα να τον χαρακτηρίσω και απολύτως εύστοχο).

Η εμπλοκή μου με τις Πολεμικές Τέχνες (από μία μαύρη ζώνη στο TAE KWON DO και το KARATE DO) απετέλεσε έναν σημαντικό σταθμό στην σκέψη μου, όσον αφορά την προσέγγισή μου με την Ανατολική φιλοσοφία. Τούτο, διότι υπάρχουν Πολεμικές Τέχνες με Ζεν και …χωρίς Ζεν…

Τι είναι Ζεν;

Δεν μπορώ να δώσω απάντηση. Είναι “Τέχνη δίχως Τέχνη“.

Θα σας δώσω μόνο ένα παράδειγμα και τίποτα άλλο και μετά θα αναφερθώ στην σχέση του με την Πέτρα μας.

Λόγω της αυξημένης μου (κληρονομικής) υπέρ-αμετρωπίας και της χρήσης γυαλών από τη στίμη πρακτικά της γεννήσεως μου, αντιμετώπισα ένα σοβαρό θέμα στις σχολές των Πολεμικών Τεχνών. έπρεπε να μην φοράω τα γάλα μου για εντελώς ευνόητους λόγους…

Αυτό είχε μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέπεια… Αντί η ελλιπής ή και θολή όρασή μου να αποτελεί πρόβλημα (όπως αρχικά νόμιζα) αποδείχθηκε ένα απίστευτο …πλεονέκτημα. Τούτο, διότι δεν έβλεπε π[πρακτικά τον “αντίπαλο” και την λειτουργία “μάχης” την αναλάμβανε το νοητικό τμήμα του εγκεφάλου μου και όχι η όρασή μου. Δεν έβλεπα “άνθρωπο” απέναντί μου, αλλά έναν θολό κινούμενο στόχο και δεν χρειαζόταν να σκεφτώ ούτε στιγμή. Η ευστοχία χωρίς να βλέπεις τον στόχο είναι πραγματικά απίστευτη και ακριβέστατη. Αντιθέτως, όταν κάποια στιγμή προσεκτικά τα φορούσα με λουράκια και άλλα συστήματα, ώστε να μην φεύγουν από τις βίαιες κινήσεις και τον ιδρώτα… χμ… έχανα…

Οι σκέψεις, οι οποίες δημιουργούνται από την αίσθηση της οράσεως διέρχονται από τα “κυκλώματα” των εγκεφαλικών νευρώνων και της λογικής και αντί να αποτελούν πλεονέκτημα είναι στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο εμπόδιο…και όσον αφορά τη στόχευση αλλά και τον χρόνο ανάδρασης. Τελικά ώσπου να γίνουν όλα αυτά είσαι ήδη πεσμένος στο έδαφος σφαδάζοντας από τα χτυπήματα του αντιπάλου και ακόμα σκέφτεσαι εάν πρέπει να χτυπήσεις δέκα πόντους πιάνω ή κάτω…

Όταν δεν βλέπεις τίποτα είναι εξαιρετικά απλό! Χτυπάς και πετυχαίνεις απόλυτα!

Εάν αυτό μπορείτε να το δεχθείτε έχετε μία θεωρητική “εικόνα” του Ζεν. Εάν αυτό σας φαίνεται παράλογο, τότε …δεν έχετε!

Στο σημείο αυτό, εάν σας έχω κεντρίσει το ενδιαφέρον και θα θέλατε να πλησιάσετε το θέμα, θα ήθελα να σας συστήσω το εξαιρετικό βιβλίο “Ζεν και η Τέχνη της Τοξοβολίας” του Eugen Herrigel, το οποίο κυκλοφορεί και στα Ελληνικά. Επίσης ένα πολύ σπάνιο αλλά ιδιαίτερο και κάπως διαφορετικό “Το Τάο της Αρχιτεκτονικής”, του Amos Ih Tiao Chang.

Τώρα ενδεχομένως θα με ερωτήσετε:

“Δηλαδή, όσοι …βλέπουν καθαρά είναι …μειονεκτικοί;”

Φυσικά και όχι! Κάθε άλλο! Απλώς δεν χρησιμοποιούν κατ΄ ανάγκην την όρασή τους.. Εμένα αυτό προέκυψε διότι η ίδια η φύση μου το απαγόρευσε. Σε εξετάσεις όμως για την Σχολή Ικάρων ούτε να αλλάζω τα ελαστικά του αεροπλάνου δεν θα μου επέτρεπαν!

Οι Πολεμικές Τέχνες χωρίς Ζεν υφίστανται και μπορεί να σας σπάσουν τα κόκαλά σας (χωρίς …Ζεν) αλλά αυτό σημαίνει πως δεν μιλάμε για Τέχνες αλλά για Αθλήματα. Φυσικά μόλις το σώμα δεν μπορεί να ακολουθήσει το άθλημα χάνεται και το πλεονέκτημα. Εάν υπάρχει Ζεν ποτέ δεν σας εγκαταλείπει.

Τώρα τι σχέση έχουν όλα τα προηγούμενα με την …Πέτρα!

Εάν δεν έχετε ακόμα αποφασίσει να με …διαγράψετε από το σώμα ων μηχανικών τότε θα σας αποκαλύψω πως το χτίσιμο ειδικά ενός πέτρινου σπιτιού ή κτίσματος αποτελεί μία γνήσια βιωματική διαδικασία Ζεν…

Κτίρια από μέταλλο ή οπλισμένο σκυρόδεμα δεν δίνουν αυτή την βαθειά και άμεση αίσθηση. Τα καλούπια ή οι τεχνικές μεταλλικών κτιρίων, ορίζουν από πριν τον χώρο και γίνονται προβλέψιμα. Τα πέτρινα ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ τον χώρο και αναδύονται μέσα από αυτόν.

Η ψυχολογική ικανοποίηση και κατά συνέπεια ανάταση, την οποία προκαλούν μπορεί να συγκριθεί (υποθέτω) μόνο με την ικανοποίηση να δένεις τα μάτια σου και να στοχεύεις ακριβώς στο κέντρο του στόχου με το τόξο σου. Η ανέγερση ενός πέτρινου κτιρίου (πιστέψτε με!)  είναι μία διαδικασία μεγάλης ομορφιάς και φιλοσοφικής προσέγγισης της ζωής και μακράν της εννοίας της κάλυψης κάποιας είτε ζωτικής ανάγκης είτε επιθυμίας)…

Δεν χτίζεις πέτρες, ούτε καν σπίτι…  Χτίζεις και αναθεωρείς την Ζωή σου…

Στο Β΄ περιγραφή των εργασιών χτισίματος και πως “βιώνεται” το Ζεν…

Ίσως ενδιαφέρει και άλλους... (κοινοποιείστε)