Αυτή την πρόταση-ερώτημα ακούω όλο και συχνότερα. Στο φάσμα μίας πιθανής επερχόμενης βαθύτατης οικονομικής ύφεσης ξαφνικά νοιώθεις ναυαγός στην ίδια τη ζωή σου. Είναι σωστό αυτό;
Και όχι και ναι.
Ναι, διότι όντως είναι μία πραγματικότητα και όχι, διότι υπάρχει δεν υπάρχει η πραγματικότητα εσύ πρέπει κάτι να κάνεις. Άλλωστε…
Επειδή στις θεωρίες όλα είναι εύκολα, αλλά και οι θεωρίες είναι πολύ χρήσιμες θα σας δώσω ένα ανάλογο παράδειγμα. Τούτο, διότι το κυρίαρχο ερώτημα απαντάται μόνο εάν τροποποιήσουμε τη σκέψη μας.
Παλιότερα τη δεκαετία του 30 φτιαχνόταν ένας δρόμος και ήταν ένας δημόσιος δρόμος του Υπουργείου Δημοσίων Έργων. Τη δεκαετία του 50 ο επόμενος νεότερος δρόμος ανήκε σε μία υπηρεσία συνολικά των εθνικών οδών. Στην πορεία και όσο κατασκευάζονταν νέοι δρόμοι, άρχισαν να ιδρύονται και νέες υπηρεσίες για τους συγκεκριμένους δρόμους. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι νέοι δρόμοι απέκτησαν όνομα. Και υπάρχει μία υπηρεσία μόνο για κάθε έναν δρόμο! Και πολλές συμπληρωματικές υπηρεσίες για τη λειτουργία του.
Τι σημαίνει αυτό;
Πώς οι περισσότεροι δρόμοι δεν έστειλαν στην ανεργία ανθρώπους, αλλά αντιθέτως δημιούργησαν νέες θέσεις για περισσότερους ακόμα. Απλώς -και όχι πάντα- ίσως περισσότερο εξειδικευμένους αν και δεν ισχύει ως κανόνας.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις οικονομικές δραστηριότητες. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αποτελούν αιτία απώλειας πλούτου, (εκτός εάν κάποιος πιστεύει πως ο πλούτος είναι συγκεκριμένος και πρέπει να διαμοιραστεί σε περισσότερους). Οι περισσότεροι άνθρωποι σημαίνει περισσότερος πλούτος (όπως και οι περισσότεροι δρόμοι). Και κάθε τι περισσότερο δημιουργεί μία επιπλέον ανάγκη. Voilà, ιδού λοιπόν οι νέες θέσεις και κατ΄ επέκτασιν οι νέες δραστηριότητες. Και οι νέοι δρόμοι, όπως και οι περισσότεροι αριθμητικά άνθρωποι δημιουργούν και νέες δραστηριότητες.
Τώρα στη θέση των δρόμων και ανθρώπων τοποθετήστε τη λέξη… “ύφεση”. Και η ύφεση, ενώ είναι κάτι άϋλο είναι ΚΑΙ ποσότητα. Μεγαλύτερη ύφεση ίσον περισσότερες δυνατότητες για περισσότερα. Δεν έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε όμως ποτέ με αυτόν τον τρόπο. Και αυτό δημιουργεί το φαινομενικό αδιέξοδο, διότι απενεργοποιεί πλήρως τα αντανακλαστικά μας.
Άρα στο ερώτημα του τίτλου του άρθρου η απάντηση χωρίζεται σε δυο σκέλη:
Περισσότερη εξειδίκευση σε κάποιον τομέα, τον οποίον γνωρίζεις
και
εφαρμογή του σε μία νέα αγορά, την οποίαν απλούστατα δεν έχεις ακόμα ανακαλύψει.
Ενώ φαίνεται λοιπόν πως απαντώ σε… λάθος ερώτημα στην πραγματικότητα μετατοπίζω τον προβληματισμό και προτείνω την επέκταση της σκέψης και όχι τη συρρίκνωση της.
Σημ. Όπως πάντα είμαι διαθέσιμος να συζητήσω μαζί σας ευφυείς δραστηριότητες. Αρκεί να είστε αποφασισμένοι και να μην φοβάστε.
