Πού πηγαίνει η οικονομία τελικά; Αφού το ζήτημα φαίνεται να είναι ουσιαστικά μόνο αυτό και όχι τόσο ο Covid-19 ας εστιάσουμε για λίγο εδώ. Η οικονομία δεν χρειάζεται καμία φιλοσοφία δεν πήγαινε καθόλου καλά, ούτε πηγαίνει. Φυσικά και υπάρχουν κλάδοι και επιχειρήσεις, οι οποίες είναι κερδοφόρες, αλλά και πάλι όταν η φορολογία είναι 30-45% προκειμένου να καλύπτουν τους υπόλοιπους, οι οποίοι ΔΕΝ πηγαίνουν καλά πάλι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα.
Διότι η οικονομία είναι πρωτίστως ψυχολογία και αφορά ολόκληρη την κοινότητα. Τώρα γιατί συμβαίνουν όλα αυτά και είναι τόσο χάλια εδώ και χρόνια και γιατί χρειάστηκαν (;) μνημόνια για μία εσωτερική υπόθεση είναι άλλο θέμα. Έχει χαθεί το παιγνίδι και έχουν χαθεί και οι δυνατότητες επεξηγήσεων και εύρεσης των αιτίων. Θα δείτε πως σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν θα μπορέσετε να απαντήσετε στο γιατί συνέβη αυτό ή γιατί συνέβη το άλλο. Η ουσία είναι πως πολύ μεγάλο τμήμα της οικονομίας πάσχει σε αφόρητο βαθμό.
Γνωστά όλα τα προηγούμενα. Και να και το Lockdown III (υπάρχει και IV) και βλέπουμε. Είναι όμως αυτό το πρόβλημα; Φυσικά και όχι. Αντιθέτως το Lockdown είναι μία λύση ή μάλλον θα μπορούσε να είναι μία λύση, μόνο πως θα έπρεπε να συνοδεύεται και από άλλα μέτρα. Το πάγωμα της οικονομίας δεν αρκεί. Το μεγάλο της βαρίδι είναι το κάθε είδους χρέος. Όλοι κάπου χρεωστούν και αυτό επεκτείνεται και μεγεθύνεται. Κάπου θα σκάσει. Η όποια στήριξη δεν οδηγεί πουθενά διότι απλά καθυστερεί και δεν λύνει τίποτα.
Οι μηχανικοί γνωρίζουν πως τα υλικά όταν δέχονται μεγάλη πίεση διαρρέουν πριν να σπάσουν. Στο διάγραμμα, το οποίο δεν εξηγώ περισσότερο η κόκκινη γραμμή δείχνει την πορεία μίας οικονομίας υπό πίεση. Μετά το σημείο 2 ΔΕΝ υπάρχει επιστροφή. Όσες πιέσεις και να ασκηθούν ενώ φαινομενικά δείχνουν πως επιτυγχάνουν μοιραία οδηγούνται στο σημείο 3 το όριο θραύσης. Η διαίσθησή μου, μού λέει πώς η Ελληνική κοινωνία είναι στο όριο ή λίγο πριν από το όριο διαρροής (2). Απλώς δεν είναι για όλους το ίδιο και αυτό κάπως θολώνει την εικόνα μας. Οποιαδήποτε πίεση πλέον δεν έχει κανένα νόημα. Διότι για να έχει πρέπει να βλέπεις αποτέλεσμα. Εδώ όχι μόνο δεν βλέπεις αλλά αντιθέτως πηγαίνεις και βήματα πίσω. Πόση πίεση μπορεί να ασκηθεί ακόμα;
Δεν θα ασκηθεί παιδιά. Διότι δεν υπάρχει προοπτική σε αυτού του είδους την οικονομία. Οι κοινωνίες αυτού του τύπου ωθούνται από την πίεση, την οποίαν ασκούν κάποιες ομάδες σε άλλες. Και τώρα με τον Covid-19 οι ασκούντες τις πιέσεις αρχίζουν ΚΑΙ αυτοί να διαρρέουν, διότι βλέπουν πως δεν μπορούν να επιτύχουν και εισέρχονται στο τμήμα του πανικού. Και αυτός είναι ο ισχυρότερος μοχλός πίεσης αλλαγών.
Ποιος όμως θα φτάσει πρώτος στο σημείο θραύσης;
Σημ. Εάν παρερμηνευθεί το προηγούμενο και εκληφθεί με κομματική αντίληψη κάθε κατεύθυνσης σημαίνει πως ή δεν το διαβάσατε προσεκτικά ή πως δεν το έγραψα εγώ σωστά.
Credits Σχεδιαγράμματος: CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=647575
Author: David Richfield
Stress v strain A36 2 de.svg