Οι επέτειοι γενικώς δεν με ενθουσιάζουν. Έχω την αίσθηση πως είναι σα να υποδεικνύουν να θυμάσαι ένα γεγονός ΜΟΝΟ την ημέρα εκείνη –και όλες τις υπόλοιπες ημέρες του έτους- να την… ξεχνάς. Έχοντας ωστόσο εμπρός μου την τελική δομή του κινηματογραφικού μου meta-doc, όπως θα το ονόμαζα, περίπου κάτι ως μεταφυσικό ντοκυμανταίρ σχετικά με το Ζάλογγο, συνειδητοποιώ πως σήμερα είναι όντως η ημερομηνία του χορού προς το θάνατο των 60 Σουλιωτισσών! 18 Δεκεμβρίου του 1803, 60 γυναίκες με τα παιδιά τους προτίμησαν το θάνατο παρά την υποδούλωση και μαζί ό,τι αυτό συνεπαγόταν.
Αυτό το γεγονός πάντα μου δημιουργούσε μεταφυσικά ερωτήματα, τα οποία δεν έφευγαν εύκολα από το μυαλό μου. Ποιο το σκεπτικό, ποια η ψυχολογία της στιγμής εκείνης και γιατί αυτή η συγκεκριμένη απόφαση; Και μη βιαστείτε να τη θεωρήσετε αυτονόητη.
Με εξέπληξε από την άλλη πλευρά η πληροφορία του Γάλλου Στρατηγού Baron Dumont, πως ενώ οι περισσότερες γυναίκες αγωνίζονταν για την ελευθερία τους υπήρξαν και πολλές περιπτώσεις, όπου η επιλογή ήταν διαφορετική. Αναφέρει μάλιστα πως ενώ οι Γάλλοι προσπαθούσαν να τις απελευθερώσουν αυτές αρνιόνταν τους νόμιμους συζύγους τους και προτιμούσαν να ακολουθήσουν τους αγαπητικούς τους στην Αίγυπτο, διότι αναφέρεται στην περίπτωση ης επιδρομής του Ιμπραήμ Πασσά. Αυτό του είχε προξενήσει πολύ μεγάλη εντύπωση. Και από μία εξ΄ αυτών (και θα σας διηγηθώ άλλη φορά την καταπληκτική ιστορία) τελικά καταγόταν η… βασιλική οικογένεια της Αιγύπτου (προ-γιαγιά του διεφθαρμένου Φαρούκ)!
Στην ταινία δεν περιορίζομαι σε καμία περίπτωση στην απόφαση ή στην περιγραφή αλλά ούτε ακριβώς και στο σκεπτικό των Σουλιωτισσών. Προσπαθώ κυρίως να αναλύσω τη στιγμή της μετάβασης από τη ζωή στο θάνατο. Και αυτό φυσικά δεν ισχύει μόνο για τις Σουλιώτισσες, αλλά εδώ έχουμε ένα από τα σπάνια εκείνα παραδείγματα μίας ακραίας συνειδητής απόφασης.
Στην ουσία κάθε μας απόφαση δεν αποτελεί παρά έναν εν δυνάμει χορό, τον οποίον άλλοτε αποφασίζουμε να χορέψουμε και άλλοτε όχι. Όταν όμως αυτός (ο χορός) μεταβληθεί σε πιθανό χορό του Ζαλόγγου, τότε ερχόμαστε αντιμέτωποι με τα μεγαλύτερα διλήμματα της ζωής.
Το Ζάλογγο δεν είναι στην πανέμορφη Ήπειρο, αλλά μέσα μας!
Σημ.: Στη φωτογραφία στο κέντρο διακρίνεται το μεγαλειώδες μνημείο. Περισσότερα οσονούπω.