Κατανοείτε πιστεύω απόλυτα πως η ψυχολογία μου είναι στο ναδίρ… Μία ανείπωτη τραγωδία, την οποία δεν δύναμαι να αφομιώσω… Από την άλλη όμως η πέννα μου δεν με αφήνει ήσυχο. Εχω ανάγκη να γράψω.
Διαβάζω κάθε είδους σχόλια και αναρωτιέμαι μήπως πρέπει να στεναχωριέμαι περισσότερο για αυτά παρά για το φοβερό κακό. Αλλά το φοβερό κακό προέρχεται από τα σχόλια.
Η Αττική δεν είναι χθεσινή. Κατοικείται εδώ και χιλιάδες χρόνια. Και δεν είναι και τόσο μεγάλη, ώστε να χάνει κάποιος την αίσθηση του μέτρου. Οι φωτιές επίσης δεν είναι σημερινές. Δεν το γνωρίζουμε αλλά σίγουρα πολλές φορές στο απώτερο παρελθόν θα έχουν συμβεί.
Πώς όμως θα σκεφτόταν ένας Έλληνας της αρχαιότητας, ένας Αθηναίος του (ας θεωρήσουμε τυχαία) του 430 π.Χ. όταν συνέβαινε μία ανάλογη φωτιά τότε.
Φυσικά δεν θα υπήρχε η ίδια λογική. Το “κράτος” τότε με τη σύγχρονη έννοια δεν υφίστατο. Ούτε μπορούσε κάποιος να σκεφτεί γιά ανίκανη διοίκηση, πυροσβεστικά αεροπλάνα, συμφέροντα για βωξίτες, οικόπεδα ή θρησκευτικούς εκπροσώπους και κόμματα σημερινής μορφής. Τότε κυριαρχούσαν είτε οι Δημοκρατικοί είτε οι Ολιγαρχικοί.
Πώς λοιπόν θα σκεφτόταν ένας αρχαίος Έλλην Αθηναίος μετά από μία τέτοια καταστροφή;
Εικασίες μεν αλλά θα τις τολμήσω.
Αφού όλα τα προηγούμενα ήταν ανύπαρκτα θα σκεφτόταν πως κάποιο ανοσιούργημα έχει διαπραχθεί είτε από τον/τους ηγέτες του είτε από ολόκληρο τον λαό. Αυτή θα ήταν η μοναδική του σκέψη. Και πως οι θεοί αποφάσισαν να τον τιμωρήσουν με μία φυσική καταστροφή. Και αμέσως μετά θα σκεφτόταν τον τρόπο εξαγνισμού του.
Δεν θα έψαχνε συνομωσιολογίες ή Πέρσες κατασκόπους ή οτιδήποτε άλλο. Θα έψαχνε μέσα του να ανακαλύψει σε τι έφταιξε. Δεν ήταν καθόλου τυχαίο στην αρχαιότητα περιοχές και λαοί να τιμωρούνταν από τις ασέβειες των βασιλέων τους. Μία ανάρμοστη συμπεριφορά, μία ύβρις του αρχηγού είχε τρομερές επιπτώσεις στον λαό. Αλλά και αυτό του λαού κρίμα ήταν, διότι είτε είχε επιλέξει είτε είχε αποδεχθεί αυτόν τον βασιλέα.
Αλλες φορές πάλι, μία συνολική ακραία ασεβής συμπεριφορά οδηγούσε ολόκληρο τον λαό σε τιμωρία. Θυμηθείτε το Κυλώνειο Άγος. Η ασέβεια των πολλών έφερνε καταστροφή.
Σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις υπήρχε μία άμεση συνάφεια μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνωμένων. Ήθους των ηγετών, ήθους του λαού. Και όταν αυτό παραβιαζόταν η μήνις των θεών έπεφτε βαριά στις πλάτες ολονών.
Ήδη από την Ομηρική εποχή τούτο ήταν ένα δεδομένο. Και πάντα υπήρχε κάποια σπουδαία αιτία ασέβειας.
Οι φυσικές καταστροφές στην Ελλάδα ανήκουν σε αυτό το πλαίσιο. Μην ψάχνετε αιτίες και ανόητους συσχετισμούς. Οι φωτιές (και οι πλημμύρες και οι άλλες καταστροφές) είναι η ίδια η Ελλάδα. Είναι η συνολική στάση ζωής και νοοτροπία, η οποία εμπεριέχει και τους ηγέτες της, οι οποίοι είναι σπλάχνα του λαού της.
Και εάν υπήρχε πραγματικά κάποιο ίχνος αρχαιο-Ελληνικού πνεύματος φωλιασμέο μέσα στις ψυχές τούτο θα σκεφτόταν ο κάθε ένας:
“ΕΓΩ τι ευθύνη φέρω;”
Αυτό θα ήταν το πραγματικό ερώτημα και θα ήταν ένα προσωπικό ερώτημα και όχι μία απροσδιόριστη αοριστία. Διότι όσα έγραψα προηγουμένως για την δομή του κράτους και τις λειτουργίες του δεν είναι κάτι ξένο και αδιάφορο από το σώμα του Ελληνικού λαού. Είναι ο ίδιος ο εαυτός του.
Και το αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα θα σκεφτόταν όχι πως να κατηγορήσει και να εντοπίσει ενόχους και “άλλους” αλλά πώς το ίδιο θα εξαγνιστεί.
Αυτές είναι οι φωτιές του 2007 και του 2018 και ό,τι άλλο συνέβη ή θα συμβεί.
