Υπάρχει ένα Ελληνικό λαϊκό τραγούδι με τίτλο: “Δεν είναι φίλε όλες ίδιες οι καρδιές ♫” σε στίχους Πυθαγόρα, με μουσική Γιώργου Κατσαρού και πρώτη εκτέλεση Λευτέρη Μυτιληναίου… (όποιος επιθυμεί να το ακούσει κλικ εδώ)…
Υπάρχει και ένα Λατινικό ρητό, το οποίο λέει:
“quidquid Latine dictum sit altum videtur”
δηλ. οτιδήποτε έχει λεχθεί στα Λατινικά θεωρείται σημαντικό!
Τώρα πως και γιατί εμπλέκω λαϊκά με … Λατινικά και… καρδιές με κτήρια;
Η απάντηση είναι απλή:
Βλέποντας ένα παλαιό όμορφο κτήριο και αναφέρομαι κυρίως στα διατηρητέα, έχουμε την αίσθηση του δέους μίας αίγλης και μίας “απόλυτης” κατασκευαστικής αλήθειας… Πόσο εσφαλμένη όμως είναι αυτή η εντύπωση…
Όπως λένε οι σοφοί στίχοι του Πυθαγόρα (δεν ίδιες όλες οι καρδιές) και όπως αυτοσαρκάζεται το κυνικό Λατινικό ρητό περί της ισχύος του νοήματός του, το ίδιο συμβαίνει και με τα παλαιά κτήρια… Άλλα είναι πολύ καλά δομημένα και άλλα είναι απίστευτα χάλια!
Άλλα με πέτρα και πολύ προσεκτική δόμηση, άλλα με συνονθύλευμα υλικών, άλλα με ευτελή τούβλα… Φυσικά όλα αυτά έχουν επιπτώσεις στην συμπεριφορά τους στον σεισμό… Δεν είναι ίδιες όλες οι καρδιές, όταν τις επισκέπτεται ο… σεισμός!
Από την άλλη υπάρχει και η ηθογραφία της υπόθεσης… Πολλά από αυτά τα κτήρια χτίστηκαν από εύπορους (έως πολύ εύπορους) ανθρώπους αλλά ούτε τα υλικά δόμησης, ούτε ο τρόπος ήταν ο ίδιος… Συνεπώς μπορούμε να συμπεράνουμε με μία μεγάλη δόση… ασάφειας, πως κάποιοι ήταν πολύ κακοί ιδιοκτήτες και ήθελαν το χειρότερο (κοινώς φθηνότερο) μεν αλλά το εντυπωσιακότερο δε…. Άλλοι ήθελαν την καλύτερη ποιότητα, άλλοι ίσως να ήθελαν την καλύτερη ποιότητα, αλλά εξαπατήθηκαν από τους τότε μαστόρους…
Δυστυχώς από τις φωτογραφίες των παλιών κτηρίων, πάρα πολλά από τα οποία είναι πλέον… “ραγισμένες ή κατεδαφισμένες ” καρδιές είναι αδύνατον να δούμε και να μελετήσουμε αυτά τα στοιχεία… και να εξάγουμε τα ανάλογα συμπεράσματα… Είναι ίσως στενόχωρο, το γεγονός πως δεν έχουν παραμείνει πλέον παρά λίγα… Θα γραφόταν τότε μία άλλη, πολύ διαφορετική πτυχή της κοινωνικής και αρχιτεκτονικής ιστορίας…
Σημ. Για να μην… εκθέσω (!) τα κτήρια, δεν θα σας αποκαλύψω από πού προέρχονται οι φωτογραφίες…
