Η άποψη μου για τα εξωτερικά προβλήματα και τις διαφορές είναι πως ΔΕΝ πρέπει να επιλύονται. Αποτελεί μάλιστα το ασφαλέστερο χαρακτηριστικό της ποιότητας της διεθνούς πολιτικής ενός κράτους η προσέγγιση αυτή. Και τούτο για δύο λόγους:
Α. Για να επιλύσεις ένα πρόβλημα θα πρέπει να απαντήσεις με σαφήνεια στο “γιατί”. Γιατί να το λύσεις; Τι θα ωφεληθείς εάν συμβιβαστείς σε κάτι, το οποίο μακροπρόθεσμα ενδέχεται (μάλλον είναι σίγουρο) θα σου δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από τα σημερινά και να μην το αφήνεις ως έχει. Και…
Β. Τα “προβλήματα” δημιουργούνται από τη δεδομένη κατάσταση των κοινωνιών (κρατών) τη στιγμή της εμπλοκής και τους συσχετισμούς τους, οι οποίοι όμως μπορεί (είναι σίγουρο) θα αλλάξουν με την πάροδο των ετών – δεκαετιών.
Όσο λοιπόν οι συσχετισμοί είναι παρόμοιοι δεν υπάρχουν διαφωνίες (ορατές τουλάχιστον). Όταν όμως αλλάξει κάτι τότε αλλάζει και η φύση των προβλημάτων.
Παραδείγματα Ελληνικού Ενδιαφέροντος
Α.Η Συμφωνία των Πρεσπών.
Μνημειώδης αποτυχία εξωτερικής πολιτικής και από τις δύο πλευρές, κυρίως όμως από την Ελληνική. Ακόμα οι δυσμενείς συνέπειες δεν έχουν ούτε στο ελάχιστο διαφανεί (αν και οι προσεκτικοί θα πρέπει να αρχίζουν να βλέπουν τα σημάδια). Και παρακαλώ πολύ επειδή αυτό το θέμα πέρασε σε μία διάσταση άγριας κομματικής διαμάχης και κατόπιν σημείο αναφοράς καθυστερημένων και γελοίων ακροδεξιών στοιχείων χάθηκε η ουσία του… Εάν μένετε σε αυτό, τότε την χάνετε και εσείς.
Β. Κυπριακό.
Δεν επιλύεται (τρόπος του λέγειν δηλαδή), διότι η Τουρκία ως πολύ ανώτερη στη διπλωματία της, ενώ θα μπορούσε να το κάνει με κάποιον τρόπο φυσικά και δεν το κάνει. Η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο, ως εκ τούτου επίλυση σημαίνει μόνο αποχώρηση και τίποτα λιγότερο. Μετά όμως από σχεδόν μισό αιώνα από το 1974 συζητάμε πλέον για διάφορες “λύσεις” και κανένας δεν θυμάται πως πρέπει να αποχωρήσουν τα Τουρκικά στρατεύματα. Στα επόμενα 50 να δούμε τι θα συζητάμε. Να γιατί δεν το “λύνει” το θέμα η Τουρκία.
Γ. Αιγαίο και (δήθεν) Γκρίζες Ζώνες.
Η κατάσταση στο Αιγαίο είναι απλή. Προέκυψε από μία ηττημένη και διαλυμένη Οθωμανική Αυτοκρατορία και κατόπιν Τουρκία, ενώ στα Δωδεκάνησα από την ήττα της Ιταλίας και τη συμμετοχή της Ελλάδος στο Β΄ΠΠ (όταν η Γείτων απείχε). Τα 12 μίλια είναι δικαίωμα ούτως ή άλλως κάθε κράτους και τέλος. Οι διερευνητικές τι νόημα έχουν; Να διερευνήσουν ακριβώς ΤΙ;
Η Τουρκία νοιώθει πως είναι ισχυρότερη και πως δεν την καλύπτουν πλέον οι τότε συμφωνίες, τις οποίες υπέγραψε ως ηττημένη (σχεδόν, διότι μην ξεχνάμε και την Ιωνία το 22). Και επιδιώκει να τις τροποποιήσει προς όφελός της. Η Ελλάδα σύρεται τώρα με απειλές σε διερευνητικές συνομιλίες, οι οποίες πουθενά δεν πρόκειται να καταλήξουν. Απλώς από την ώρα κατά την οποίαν έστειλε αντιπροσωπία επί τούτου, δεν μπορεί να κάνει τίποτα πλέον. Γιατί το έκανε;
Διότι αυτή τη στιγμή τα 12 μίλια στο Αιγαίο είναι παρελθόν. Και εάν το βλέπετε και αυτό, ως αντικείμενο κομματικής διαμάχης έχετε επίσης χάσει την ουσία.
Εν κατακλείδι το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι ούτε τα Σκόπια, ούτε η Τουρκία, ούτε το Αιγαίο. Το πραγματικό πρόβλημα ης Ελλάδος είναι η διχασμένη κοινωνία της και η έλλειψη μίας συνεπούς εξωτερικής πολιτικής σε βάθος χρόνου, η οποία να ΜΗΝ εξαρτάται από την εκάστοτε κυβέρνηση. Εδώ βέβαια δεν έχει επιλυθεί τι ακριβώς… πολίτευμα θα έχει αυτή η χώρα, για ποια εξωτερική πολιτική μπορούμε να συζητάμε;
Σύμφωνοι, αλλά να γνωρίζουμε από πού προέρχονται δυστυχώς τα μεγάλα δεινά και οι μικρότερες αστοχίες…
